Złote zasady opieki senioralnej – relacja z debaty

21 stycznia – w szczególnym dniu, Dniu Babci – odbyła się w naszej izbie debata dotycząca opieki senioralnej. Spotkanie wpisuje się w akcję #WspólneŚwięta i jest pierwszym w tym roku poświęconym opiece nad osobami starszymi.

Debata zgromadziła: lekarzy, prawników, przedstawicieli organizacji pozarządowych oraz dziennikarzy. Jej moderatorem była dr Agnieszka Skoczylas, pełnomocnik OIL w Warszawie ds. opieki senioralnej i geriatrii, ordynator Oddziału Geriatryczno-Internistycznego Szpitala Wolskiego. Ponadto udział wzięły dr hab. Olga Sitarz, prof. UŚ, ekspertka z zakresu prawa karnego, kryminologii i sprawiedliwości naprawczej, Maja Kuźmicz, psycholożka, kierowniczka Niebieskiej Linii, reprezentująca Instytut Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, Magdalena Rutkiewicz – prezeska Zarządu Fundacji Projekt Starsi.

Debatę otworzyła Aleksandra Sokalska, redaktor naczelna Pulsu, która witając zaproszonych gości, podkreśliła jak wielkie znaczenie ma dyskusja w kontekście rosnącej liczby osób starszych w Polsce. Głos następnie zabrał prezes ORL dr n. med. Artur Drobniak:

– Chcemy jako izba zadać nurtujące nasze środowisko pytanie: czy my jako kraj i społeczeństwo jesteśmy gotowi na opiekę nad starzejącym się społeczeństwem. Wychodząc naprzeciw tym zjawiskom demograficznym, które dotyczą również naszej grupy zawodowej, powołaliśmy w tej kadencji pełnomocnika ds. opieki senioralnej. Izba lekarska chce rozpocząć debatę na temat potrzeb osób starszych w naszym kraju. Pierwsza debata dzisiaj, dotycząca etyki o charakterystycznym pytaniu: czy każdy lekarz powinien być geriatrą. W Polsce mamy bardzo mało geriatrów, odsetek wynosi 0,6 lekarza na 10 tys. seniorów, czyli 4-5 razy mniej niż w innych krajach UE, a w obliczu najnowszych danych wiemy, że tych geriatrów nie wykształcimy. Wychodzimy z założenia, że faktycznie każdy lekarz powinien posiadać niezbędną wiedzę z zakresu geriatrii. Jako OIL chcemy doprowadzić do sytuacji, że edukacja dotycząca opieki nad pacjentem w wieku senioralnym wejdzie w jego obowiązek kształcenia ustawicznego w różnych specjalnościach. Chcemy poruszyć tematy trudne, etyczne, związane z przemocą wobec seniorów, która jest powszechnie stosowana.

Ochrona osób starszych przed przemocą 

– Nie tylko medycyna jest kobietą, ale również starość, bo większość seniorów to właśnie kobiety – rozpoczęła swoje wystąpienie dr Skoczylas, w którym omówiła 10 złotych zasad opieki nad seniorem.

W dalszej części debaty panelistki zajęły się dobrem seniora w polskim porządku prawnym, co objęło kwestie opieki na starość, braku płynnej komunikacji między opieką zdrowotną a społeczną, a przede wszystkim brak realnej ochrony przed przemocą – zarówno ze strony obcych, jak i bliskich. W dyskusji rozważano ważną kwestię szpitalnych porzuceń osób starszych, która jest najbardziej utrwaloną formą przemocy. Czy tak być powinno i czy należy dążyć do stworzenia przepisu karnego – to pytania, które w dalszym przebiegu rozmów wywołały temat przemocy wobec osób starszych, który nie jest nigdzie zgłaszany, a procedura Niebieskiej Karty rzadko jest uruchamiana w opiece zdrowotnej.

Specjalistki odniosły się również do formularza Oceny Ryzyka Przemocy oraz zgłoszenia przemocy i tego, aby mógł wejść do standardowej dokumentacji dla każdego oddziału. Ma również powstać kolejna wersja formularza zliczająca punkty, które pozwolą ustalić, czy osoba starsza jest poddawana przemocy i odsyłający lekarza do odpowiedniej procedury.

Podsumowując dzisiejsze spotkanie, prezes ORL podkreślił, że to pierwsza debata poruszająca temat opieki senioralnej skupiająca się na aspektach związanych z przemocą i zapowiedział kwietniowe spotkanie poświęcone kwestiom organizacyjno-prawnym. Kolejna – wrześniowa z kolei debata ma być poświęcona kształceniu kadry medycznej w kontekście opieki nad osobami starszymi.