Nie masz konta? Zarejestruj się
fot. Kaboompics.com / Pexels
Autor: Monika Potocka
Grupa doświadczonych lekarzy zwróciła się do Biura Rzecznika Praw Lekarza z apelem o pomoc w rozwiązaniu problemu związanego z ograniczeniem możliwości przystąpienia do Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego (PES). Lekarze, mimo ukończonego szkolenia specjalizacyjnego i wieloletniego doświadczenia zawodowego, zostali – w ich ocenie – niesprawiedliwie pozbawieni prawa do uzyskania tytułu specjalisty.
Autorzy listu zwracają uwagę, że nowelizacja ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, która weszła w życie w okresie pandemii COVID-19, wprowadziła pięcioletni limit czasowy na przystąpienie do PES po zakończeniu szkolenia specjalizacyjnego. W ich opinii wejście przepisów w trudnym czasie – gdy wielu z nich było zaangażowanych w działania przeciwepidemiczne – spowodowało, że nie byli świadomi nowych ograniczeń.
Zostaliśmy pozbawieni możliwości zwieńczenia ukończonej specjalizacji uzyskaniem tytułu lekarza specjalisty – piszą lekarze. Podkreślają, że ich długoletnie doświadczenie oraz zakończone szkolenie zostały zdegradowane do poziomu lekarza po stażu.
Z uwagi na charakter problemu i jego potencjalne skutki dla ochrony zdrowia publicznego, zwróciłam się do Ministerstwa Zdrowia z prośbą o analizę sytuacji i rozważenie nowelizacji przepisów lub wprowadzenia mechanizmu szczególnego dopuszczenia do PES.
W odpowiedzi Ministerstwo Zdrowia przypomniało, że zgodnie z ustawą osoby, które ukończyły szkolenie specjalizacyjne przed 8 sierpnia 2020 r., miały pięć lat – do wiosny 2025 r. – na podejście do PES. Ograniczenie to miało na celu mobilizację lekarzy i utrzymanie jakości kształcenia. Resort zaznaczył, że ustawa była konsultowana ze środowiskiem medycznym, w tym Naczelnej Rady Lekarskiej, konsultantami krajowymi oraz instytucjami odpowiedzialnymi za kształcenie podyplomowe. Informacje na temat zmian były dostępne na stronach internetowych Ministerstwa Zdrowia, izb lekarskich oraz w „Gazecie Lekarskiej”.
Ministerstwo Zdrowia poinformowało mnie, że nie planuje obecnie zmiany przepisów, ale zapowiedziało ponowną analizę sprawy i ewentualne uwzględnienie postulatów lekarzy w przyszłych nowelizacjach.
Pismo dotyczące opisanej sprawy wysłałam również do Centrum Egzaminów Medycznych (CEM). W odpowiedzi dyrektor CEM podkreślił, że obowiązujące ograniczenia czasowe wynikają bezpośrednio z ustawy, a zmiana przepisów nie należy do kompetencji Centrum.
W opinii CEM, argumentacja lekarzy, jakoby zmiany przeszły niezauważone z powodu pandemii, jest nieuzasadniona. Dyrektor przywołał także stosowaną w polskim prawie zasadę ignorantia iuris nocet – „nieznajomość prawa szkodzi” – podkreślając, że lekarze powinni być świadomi obowiązujących przepisów, a po zakończeniu pandemii mieli wystarczająco dużo czasu, by przystąpić do egzaminu.
Dyrektor zaznaczył, że ustawa nie przewiduje wyjątków po upływie pięcioletniego terminu, ale nie zabrania ponownego odbycia szkolenia specjalizacyjnego. Zwrócono także uwagę na niespójność przepisów – ograniczenia dotyczą tylko PES krajowego, a nie uznawania egzaminów europejskich. Wprowadzenie zmian leży jednak wyłącznie w kompetencji ustawodawcy.