Obowiązki lekarza związane z korzystaniem ze środowiska naturalnego
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2017 r. poz. 519 z późn. zm.) zwana dalej ustawą o ochronie środowiska, wprowadza zasadę, zgodnie z którą podmiot korzystający ze środowiska jest zobowiązany ponieść w związku z tym opłatę.
W art. 3 pkt 20 ustawy o ochronie środowiska podmiot korzystający został zdefiniowany jako przedsiębiorca w rozumieniu art. 4 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, a także osoby prowadzące działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych, chowu lub hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego oraz osoby wykonujące zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki lub indywidualnej specjalistycznej praktyki. oraz osoby wykonujące zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki lub indywidualnej specjalistycznej praktyki.
Zgodnie z art. 273 ust. 1 ustawy prawo ochrony środowiska, opłata za korzystanie ze środowiska jest ponoszona za:
- wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, np. korzystanie z samochodu w ramach prowadzenia działalności gospodarczej,
- wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi,
- pobór wód np. w przypadku posiadania własnych ujęć wody,
- składowanie odpadów.
Wysokość przedmiotowych opłat zależy od:
- ilości i rodzaju gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza,
- ilości i jakości pobranej wody oraz od tego, czy pobrano wodę powierzchniową czy podziemną, a także od jej przeznaczenia,
- ilości, stanu i składu ścieków wprowadzonych do wód lub do ziemi oraz od ich rodzaju,
- ścieki jako wody chłodnicze od temperatury tych wód,
- wielkości, rodzaju i sposobu zagospodarowania terenu, z którego odprowadzane są ścieki (wody opadowe i roztopowe),
- rodzaju substancji zawartych w ściekach i ich ilości albo od wielkości produkcji ryb innych niż łososiowate lub innych organizmów wodnych, wyprodukowanych w obiektach chowu lub hodowli ryb oraz innych organizmów wodnych,
- ilości i rodzaju składowanych odpadów.
Podmiot korzystający ze środowiska ma obowiązek:
- prowadzić aktualizowaną co rok ewidencję danych zawierającą informacje o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat,
- ustalać we własnym zakresie wysokość należnej opłaty, według stawek obowiązujących w okresie, w którym korzystanie ze środowiska miało miejsce,
- wnosić bez wezwania należną opłatę za dany rok kalendarzowy do dnia 31 marca następnego roku na rachunek urzędu marszałkowskiego właściwego ze względu na miejsce korzystania ze środowiska.
- Przedstawiać marszałkowi województwa, a także wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska, wykaz zawierający dane, na podstawie których została wyliczona opłata.
Zgodnie z art. 289 ust. 1 ustawy prawo ochrony środowiska podmiot nie wnosi opłat z tytułu tych rodzajów korzystania ze środowiska spośród wymienionych w art. 273 ust. 1 (wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi, pobór wód, składowanie odpadów), których roczna wysokość nie przekracza 800 zł.[1]
Fakt, że korzystający ze środowiska jest zwolniony z opłaty nie zwalnia go z obowiązku sporządzania i przesyłania, w terminie do dnia 31 marca następnego roku, informacji zawierającej wykaz oraz dane wykorzystane do ustalenia wysokości opłaty.
Jeżeli podmiot korzystający ze środowiska nie przedłożył wykazu zawierającego informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz wysokości należnych opłat marszałek województwa wymierza opłatę, w drodze decyzji na podstawie własnych ustaleń lub wyników kontroli wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska.
Jeżeli podmiot korzystający ze środowiska zamieści w wykazie informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz wysokości należnych opłat i informacje lub dane nasuwające zastrzeżenia marszałek województwa wymierza w drodze decyzji, na podstawie własnych ustaleń lub wyników kontroli wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska, opłatę w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy opłatą należną a wynikającą z wykazu.
W razie nie uiszczenia przez podmiot korzystający ze środowiska opłaty albo uiszczenia opłaty w wysokości nasuwającej zastrzeżenia marszałek województwa na podstawie własnych ustaleń oraz wyników kontroli wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska wymierza opłatę w drodze decyzji.
W przypadku nieterminowego regulowania zobowiązań podmiot korzystający ze środowiska uiszcza opłatę podstawową wraz z odsetkami ustawowe za zwłokę.
Marszałek województwa sprawuje kontrolę przestrzegania i stosowania przepisów o ochronie środowiska w zakresie objętym jego właściwością.
Kontrolujący, wykonując kontrolę, jest uprawniony do:
- wstępu wraz z rzeczoznawcami i niezbędnym sprzętem przez całą dobę na teren nieruchomości, obiektu lub ich części, na których prowadzona jest działalność gospodarcza, a w godzinach od 6 do 22 – na pozostały teren;
- przeprowadzania badań lub wykonywania innych niezbędnych czynności kontrolnych;
- żądania pisemnych lub ustnych informacji oraz wzywania i przesłuchiwania osób w zakresie niezbędnym do ustalenia stanu faktycznego.
[1] W przypadku większości lekarzy wykorzystujących samochód do prowadzonej przez siebie praktyki lekarskiej wytworzona ilość gazów i pyłów jest niska i zazwyczaj nie powstanie obowiązek uiszczenia opłaty.