Podejmowanie decyzji na podstawie danych

Dlaczego w strategii prezesa ORL Artura Drobniaka pośród 10 najważniejszych postulatów znalazło się stworzenie Ośrodka Strategii i Analiz? 

Idea ta wywodzi się z Naczelnej Izby Lekarskiej, gdzie pod kierownictwem Artura Drobniaka działa Centralny Ośrodek Badań, Innowacji i Kształcenia. Prowadzone tam badania służą podejmowaniu decyzji na podstawie rzetelnych danych i profesjonalnych analiz strategicznych.  

Żyjemy w bańkach informacyjnych, wiedzę czerpiąc ze swojego najbliższego otoczenia. Podejmując decyzje, zwykle opieramy się tylko na niej i działamy trochę intuicyjnie. Wówczas możemy popełnić wiele błędów poznawczych. Wśród nich można wyróżnić błąd indywidualizmu, czyli ekstrapolowania osobistych doświadczeń na całą grupę, oraz błąd ekologiczny, czyli nieuzasadnione przełożenie danych ogólnych na sytuacje indywidualne. 

Tymczasem w podejmowaniu dobrych decyzji niezwykle ważny jest szerszy kontekst, biorący pod uwagę wszystkich, których te decyzje dotyczą, czyli w przypadku OIL w Warszawie – wszystkich jej członków. Dlatego właśnie stworzono we wrześniu zeszłego roku Ośrodek Strategii i Analiz. 

Jakimi obszarami zajmuje się OSA? 

Ośrodek dostarcza rzetelnych, opartych na faktach informacji, niezbędnych do efektywnego zarządzania izbą. Jednym z głównych obszarów działalności jest zdobycie i analiza opinii oraz postaw członków samorządu, które pomogą ORL w zarządzaniu izbą. Przykładem jest czerwcowe badanie, do którego zapraszamy wszystkich członków OIL w Warszawie. Jego celem jest zidentyfikowanie realnych potrzeb i oczekiwań środowiska lekarskiego w naszym regionie. Po raz pierwszy w historii izby przeprowadzamy tak szerokie badanie, które pozwoli nam lepiej zrozumieć, jakich działań oczekują lekarze i lekarze dentyści, w którym kierunku powinien rozwijać się samorząd oraz jakie obawy towarzyszą naszym członkom. 

Drugim obszarem, w jakim działa OSA, są analizy systemowe i wiarygodne opracowanie badań. Tu z kolei dobrym przykładem jest nasza analiza miejsc stażowych dla przyszłych pokoleń lekarzy i prognoza liczby stażystów na lata 2025–2030. Wykonaliśmy szczegółową estymację, w której uwzględniono dane historyczne od 2017 do 2024 roku. Przeanalizowano rozkład ponad 70 tys. miejsc stażowych na kierunku lekarskim oraz blisko 10 tys. miejsc na kierunku lekarsko-dentystycznym. Analiza objęła dane dotyczące ponad 5 tys. osób po kierunku lekarskim i ponad 1,3 tys. po kierunku lekarsko-dentystycznym. Wyniki pokazały, że bez odpowiednich działań już za kilka lat może dojść do poważnego deficytu miejsc stażowych. Dlatego jednym z zadań samorządu w najbliższym czasie jest poszerzenie bazy stażowej. Już wkrótce będziemy też analizować, jakie miejsca są najczęściej wybierane przez lekarzy stażystów, które cieszą się najmniejszą popularnością, z jakich miejsc stażyści się wypisują, a do których przenoszą. Na podstawie tych danych izba stworzy kompleksową strategię działania.  

Dodatkowo aktywnie współpracujemy z innymi jednostkami OIL, np. z Ośrodkiem Doskonalenia Zawodowego w zakresie oceny jakości szkoleń oraz z Klubem Lekarza Przedsiębiorcy, analizując potrzeby jego członków. Wspomagaliśmy także Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy (OZZL) Mazowsze w realizacji badania dotyczącego mobbingu, dostarczając istotnych danych analitycznych. 

Ośrodek działa tylko na zlecenie czy czasem sam jest inicjatorem badań? 

Działamy zarówno na podstawie zleceń organów samorządowych, jak i sami inicjujemy działania tam, gdzie widzimy potencjalne problemy lub szanse. Dobrym przykładem jest publiczna debata „Senior 2030: zdrowie, bezpieczeństwo, szacunek”, zorganizowana przez OIL w Warszawie w Szkole Głównej Handlowej. Do udziału zaproszeni zostali wszyscy kandydaci na prezydenta RP. Mieli przedstawić swoje wizje polityki senioralnej. OSA była inicjatorem i wykonawcą szczegółowego formularza dla kandydatów. Zawierał on najważniejsze obszary i pytania zidentyfikowane wraz z Lekarskim Uniwersytetem Trzeciego Wieku „Nestor” działającym przy OIL w Warszawie oraz z innymi członkami samorządu. 

Ośrodek Badań i Analiz ogranicza się tylko do badań i opracowania wyników czy przedstawia także rekomendacje? 

Zawsze wynikiem badania jest rekomendacja działań. Używając języka lekarskiego, diagnozujemy problem i proponujemy wdrożenie konkretnego leczenia. Zresztą rekomendacje mają na celu nie tylko zmniejszenie ryzyka czy zażegnanie problemu, ale też wykorzystanie pojawiającej się szansy, bo wyniki badań pokazują równie często nowe możliwości. W swojej działalności kreujemy rzeczywistość, a nie tylko ją kontestujemy.  

Czy taka kreacja ma wpływ na organy państwowe i decyzje, które podejmują? 

Fakt, że nasza izba jest największa w kraju i zrzesza większą liczbę lekarzy niż średnia w Unii Europejskiej, a także to, że warszawska OIL z racji położenia jest bliżej parlamentu, Ministerstwa Zdrowia i centrali Narodowego Funduszu Zdrowia, stawia nas w uprzywilejowanej pozycji względem innych izb. To nasza szansa, bo mamy większą reprezentatywność i poważniejsze możliwości wpływu. Analizy i wyniki badań OSA trafiają więc do decydentów i jesteśmy przekonani, że będą miały istotne znaczenie nie tylko dla samorządu, ale i dla całego systemu w kraju. 

Oprócz tego uzyskaną dzięki wynikom badań wiedzę staramy się rozpowszechniać w mediach, choć zapewne ciężko jest ocenić, na ile skuteczne jest takie działanie, bo jest ono stricte edukacyjne, a jego efekty są oddalone w czasie. 

Wróćmy jeszcze na chwilę do czerwcowego badania członków OIL. W jakiej formie zostanie przeprowadzone? Pytam w kontekście wykluczenia cyfrowego seniorów. 

Badanie rzeczywiście będzie miało formę ankiety elektronicznej dystrybuowanej poprzez link w newsletterze. Informacja o nim wraz z kodem QR odsyłającym do ankiety znajdzie się także w „Pulsie”.  

Odpowiadając jednak na potrzeby lekarzy seniorów, zakładamy oddzielne przebadanie ich reprezentatywnej grupy metodą CATI, czyli przeprowadzimy z lekarzami seniorami wywiady telefoniczne. Chcemy w ten sposób wyznaczyć kluczowe obszary, w których izba jest w stanie im pomóc.  

A czego będzie dotyczyć elektroniczna ankieta? 

Kluczowych zagadnień działalności izby. Oprócz tego każdy uczestnik badania w komentarzach otwartych będzie mógł wypowiedzieć się, co warto w ramach samorządu jeszcze zrobić, czego brakuje, na co izba powinna stawiać. Ważne jest, by jak najwięcej osób wzięło udział w badaniu. A nie jest ono czasochłonne, trwa ok. pięciu–siedmiu minut.  

Mamy nadzieję, że otwarte odpowiedzi będą zawierały propozycje konkretnych działań, choć jesteśmy też gotowi na konstruktywną krytykę, która oczywiście jest także źródłem cennej wiedzy, co można poprawić w funkcjonowaniu izby. Dzięki temu jej organy są w stanie budować samorząd, który odzwierciedla potrzeby członków, a oni sami w ten sposób mają na niego wpływ.  

Kiedy poznamy wyniki? 

Badanie potrwa od czerwca do połowy sierpnia, a pełny raport wraz z rekomendacjami zostanie przygotowany jesienią. Wyniki przedstawimy na łamach „Pulsu”, umożliwiając wszystkim członkom izby dostęp do strategii, która zostanie na ich podstawie opracowana.