Stanowisko ORL w Warszawie w sprawie ataków medialnych na lekarzy

STANOWISKO NR 3/R-IX/25 OKRĘGOWEJ RADY LEKARSKIEJ W WARSZAWIE

Z DNIA 5 SIERPNIA 2025 ROKU

w sprawie ataków medialnych na lekarzy

Okręgowa Rada Lekarska w Warszawie z oburzeniem odnotowuje nieuzasadnione, nasilające się w ostatnich tygodniach ataki w przestrzeni medialnej na środowisko lekarskie. Kolejne publikacje w prasie, radiu i telewizji oraz wypowiedzi poszczególnych polityków koalicji rządowej uderzające w lekarzy oraz ich wynagrodzenia wydają się mieć za cel przede wszystkim stworzenie narracji, jakoby za niedostatki systemu ochrony zdrowia odpowiada wysokość wynagrodzeń lekarzy wynikająca z ustawy o sposobie ustalania minimalnego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych. To wszystko odbywa się w kraju, w którym publiczne nakłady na ochronę zdrowia liczone jako odsetek PKB należą do najniższych w Unii Europejskiej.  

Narracja ta służy kreacji przyzwolenia społecznego na wycofanie się rządzących z corocznej waloryzacji wynagrodzeń lekarzy i innych zawodów medycznych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Nie mogą też umknąć uwadze pojawiające się coraz częściej wypowiedzi polityków i publikacje medialne wskazujące na rzekomo nadmierną wysokość zarobków lekarzy pracujących na tzw. kontraktach. Okręgowa Rada Lekarska stwierdza, że model zarządzania podmiotami leczniczymi w którym dominują umowy cywilno-prawne zamiast etatów nie był pomysłem środowiska lekarskiego, a zarządzających podmiotami leczniczymi i ówcześnie rządzących polityków. Początkowo “wypychanie” lekarzy z etatów na kontrakty było podyktowane chęcią doraźnego obniżenia kosztów funkcjonowania podmiotów leczniczych oraz pozbycia się odpowiedzialności prawnej pracodawców za pracowników i odpowiedzialności cywilnej wobec pacjentów z podmiotu na lekarza zatrudnionego na kontrakcie. Wielokrotnie też w umowach cywilno-prawnych z lekarzami stosowano ułamek od wyceny punktowej Narodowego Funduszu Zdrowia za świadczenie medyczne jako bazę do rozliczeń z lekarzami “kontraktowymi”. Przez długie lata taka praktyka była korzystna dla zarządzających szpitalami, gdyż waloryzacje wyceny świadczeń były rzadkie, a ich wysokość niemal nigdy nie odpowiadała faktycznej wartości pracy lekarza i poniesionych finalnie kosztów. W świetle tych faktów Okręgowa Rada Lekarska wyjątkowo negatywnie ocenia kolejne zapowiedzi ograniczeń prawnych odnośnie kształtowania wynagrodzeń w umowach cywilno-prawnych z lekarzami. Takie działania uderzałyby w zasadę swobody kształtowania umów, a ich niechybnym skutkiem byłaby rezygnacja kolejnych grup lekarzy z pracy w ambulatoryjnej opiece specjalistycznej finansowanej przez NFZ oraz dalsze pogorszenie stabilności obsady dyżurów lekarskich w szpitalach. 

Kolejne próby podejmowane przez rządzących na rzecz ograniczenia funkcjonowania corocznej waloryzacji wynagrodzeń pracowników ochrony zdrowia pracujących na umowie o pracę to - zdaniem Okręgowej Rady Lekarskiej w Warszawie - przede wszystkim uderzenie w stabilność obsady lekarskiej i pielęgniarskiej w szpitalach. Sytuacja, w której wobec rosnących w sposób rynkowy wynagrodzeń w sektorze prywatnym politycy rozważają zamrożenie/odroczenie waloryzacji płac w sektorze publicznym musi skończyć się przyspieszeniem odpływu lekarzy specjalistów, a także pielęgniarek z podmiotów finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia.

W ocenie Okręgowej Rady Lekarskiej w Warszawie nie ma zgody na antagonizowanie lekarzy i pacjentów przez rządzących. Sensem pracy każdego lekarza jest niesienie pomocy pacjentom. Próby wprowadzania niezgody między tych, którzy niosą ratunek życia i zdrowia a ich pacjentami, nie budują klimatu zaufania koniecznego w procesie leczniczym. Zamiast tego mogą natomiast zbudować kolejną falę nienawiści wobec pracowników ochrony zdrowia, a zwłaszcza lekarzy. Okręgowa Rada Lekarska w Warszawie oczekuje od rządzących odpowiedzialności w zarządzaniu nastrojami społeczeństwa, zapewnienia bezpieczeństwa pracownikom ochrony zdrowia i kształtowania systemu ochrony zdrowia w taki sposób, aby lekarz miał jak najwięcej czasu dla pacjenta i mógł pracować na rzecz jego zdrowia i życia w możliwie komfortowych warunkach pracy. 

Okręgowa Rada Lekarka w Warszawie wzywa polityków, rządzących, zarządzających podmiotami leczniczymi oraz środowisko dziennikarskie do natychmiastowego zaprzestania dalszej nieuzasadnionej ofensywy medialnej pod adresem środowiska lekarskiego. Od środowiska dziennikarskiego oczekujemy współpracy w promocji zdrowia społeczeństwa, uczciwego recenzowania systemu ochrony zdrowia i jego problemów oraz pomocy w walce z pseudomedycyną coraz częściej odciągającą pacjentów od działań prawdziwie służących ich zdrowiu i realizowanych przez uprawnione do tego zawody medyczne. Od polityków, zwłaszcza rządzących, oczekujemy natomiast dofinansowania systemu ochrony zdrowia ze środków publicznych na poziomie średniej w Unii Europejskiej liczonej jako odsetek PKB i odpowiedzialnego reformowania go w prawdziwym dialogu z samorządem zawodowym lekarzy i lekarzy dentystów. Tylko w taki sposób możliwa będzie realna poprawa sytuacji pacjentów.