1 sierpnia 2013

3. rocznica tragicznej śmierci gen. bryg. dr. hab. n. med. Wojciecha Lubińskiego

Warszawsko-Otwocki Oddział Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc z Wojskowym Instytutem Medycznym zorganizował już trzecią konferencję poświęconą pamięci gen. bryg. dr. hab. n. med. Wojciecha Lubińskiego, lekarza i oficera, który zginął na służbie, pełniąc obowiązki lekarza prezydenta RP. Spotkania te mają niepowtarzalną atmosferę i charakteryzują się rzadko spotykanym w Polsce zestawieniem prezentacji z dziedzin nauk medycznych i technicznych. Wynika to z zainteresowań naukowych dr. Wojciecha Lubińskiego, który współpracował z inżynierami z Politechniki Warszawskiej i biocybernetykami z Polskiej Akademii Nauk.
Pierwszą sesję rozpoczął konsultant krajowy ds. alergologii prof. Jerzy Kruszewski wykładem na temat postępów w alergologii. Zwrócił uwagę na coraz lepsze poznawanie struktury molekularnej alergenów oraz na czulsze i swoiste metody wykrywania odpowiednich przeciwciał. Omówił walory i niedoskonałości powstałych w ostatnich latach standardów postępowania w chorobach alergicznych.
Wieloletni kierownik Zakładu Fizjologii Oddychania w Centrum Zdrowia Dziecka doc. Piotr Gutkowski przedstawił ograniczenia badania spirometrycznego w diagnostyce obturacji oskrzeli.
Prof. Andrzej Chciałowski z WIM omówił elektromagnetyczną nawigację – niedostępną jeszcze w Polsce nowoczesną metodę diagnostyczną, wykorzystywaną podczas bronchoskopii, ułatwiającą diagnostykę obwodowych guzków w płucach.
Prof. Aleksandra Żebrowska z Akademii Wychowania Fizycznego w Katowicach wygłosiła wykład na temat wpływu hipoksji normo- i hipobarycznej na adaptację układu krążenia i oddychania u sportowców. Ciekawe są wyniki badań dotyczących wpływu treningu na wysokości na rezultaty sportowe.
Zjawisko odpowiedzi oddechowej na hipoksję u chorych na astmę przedstawiła dr Monika Franczuk z IGiChP. Dr fiz. Jakub Zieliński z WUM zaprezentował interesujące i rzadko omawiane zagadnienie utraty wody podczas oddychania. Sięga ona średnio 600 ml/dobę, ale jest zmienna – zależna od wilgotności i temperatury powietrza, wielkości wentylacji oraz sposobu oddychania (przez usta czy przez nos).
Dr inż. Adam Badyta z Politechniki Warszawskiej omówił możliwości pomiaru zanieczyszczeń powietrza i ich korelacji z natężeniem ruchu kołowego. Wykazano wpływ nie tylko liczby samochodów, ale również ich średniej prędkości (im mniejsza, tym więcej zanieczyszczeń). Duże znaczenie ma też ukształtowanie terenu. W Krakowie poziom zanieczyszczeń jest wyższy niż w Katowicach czy w Warszawie, niemniej jednak w stolicy aż 200 razy w ciągu roku stwierdza się przekroczenie dopuszczalnych stężeń w powietrzu substancji szkodliwych dla zdrowia. Dr n. med. Piotr Dąbrowiecki z WIM wyjaśnił, jaki wpływ mają te zanieczyszczenia na układ oddechowy. Rozpoczęte jeszcze przez dr. Lubińskiego badania wykazały, że mieszkańcy głównych warszawskich dzielnic oddychają dużo bardziej zanieczyszczonym powietrzem, niż osoby mieszkające na obrzeżach miasta. Z kolei dr n. med. Paweł Krzesiński omówił wpływ tych zanieczyszczeń na układ krążenia. Dr inż. Teodor Buchner z PW przedstawił sposób opisania czynności układu krążenia za pomocą wzorów matematycznych. Pozwala to na prowadzenie badań nad stworzeniem wirtualnego układu krążenia.
Na zakończenie zaprezentowano nowy produkt Instytutu Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej PAN, jakim jest sztuczny pacjent. Doc. Tomasz Gólczewski wraz dr. Lubińskim opracowali wirtualny układ oddechowy pozwalający na symultaniczne badanie różnych zaburzeń płucnych. Kolejnym krokiem było stworzenie sztucznego pacjenta w zakresie układu krążenia i oddychania. To znakomite narzędzie do badań naukowych i edukacji kadr medycznych. Wielka szkoda, że Wojtek Lubiński nie mógł go zobaczyć, przyczynił się przecież do jego powstania.
Po raz drugi zorganizowano Warsztaty Spirometryczne im. dr. Wojciecha Lubińskiego. Jego wielką pasją było szkolenie w zakresie wykonywania i interpretowania spirometrii. Celem warsztatów jest kształcenie umiejętności, większość czasu poświęca się więc ćwiczeniom praktycznym. Zajęcia odbywają się w małych grupach w Centrum Zdrowia Dziecka i w Wojskowym Instytucie Medycznym. Szkolenie jest bezpłatne. Uczestnicy kursu wykonują badania spirometrycznie wzajemnie u siebie, a następnie u chorych, dorosłych i dzieci, co jest trudne i wymaga cierpliwości oraz umiejętności pozawerbalnego nawiązania dobrego kontaktu. Po raz pierwszy wzięły w nim udział pielęgniarki. W praktyce klinicznej zwykle one wykonują to badanie i od ich umiejętności zależy, czy jest poprawnie zrobione.
Warsztaty odbywają się w Wojskowym Instytucie Medycznym w Sali im. gen. bryg. dr. hab. Wojciecha Lubińskiego, w której spogląda on z fotografii umieszczonej na pamiątkowej tablicy wmurowanej z okazji pierwszej rocznicy katastrofy. W czasie zajęć nie sposób nie wspomnieć o Wojtku, z którymi wiążą się ciepłe uczucia i zabawne zdarzenia. Jest więc wciąż obecny wśród nas i w naszej pamięci.

Tadeusz M. Zielonka

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza