5 czerwca 2009

Ciekawe

Jedna szczepionka na wszystkie grypy
Naukowcy pod kierunkiem Wayne‘a Marasco opracowali nowy sposób neutralizacji wirusa grypy. Stworzyli przeciwciała, które wiążą się z regionem hemaglutyniny niemal niewidocznym dla naszego układu odpornościowego, a zatem słabo immunogennym. Jego zaletą jest za to wyjątkowa (jak na grypę) stabilność, co sprawia, że przeciwciała skutecznie wiązały się aż z 8 spośród testowanych 16 typów wirusowej hemaglutyniny, zapobiegając fuzji wirusa z błoną komórki.
W testach laboratoryjnych nowa broń okazała się skuteczna przeciwko wielu szczepom wirusa, w tym tak niebezpiecznemu H5N1 (grypy ptasiej) i osławionemu H1N1 1918 (hiszpanki).
Praca ukazała się w lutowym numerze „Nature Structural & Molecular Biology“ (2009).

Stres na całe życie
Czynniki genetyczne odgrywają ważną rolę w zaburzeniach z pogranicza psychiatrii i neurologii, ale ich działanie może być w istotny sposób modyfikowane przez środowisko – twierdzi Michael Meaney w lutowym „Nature Neuroscience“ (2009).
Z jego badań wynika, że psychiczny uraz doznany we wczesnym dzieciństwie może trwale zmienić aktywność genu odgrywającego kluczową rolę w odpowiedzi człowieka na stres.
Badając mózgi samobójców, którzy w dzieciństwie byli molestowani, Meaney stwierdził, że jest w nich mniej matrycowego RNA dla receptorów glikokortykoidowych niezbędnych w prawidłowej reakcji na stres. Dalsze badania wykazały, że przyczyną tego niedoboru jest modyfikacja genu ograniczająca produkcję mRNA, a co za tym idzie – potrzebnego organizmowi do radzenia sobie ze stresem białka. To pierwsza praca dokumentująca tego typu długotrwałe oddziaływanie u ludzi. Wcześniej podobne zmiany w genach wywołane wpływem środowiska na wczesnym etapie rozwoju osobniczego dokumentowano tylko u szczurów.

Naukowcy śledzą raka w laboratoriach
Zespół Davida Largaespady stworzył szczep myszy, których komórki zawierają tzw. transpozony – ruchome elementy genetyczne. Jeśli taki transpozon „wyląduje“ w, albo w pobliżu genu zaangażowanego w przemianę nowotworową – gryzonie chorują na raka. Najnowszym osiągnięciem badaczy było takie dopracowanie transpozonów, żeby były one aktywne wyłącznie w komórkach wątroby. W ten sposób udało im się ujawnić 19 genów, których uszkodzenie często spotyka się w raku tego narządu. W przyszłości podobne strategie pomogą zapewne rozpracować mechanizmy powstawania innych nowotworów, a być może przyczynią się także do stworzenia nowych metod ich leczenia.
Praca ukazała się w lutowym numerze „Nature Biotechnology“ (2009). mtz

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza