Gdańskie rozmowy o etyce

W przeddzień spotkania w Gdańsku odbyło się posiedzenie Komisji Etyki Lekarskiej przy Naczelnej Radzie Lekarskiej na czele z dr. Arturem de Rosie. Towarzyszył nam również prof. dr hab. Paweł Łuków, filozof i etyk z Uniwersytetu Warszawskiego, oraz przewodniczący Naczelnego Sądu Lekarskiego dr n. med. Jacek Miarka.

Dyskusja dotyczyła art. 9 KEL, który mówi, że lekarz może podejmować leczenie jedynie po zbadaniu pacjenta. Wyjątki stanowią sytuacje, gdy porada lekarska może być udzielona wyłącznie na odległość.

W marcu roku 2020 wybuchła epidemia COVID-19 i okazało się, że leczenie na odległość przez dłuższy czas stało się normą nawet po zniesieniu stanu epidemii. Niestety, leczenie w formie teleporady bywa nadużywane. Komisja Etyki Lekarskiej przy Naczelnej Radzie Lekarskiej postanowiła art. 9 Kodeksu Etyki Lekarskiej przeredagować tak, aby nasze postępowanie w zaskakującej medyków rzeczywistości było zgodne z etyką lekarską. Podkreślono, że należy wziąć pod uwagę wiele aspektów odnoszących się do teleporady, m.in. powstającą ciągle nową aparaturę pozwalającą diagnozować i leczyć na odległość, ale jednocześnie ważne, by nie zostawiać pacjenta bez osobistego kontaktu z lekarzem dysponującym wiedzą, doświadczeniem, empatią.

Konferencję zainaugurował dr Artur de Rosie, przybliżając uczestnikom prace nad nowelizacją Kodeksu Etyki Lekarskiej. Następnie dr Marek Stankiewicz przedstawił kodeksy etyki lekarskiej obowiązujące w innych krajach. W porównaniu z kodeksami np. w państwach azjatyckich czy afrykańskich nasz jest krótki i nie tak szczegółowy.

Zaskakujący treścią wykład wygłosił dr hab. Piotr Piesiewicz, profesor Uniwersytetu SWPS. Przedstawił różnicę między informacją a reklamą w aspekcie prawnym i etycznym w mediach społecznościowych, prasie, ogłoszeniach itp. Unia Europejska przyjęła dyrektywę dotyczącą zgodności przepisów narodowych z jej prawem w zakresie występowania lekarzy w reklamach. Istnieją dwie dyrektywy UE dotyczące reklamy w zawodach regulowanych: dyrektywa 2000/31/WE i dyrektywa 2006/123/WE. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej potwierdził, że dyrektywa 2000/31/WE ma zastosowanie do reklamy online (internetowej) prowadzonej przez lekarzy oraz przedstawicieli innych zawodów ochrony zdrowia. Mówi ona m.in., że wykonujący zawody regulowane mogą przekazywać klientom informacje za pośrednictwem stron internetowych, co wcześniej w wielu państwach członkowskich nie było możliwe. Uświadomiło to nam, że musimy dokładnie przyjrzeć się dyrektywom unijnym oraz wyrokom TSUE i dopiero wówczas odnieść się do wytycznych dotyczących reklamy, zawartych w naszym Kodeksie Etyki Lekarskiej.

Po wykładach, na posiedzeniu roboczym, rozgorzała dyskusja nad art. 9 KEL. Udało się uzyskać pewien konsensus.

Drodzy Delegaci na Krajowy Zjazd Lekarzy, zapoznawajcie się na bieżąco ze zmianami proponowanymi przez Komisję Etyki Lekarskiej przy NRL (zamieszczanymi na stronie internetowej izby), przemyślcie je i przedyskutujcie w swoim gronie jeszcze przed zjazdem.