22 września 2004

Przyczyny i następstwa aborcji

W dniach 20-22 czerwca br. w Warszawie odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa „Aborcja – przyczyny, następstwa, terapia”, zorganizowana pod auspicjami Rzecznika Praw Dziecka, Komitetu Nauk Demograficznych PAN oraz Instytutu Psychiatrii i Neurologii. W trakcie obrad przedstawiono różne aspekty zagadnienia: demograficzne, onkologiczne, psychologiczne, psychiatryczne, somatyczne i seksuologiczne. Mówi prof. dr Bogdan Chazan, przewodniczący komitetu naukowego:

– Aborcja jest tematem budzącym żywe emocje podczas dyskusji w środkach przekazu, w debatach publicznych i prywatnych. A w dyskusjach tych często powołujemy się na informacje niedokładne, niesprawdzone, przekazywane przez niewiarygodne osoby lub przez popularną prasę, czerpane z nieudokumentowanych źródeł. Dość dawno nie było w Polsce, a także i w Europie poważnej dyskusji naukowej na temat przyczyn aborcji – dlaczego dochodzi do sytuacji, w której małżeństwo bądź sama kobieta stają wobec dramatycznego wyboru przerwania ciąży lub zachowania życia swojego dziecka. Drugie ważne pytanie – co można zrobić, aby zmniejszyć częstość występowania tego rodzaju sytuacji? A wreszcie – jakie ta sytuacja może nieść konsekwencje: dla życia i zdrowia kobiety, jej następnych dzieci i całej rodziny? Czy konsekwencje takiego kroku można wyeliminować lub zmniejszyć?
Z problemami tymi spotyka się także – choć w nieco innym aspekcie – personel medyczny. Na konferencji padały pytania: jakie są konsekwencje sytuacji, w której lekarz musi podjąć decyzję dotyczącą wykonania procedury budzącej wątpliwości etyczne, niezgodnej z przysięgą Hipokratesa, ale zgodnej z istniejącymi uregulowaniami prawnymi?
Wydaje się, że udało się nam zrealizować założone cele spotkania. Frekwencja przeszła nasze oczekiwania, w konferencji uczestniczyło ok. 350 osób. Przybyli liczni eksperci, obok ginekologów, etyków, socjologów i psychologów polskich było znaczące grono naukowców z tych dziedzin z USA, Rumunii, Szwajcarii i Japonii. Materiały pokonferencyjne będą wkrótce opublikowane.
Mamy do czynienia z różnymi poglądami na temat następstw zespołu poaborcyjnego, zwłaszcza w sferze psychiki. W niektórych środowiskach neguje się istnienie tego zjawiska. Podczas konferencji udało się zebrać dowody potwierdzające jego istnienie. Wykłady zagranicznych ekspertów wykazały, że jest to problem występujący na całym świecie, że przez całe życie zmagają się z nim kobiety i ich mężowie. Są w nim osamotnieni i szukają pomocy. Mamy nadzieję, że konferencja przyczyni się do poprawy zdrowia prokreacyjnego kobiet i do stworzenia bardziej kompleksowego i naukowego widzenia problemu.

Prezentowane były także szczegółowe zagadnienia, np. „Opieka paliatywna w perinatologii” – dotyczyło ono ważnego, a nienazwanego jeszcze problemu opieki nad matką, której dziecko jest ciężko lub śmiertelnie chore. Pojawia się kwestia opieki nad tą kobietą. Dziecku nie można pomóc, a matce potrzebna jest pomoc medyczna, psychologiczna
i prawna.
Interesujący był wykład prof. Tadeusza Tołłoczki „Ius est quod iustum est – prawem jest to, co prawe”, stawiający pytanie: co dla lekarza praktyka jest wartością nadrzędną – przepisy prawa czy zasady etyki i jego sumienie? Czasami lekarz staje wobec konieczności trudnego wyboru. Profesor Tołłoczko opowiada się wyraźnie za tym, by kierować się poczuciem dobra wspólnego
i miłości bliźniego. Uważa, że należy pamiętać o definicji początku życia człowieka i jego końca i nie ingerować w jego skracanie.

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza