6 września 2006

Spod kociej łapy


Jak powstawał nasz samorząd

(…) W urzędach coraz większą rolę zaczęli odgrywać lekarze o poglądach lewicowych oraz ci, którzy przybyli z wojskiem ze Związku Radzieckiego, m.in. grupa absolwentów szkoły wraczy wojennych w Taszkiencie, gdzie nauka trwała niespełna 4 lata. Okręgowe izby lekarskie nie chciały ich weryfikować. Była to jedna z przyczyn późniejszych „kłopotów” izb z władzami. Mniej więcej po 2 latach koincydencji izb z nową władzą zaczęły się pojawiać problemy. Izby lekarskie zostały uznane za ideologicznego wroga nowej rzeczywistości. Władza znalazła się w rękach partii. 1 i 2 grudnia 1946 r. powstał jedyny Związek Zawodowy Pracowników Służby Zdrowia. Prezesem tego związku został (…) dr Jan Rutkiewicz, który równocześnie należał do władz Warszawsko-Białostockiej Izby Lekarskiej
i NIL-u. Samorząd lekarski zaczął być izolowany przez władze. Stawiano mu zarzuty, że zbyt formalistycznie podchodzi do rejestracji lekarzy.
Po paru miesiącach rejestrację przeniesiono z izb do urzędów wojewódzkich. Rozpoczęto nagonkę prasową przeciw izbom lekarskim, które przedstawiano jako „siedlisko wroga klasowego”. Oskarżano je o związki z podziemiem i rządem londyńskim. Krytykowano ich gospodarkę finansową. Dochody izby obciążono wysokimi podatkami. Zaczęto izbom odmawiać wpływu na przyznawanie tytułu specjalisty. Uniemożliwiano im obronę lekarzy przed ingerencją władzy.
Ostatni zarząd NIL-u ukonstytuował się 8 października 1947 r. Na prezesa „jednomyślnie” wybrano dr. Jana Rutkiewicza. Wiceprezes, prof. Michałowicz, miał stanowić „dekorację” dokonywanych zmian. Zaczął się proces dogorywania samorządu lekarskiego.
18 lipca 1950 r. Sejm jednomyślnie uchwalił ustawę o zniesieniu izb lekarskich. Przerwa w działalności samorządu lekarskiego w Polsce trwała ok. 40 lat. 17 maja 1989 r. – dzięki zmianom politycznym w Polsce – doszło do uchwalenia ustawy o izbach lekarskich.

Jan ANTCZAK,
Józef HORNOWSKI
„Puls” nr 10/2004

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza