4 października 2022

CO LEKARZ MOŻE ZROBIĆ, GDY JEST OFIARĄ MOBBINGU?        

W nawiązaniu do zapoczątkowanej w poprzednim numerze naszego miesięcznika inicjatywy, by głośno mówić o problemach środowiska lekarskiego, publikujemy plakat z informacjami skierowanymi do osób, które czują, że padły ofiarą mobbingu. Plakat został przygotowany we współpracy z prawniczkami zajmującymi się problematyką medyczną, działającymi wraz z OIL w Warszawie w ramach programu „Prawnik dla lekarza”. Ułatwi ofiarom mobbingu udokumentowanie niewłaściwych wobec nich zachowań, co staje się szczególnie istotne w postępowaniach przed sądami. Przypominamy, że izba jest miejscem, w którym znajdą Państwo pomoc – nie tylko prawną.

Zachęcamy też do wypełnienia anonimowej ankiety dotyczącej mobbingu. Poniżej znajdziecie dodatkowe wyjaśnienie zagadnień zasygnalizowanych na grafice.

tekst Karolina Podsiadły-Gęsikowska – adwokat; Aleksandra Powierża – radca prawny

  1. Zbieraj dowody 

Z pewnością wiesz, że to ofiara musi udowodnić zaistnienie mobbingu. Brak dowodów spowoduje, że będzie to jednak dość trudne. Dlatego pamiętaj, archiwizuj wymianę korespondencji e-mailowej, wiadomości, wpisy w mediach społecznościowych czy na firmowych komunikatorach, wszystkie teksty, które zawierają zakazy i oskarżenia, są narzędziem przymuszenia, ośmieszenia, poniżenia, wywołują w Tobie poczucie zaniżonej oceny. Przydatne będą również wszelkiego rodzaju wydruki, harmonogramy pracy, które dowodzą m.in. nierówności w planowaniu nadgodzin i dyżurów, wykazy połączeń telefonicznych w godzinach wolnych od pracy. Pamiętaj, że część tych dokumentów może zawierać informacje stanowiące tajemnicę pracodawcy (przedsiębiorstwa), dlatego pod żadnym pozorem nie udostępniaj ich w mediach społecznościowych, nie przesyłaj osobom trzecim. Zachowaj je jednak w bezpiecznym miejscu.

Niekiedy jedynym dowodem są nagrania audio i wideo. Za niezgodne z prawem uznaje się nagranie rozmowy, w której nie brałeś udziału, prowadzonej przez mobbera z inną osobą, dokonane bez ich wiedzy i zgody.

Nagranie Twojej rozmowy z mobberem (bez jego zgody), choć może narazić Cię np. na roszczenie o naruszenie dóbr osobistych, czasem jest jedynym dowodem mobbingu. Jeśli więc się zdecydujesz na takie nagranie, pamiętaj aby użyć go tylko w postępowaniu sądowym. Nie rozpowszechniaj go!

Wiedz też, że taki dowód może być niedopuszczony przez sąd, jako niezgodny z zasadami współżycia społecznego.

  1. Dbaj o formalną komunikację z mobberem

Używaj komunikacji e-mailowej. Jeśli przełożony nie wyraża zgody na odbycie stażu czy notorycznie nie udziela Ci urlopu, niech odmowę przedstawi na piśmie. To samo dotyczy poleceń wykonania zadań poniżej lub powyżej Twoich kwalifikacji (często wydawane są lekarzom w trakcie specjalizacji).

  1. Sporządzaj notatki

Pamięć ludzka jest zawodna, szczególnie w sytuacjach stresowych. Dlatego notuj każdy przejaw mobbingu, który Cię dotknął. Zapisuj daty, miejsca, okoliczności nagannego zachowania, zdania, które zostały do Ciebie wypowiedzialne, nazwiska osób będących świadkami takiej sytuacji, daty i godziny telefonów (w tym połączeń w godzinach wieczornych, nocnych, poza godzinami pracy), w których miał miejsce mobbing. Chociaż wydawać by się mogło, że takie notatki nie stanowią mocnego dowodu, zwiększają jednak Twoją wiarygodność i wykazują długotrwałość oraz różnorodność zachowań mobbingowych.

  1. Rozmawiaj z innymi, o tym, że jesteś ofiarą mobbingu

Jeśli tylko masz możliwość, rozmawiaj z kolegami o swojej sytuacji. Staraj się jak najczęściej przebywać w ich towarzystwie, aby podczas kontaktu z mobbingującym mieć świadków jego zachowania. Głośne mówienie o mobbingu często wyzwala szybszą reakcję przełożonych.  Jeśli jesteś ofiarą mobbingu i nie masz możliwości rozmowy o tym z kolegami w pracy, informuj swoich bliskich, którzy w razie postępowania sądowego złożą zeznania. Oczywiście, można próbować podważać wartość dowodową takich zeznań, ale warto byś dostarczał wszelkich dowodów, aby razem potwierdzały przedstawiony przez Ciebie obraz sytuacji.

  1. Sprawdź, czy tylko Ty doświadczasz mobbingu

Rozmowy z kolegami i obserwacja środowiska w pracy pozwolą Ci również na zorientowanie się, czy tylko Ty jesteś obiektem mobbingu. Często bowiem mobber nagannie postępuje nie tylko w stosunku do jednej osoby. Współdziałanie jego ofiar zwiększa ich wiarygodność, a często umożliwia wywarcie presji na pracodawcę i sprawia, że mobber, obawiając się konsekwencji, zaprzestaje swojej działalności.

  1. Poszukaj pomocy medycznej

Mobbing na ogół negatywnie wpływa na zdrowie. Jeśli czujesz, że tak jest w Twoim przypadku, koniecznie zgłoś się do lekarza. Upewnij się, czy informacje dotyczące związku mobbingu ze stanem Twojego zdrowia zostały umieszczone w dokumentacji medycznej. Jeśli mobbing spowodował u Ciebie niezdolność do pracy, skorzystaj ze zwolnienia lekarskiego.

Sąd sprawdza historię Twojego leczenia w okresie doświadczania mobbingu. Dokumentacja medyczna i zwolnienie lekarskie mogą stanowić dowód, że stałeś się ofiarą mobbingu. Przydatne są również rachunki za wizyty u specjalistów, za psychoterapię i za leki.

  1. Powiadom pracodawcę o mobbingu

Przepisy prawa mówią, że pracodawca odpowiada za przeciwdziałanie mobbingowi w miejscu pracy. Koniecznie poinformuj go więc o tym, że jesteś ofiarą mobbingu. To szczególnie istotne w miejscach pracy o rozbudowanej strukturze organizacyjnej i u pracodawców zatrudniających wiele osób. Warto powiadomić dyrekcję, dział kadr, bezpośredniego przełożonego prześladowcy. Pamiętaj, żeby (dla celów dowodowych) przekazać informację na piśmie. Nie zapomnij o zatrzymaniu dla siebie kopii zawiadomienia zawierającego adnotację o przyjęciu pisma przez pracodawcę. Jeśli chcesz informację przesłać listownie, wyślij ją listem poleconym, najlepiej za potwierdzeniem odbioru. Pracodawca powinien zareagować na taką skargę.

 O mobbingu można mówić tylko wówczas, gdy nieprawidłowe zachowania kolegów lub przełożonych trwają jakiś czas, ale warto informować nawet o pojedynczych zdarzeniach. Może się okazać, że te jednostkowe niewłaściwe zachowania kumulatywnie będą zachowaniami mobbingowymi.

  1. Złóż skargę do PIP, organizacji antymobbingowych, przedstawicieli związków zawodowych lub izby lekarskiej

Pomyśl o poinformowaniu imiennie lub anonimowo organów i instytucji, które zajmują się ochroną praw pracowników. Takie zawiadomienie również może być dowodem w sądzie. Dlatego gromadź zaświadczenia, które wydają te organy, oraz dokumentację z postępowania.

Forum dyskusyjne - napisz komentarz

Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza