18 kwietnia 2010

Nasz uniwersytet

Małgorzata Skarbek

W cyklu prezentującym placówki Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego przedstawiamy Zakład Propedeutyki
i Profilaktyki Stomatologicznej Instytutu Stomatologii, mieszczący się w kompleksie Szpitala Klinicznego Dzieciątka Jezus
przy ul. Nowogrodzkiej 59 w Warszawie. Kierownikiem Zakładu jest
prof. dr hab. n. med. Leopold Wagner.

Zakład istnieje od 1970 r. Został powołany zarządzeniem ówczesnego rektora AM, prof. Bolesława Górnickiego. Jego początki były skromne – 3 pokoje i mała sala ćwiczeń o łącznej powierzchni 90 m kw., mieszczące się przy ul. Filtrowej 30. Pierwszym kierownikiem Zakładu był prof. dr hab. n. med. Eugeniusz Spiechowicz (1970-1972), jego następcą prof. dr hab. n. med. Tadeusz Bączkowski (1972-2003). W 2003 r. kierownictwo objął prof. dr hab. n. med. Leopold Wagner.
Podstawowym zadaniem pracowników było opracowanie programów i wdrożenie nauczania nowych przedmiotów. I tak, dla studentów I roku wprowadzono przedmiot – usprawnienia manualne, natomiast materiałoznawstwo stomatologiczne, propedeutykę stomatologii zachowawczej i profilaktykę stomatologiczną, na II roku.

W połowie lat 80. unowocześniono stanowiska dydaktyczne, m.in. zmodernizowano oświetlenie, wprowadzono wiertarki elektryczne, statywy do mocowania modeli w układzie klasycznym i horyzontalnym. Zakład warszawskiej AM stał się prekursorem dla podobnych jednostek w innych uczelniach medycznych w kraju. Na jego doświadczeniach oparto strukturę i system nauczania przedklinicznego w innych jednostkach.
W 2000 r. radykalnie poprawiły się warunki pracy i możliwości dydaktyczne placówki. Przeniesiono ją do pomieszczeń w szpitalu przy Nowogrodzkiej, z nowymi salami do ćwiczeń przedklinicznych, demonstracji klinicznych oraz salą seminaryjną. Nowoczesny sprzęt, jakiego nie powstydziłyby się wiodące ośrodki europejskie, to przede wszystkim symulatory ruchu układu stomatognatycznego – dla każdego stanowiska dydaktycznego, umożliwiające wykonywanie różnego typu zabiegów z zakresu protetyki, profilaktyki, stomatologii zachowawczej i endodoncji.
W tym czasie zmodernizowano programy nauczania, dostosowując je do wymagań Unii Europejskiej. W Zakładzie pojawili się studenci nowych kierunków, bowiem władze uczelni przychyliły się do postulatu otwarcia studiów pierwszego stopnia dla techników dentystycznych i higienistek stomatologicznych. Obydwa kierunki odpowiadają potrzebom współczesnej stomatologii. Prof. Tadeusz Bączkowski był do 2003 r. pełnomocnikiem rektora ds. organizacji kształcenia z zakresu technik dentystycznych. Po zmianach organizacyjnych w 2005 r. pełnomocnikiem dziekana ds. nauczania na kierunku – techniki dentystyczne, został prof. Leopold Wagner.
Pierwsze dyplomy absolwenci nowych kierunków otrzymali w 2004 r.
W 2008 r. decyzją władz uczelni do Zakładu Propedeutyki i Profilaktyki Stomatologicznej zostały przyłączone Techniki Dentystyczne i Zakład Materiałoznawstwa, mieszczące się przy ul. Nowy Zjazd 1.

Z uwagi na charakter studiów (kierunki: lekarsko-dentystyczny, techniki dentystyczne, higiena stomatologiczna) w Zakładzie prowadzone są zajęcia praktyczno-teoretyczne uwzględniające manualny charakter zawodu stomatologa, technika dentystycznego i higienistki stomatologicznej. W części teoretycznej wiadomości przekazywane są w postaci wykładów i prezentacji. Multimedialne wyposażenie sal ćwiczeniowych i demonstracyjnych umożliwia przekazywanie treści nauczania w postaci wizualnej i dźwiękowej. Oprócz technologii cyfrowych, w realizacji programu nauczania wykorzystywane są skrypty opracowane w Zakładzie oraz literatura i podręczniki bezpośrednio związane z daną tematyką. Program nauczania jest realizowany w grupach określonych przez senat WUM – 20 studentów w grupie seminaryjnej i 10 w ćwiczeniowej.
Studentów kierunku lekarsko-dentystycznego obowiązują zajęcia z protetyki, przedklinicznej stomatologii zachowawczej i endodoncji, profilaktyki stomatologicznej, bezpieczeństwa pracy i ergonomii, fizjologii narządu żucia i materiałoznawstwa stomatologicznego.
Program nauczania z higieny obejmuje: materiałoznawstwo stomatologiczne, historię stomatologii z etyką oraz propedeutykę stomatologii.
W programie kierunku – techniki dentystyczne – są realizowane zarówno przedmioty politechniczne (technologie: odlewnicze, ceramiczne, polimerowe oraz modelarstwo i rysunek) jak i medyczne (materiałoznawstwo w technice dentystycznej, protetyka: konstrukcje protez stałych i ruchomych, biomechanika w technice dentystycznej, fizjologia narządu żucia, propedeutyka protetyki i organizacja pracowni protetycznej).
Pracownicy Zakładu od początku jego istnienia prowadzą badania naukowe. W okresie początkowym były to głównie prace prof. Tadeusza Bączkowskiego oraz współpracowników: Ewy Cichockiej-Piekacz, Waldemara Głowackiego, Andrzeja Krocina i Stanisławy Rejchert. Dr n. med. Stanisława Rejchert opracowała skrypt dla studentów „Stomatologia zachowawcza”, a wspólnie z dr n. med. Elżbietą Musur z Zakładu Stomatologii Zachowawczej, podręcznik „Podstawy stomatologii zachowawczej w nauczaniu przedklinicznym”. Pracownicy Zakładu opracowali również wydawnictwa z zakresu materiałoznawstwa stomatologicznego, kursy multimedialne wzbogacone wydawnictwem książkowym, autorstwa prof. Leopolda Wagnera oraz kilka monografii (cztery wspólnie z Zakładem Stomatologii Zachowawczej, autorstwa prof. Elżbiety Jodkowskiej i Leopolda Wagnera). Efektem prowadzonych badań było 49 publikacji w recenzowanych czasopismach krajowych oraz 8 obronionych prac na stopień doktora nauk medycznych. Są to prace: Ewy Fitak – „Wpływ seleninotriglicerydów na zmineralizowane tkanki zębów szczurów”, Wojciecha Michalskiego – „Zastosowanie systemów numerycznych do oceny skrzydłowych protez szkieletowych górnych o rozdzielonej kinematyce”, Jana Osytka – „Dobowe przestrzenne zmiany podłoża protetycznego”, Małgorzaty Ponto – „Badania elektrochemicznego polerowania stopów metali stosowanych w protetyce stomatologicznej”, Krzysztofa Wilka – „Ocena skuteczności działania aparatu wymuszającego protruzyjne położenie żuchwy w leczeniu obturacyjnego bezdechu podczas snu”, Arkadiusza Błaszczyka (doktorant) – „Ocena wpływu ozonu na rozpuszczalność, strukturę i właściwości adhezyjne szkliwa zębów mlecznych in vitro”, Iwony Prędeckiej (doktorantka) – „Ocena działania kariostatycznego materiałów do wypełnień zawierających stront w próchnicy indukowanej u szczurów”, Magdaleny Szepietowskiej (doktorantka) – „Ocena uwalniania jonów fluorkowych z materiałów stosowanych do osadzania stałych aparatów ortodontycznych – badania in vitro”.
Do najważniejszych osiągnięć Zakładu w ostatnich latach należy wymienić przygotowane przez Wojciecha Michalskiego opracowanie procedur pomiarowo-obliczeniowych w diagnostyce klinicznej powierzchni zwarcia uzębienia naturalnego i rekonstrukcji protetycznej, opracowanie metody pomiarowej dotyczącej generowania numerycznych modeli obliczeniowych w układzie 2D z wykorzystaniem bliskozakresowej fotogrametrii cyfrowej oraz w układzie 3D przy użyciu systemu digitalizacji MicroScribe G2X (Immersion), opracowanie metody pomiarowej zachowania mechanicznego protez szkieletowych z zastosowaniem przetworników mechano-elektrycznych w systemie pomiarowym wzmacniacza Spider-8 (HBM), opracowanie systemu obliczeniowego w zakresie symulacji numerycznej współpracy protez szkieletowych z biologicznym podłożem przy zastosowaniu metody elementów skończonych (MES) oraz oprogramowania Micro Strains oraz Robot Millenium 2000 (RoboBat).

Archiwum