To sukces samorządu lekarskiego – tak komentuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie lekarskiej klauzuli sumienia prezes Naczelnej Rady Lekarskiej Maciej Hamankiewicz.
– Jestem zadowolony z wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Wszyscy uczestnicy postępowania, w tym Ministerstwo Zdrowia, Sejm RP i Prokurator Generalny w pisemnych stanowiskach złożonych w Trybunale uznawali wniosek NRL za niezasadny. To ogromny sukces Naczelnej Rady Lekarskiej i udowodnienie całemu światu, w tym Sejmowi RP, Ministerstwu Zdrowia, Prokuratorowi Generalnemu, Komitetowi Bioetyki Polskiej Akademii Nauk, że w ustawie o zawodach lekarza i lekarza dentysty w sposób niekonstytucyjny ograniczono wolność sumienia lekarza. Dla NRL zawsze było oczywiste, że obowiązek wskazania realnych możliwości uzyskania świadczenia u innego lekarza lub w innym podmiocie leczniczym nie powinien być obowiązkiem lekarza. Cieszę się, że tą oczywistość zauważył Trybunał. Również zauważenie niedookreśloności pojęcia innych przypadków niecierpiących zwłoki przez Trybunał jest powodem do zadowolenia – powiedział prezes po ogłoszeniu wyroku TK.
Jego zdaniem, wyrok TK zdecydowanie polepszy sytuację kobiet chcących dokonać legalnej aborcji, bo ułatwi uzyskanie informacji, gdzie można ją przeprowadzić; obowiązek wskazania placówki będzie spoczywał na organach państwa.
Przedstawiciel Sejmu przed TK Robert Maciaszek (PO) ocenia natomiast, że wyrok wzmacnia prawa lekarzy, ograniczając prawa pacjenta.
Pełny skład Trybunału Konstytucyjnego częściowo uznał w środę za zasadną skargę NRL ws. ograniczeń klauzuli sumienia dla lekarzy. TK niejednogłośnie orzekł, że niekonstytucyjny jest obowiązek wskazania innego lekarza lub szpitala przy odmowie świadczenia z powołaniem się na klauzulę sumienia oraz niemożność powołania się przez lekarza na klauzulę sumienia w innych przypadkach niecierpiących zwłoki. Zakwestionowane przez TK przepisy stracą swą moc z chwilą opublikowania wyroku w dzienniku urzędowym.
Hamankiewicz powiedział dziennikarzom po wyroku, że teraz taki obowiązek informacyjny będzie ciążył na organach państwa, co – jego zdaniem – oznacza, że informacja, gdzie można uzyskać dane świadczenie, będzie łatwo dostępna dla każdego. Dodał, że informacji będą mogły udzielać NFZ, Rzecznik Praw Pacjenta czy Ministerstwo Zdrowia.
Przedstawiciel NRL przed TK mec. Michał Królikowski (b. wiceminister sprawiedliwości w rządzie PO-PSL) powiedział dziennikarzom, że w sytuacji zagrożenia życia albo zdrowia pacjenta czy pacjentki, lekarz nie ma możliwości powołania się na klauzulę sumienia i odmowę wykonania zabiegu. Podkreślał, że NRL nie kwestionowała tego przepisu ustawy i dopuszcza ograniczenie wolności sumienia lekarza w sytuacjach, gdy odmowa wykonania świadczenia zdrowotnego mogłoby narazić pacjenta na zagrożenie życia lub zdrowia, lub ciężki uszczerbek zdrowia.
– Prawo do ochrony zdrowia nie może być realizowane z pogwałceniem etosu zawodu lekarza. Sprzeciw sumienia nie obejmuje sytuacji zagrożenia życia czy zdrowia – mówił przed Trybunałem mec. Królikowski.
Zdaniem prezesa Hamankiewicza lekarz nie może odmówić terminacji ciąży, powołując się na klauzulę sumienia, w sytuacji, gdy ciąża zagraża życiu matki.
– Naszym celem jest, by lekarz mógł wykonywać swój zawód godnie. Musi być wolny od przymusu i nie może być w rękach jakiejkolwiek administracji – mówił Maciej Hamankiewicz przed Trybunałem.
jw/ PAP
Tagi: klauzula sumienia, Maciej Hamankiewicz, Michał Królikowski, NRL, Trybunał Konstytucyjny
