28 kwietnia 2015

Pod opieką hospicjum

Pacjentami hospicjów są dorośli i dzieci. Potrzebują profesjonalnej opieki paliatywnej i wsparcia psychologicznego. Poprawa jakości życia pacjentów terminalnych z nieuleczalną chorobą – to codzienne wyzwanie w działalności hospicyjnej. Także w pracy hospicjów domowych i stacjonarnych na Mazowszu.

Lek. Magdalena Kwiatkowska,
wojewódzki konsultant medycyny paliatywnej na Mazowszu
(Stowarzyszenie Hospicyjno-Paliatywne pod wezwaniem św. Urszuli Ledóchowskiej „Hospicjum Płockie”)
Do opieki hospicyjnej przyjmowani są pacjenci po wyczerpaniu możliwości terapeutycznych leczenia onkologicznego choroby nowotworowej lub w stanie terminalnym, spowodowanym innymi schorzeniami (kardiomiopatiami, niewydolnością oddechową, niektórymi chorobami neurologicznymi). Opieką mogą być również objęci chorzy z zaawansowanymi owrzodzeniami odleżynowymi. Na koniec października 2014 r. dostępność opieki paliatywnej na Mazowszu była oceniana jako dość dobra (to dane z raportu poprzedniego konsultanta – dr Barbary Kołakowskiej). Na 37 powiatów i 5 miast na prawach powiatu tylko w trzech nie była zarejestrowana żadna jednostka świadcząca usługi w tej dziedzinie. Zwraca uwagę nierównomierne rozmieszczenie placówek na Mazowszu. W województwie udzielało świadczeń refundowanych przez NFZ 56 hospicjów domowych i 17 placówek stacjonarnych: 10 hospicjów stacjonarnych i 7 oddziałów medycyny paliatywnej. Na Mazowszu nie ma hospicjów stacjonarnych dla dzieci, uważa się, że najlepszym miejscem dla dziecka jest dom rodzinny wspomagany przez hospicyjną opiekę domową.
W roku 2014 część placówek opieki paliatywnej negocjowała nowe umowy z NFZ i nawet jeżeli uzyskała niewielki wzrost stawki za osobodzień, odbyło się to kosztem liczby zakontraktowanych świadczeń. Placówkom, którym aneksowano umowy, nie podniesiono stawki, otrzymują te same środki od 2009 r. Z powodów humanitarnych należałoby zlikwidować limitowanie usług świadczonych na rzecz pacjentów w stanie terminalnym, tak jak wprowadzono pakiet onkologiczny.

ach

Dr hab. n. med. Tomasz Dangel,
specjalista anestezjologii, reanimacji i medycyny paliatywnej,
założyciel Warszawskiego Hospicjum dla Dzieci, przy którym działa Hospicjum Perinatalne
W pediatrycznej opiece paliatywnej najważniejszy jest profesjonalizm. To najtrudniejsza dziedzina nie tylko w pediatrii, ale w medycynie w ogóle. W przypadku lekarza pracującego w hospicjum chodzi o umiejętność podejmowania trudnych decyzji, co wymaga od niego zarówno dobrej znajomości bioetyki, jak również dużego doświadczenia klinicznego. Na drugim miejscu wymieniłbym umiejętność komunikacji i pracy zespołowej, na trzecim – świadomość własnych emocji i własnego zachowania w trudnych sytuacjach. Trzeba się tego nauczyć, w przeciwnym razie dochodzi do zespołu wypalenia zawodowego, co oznacza konieczność zmiany miejsca pracy.
Lekarz prowadzący, który wyczerpał możliwości leczenia dziecka w szpitalu, powinien wcześniej wypełnić dokument określający sposób postępowania w przypadku zatrzymania krążenia lub oddychania (zalecany przez Polskie Towarzystwo Pediatryczne). Podjęcie decyzji o odstąpieniu od resuscytacji i intensywnej terapii nakłada na niego obowiązek zapewnienia dziecku opieki paliatywnej (skierowanie do hospicjum, konsultacja lekarza hospicjum).
W diagnostyce prenatalnej, w przypadku rozpoznania wady letalnej płodu oraz decyzji rodziców o utrzymaniu ciąży, lekarz specjalista wypełnia dokument określający sposób postępowania w przypadku zatrzymania krążenia lub oddychania u noworodka, przekazuje ten dokument położnikom i neonatologom, a rodziców kieruje do hospicjum perinatalnego. Do naszej placówki przyjeżdżają pacjentki z całej Polski, a także z innych krajów. Są kierowane przez lekarzy ultrasonografistów położników lub genetyków na konsultację, jeżeli zachodzi potrzeba weryfikacji rozpoznania wady letalnej płodu, albo – gdy diagnoza jest pewna – bezpośrednio do naszego psychologa, który udziela konsultacji w ramach hospicjum perinatalnego. W 2014 r. nasi psycholodzy przeprowadzili 185 takich konsultacji, a pod opiekę naszego hospicjum trafiło dziewięcioro dzieci diagnozowanych w okresie prenatalnym. Na stronie internetowej hospicjum zamieszczamy informacje dla lekarzy i rodziców.

ach

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza