28 czerwca 2015

Nowe przepisy prawne

1 kwietnia 2015 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z 26 marca 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w kodeksie pracy, opublikowane w DzU z 2015 r., poz. 457.
Ustawa z 7 listopada 2014 r. o ułatwieniu wykonywania działalności gospodarczej, która weszła w życie 1 stycznia 2015 r., wprowadza zmiany m.in. w ustawie – Kodeks pracy w zakresie profilaktycznej opieki zdrowotnej.
Wstępnym badaniom lekarskim podlegają:
– osoby przyjmowane do pracy,
– pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowiska pracy i inni pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe.
Wstępnym badaniom lekarskim nie podlegają osoby:
– przyjmowane ponownie do pracy u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy z tym pracodawcą,
– przyjmowane do pracy u innego pracodawcy na dane stanowisko w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy, jeżeli przedstawią pracodawcy aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie, a pracodawca ten stwierdzi, że warunki te odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy, z wyłą-czeniem osób przyjmowanych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych.
Powyższy przepis stosuje się odpowiednio w przypadku przyjmowania do pracy osoby pozostającej jednocześnie w stosunku pracy z innym pracodawcą.
Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie.
Wstępne, okresowe i kontrolne badania lekarskie przeprowadza się na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę.
Lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne korzysta z zaleceń dotyczących postępowania lekarskiego w stosunku do pracowników poddanych określonym narażeniom, upowszechnianych przez instytuty badawcze w dziedzinie medycyny pracy, a w odniesieniu do osób zatrudnionych w transporcie kolejowym także przez Centrum Naukowe Medycyny Kolejowej.
Badania profilaktyczne kończą się orzeczeniem lekarskim stwierdzającym:
1) brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku albo
2) istnienie przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku – w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie.
Lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne wydaje orzeczenie lekarskie osobie badanej oraz pracodawcy.
Badanie profilaktyczne przeprowadza się na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę.
Skierowanie jest wydawane w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje osoba kierowana na badania.
Skierowanie powinno zawierać:
– określenie rodzaju badania profilaktycznego, jakie ma być wykonane,
– w przypadku osób przyjmowanych do pracy lub pracowników przenoszonych na inne stanowiska pracy
– określenie stanowiska pracy, na którym osoba ta ma być zatrudniona; w takiej sytuacji pracodawca może wskazać w skierowaniu dwa lub więcej stanowisk pracy, w kolejności odpowiadającej potrzebom zakładu,
– w przypadku pracowników
– określenie stanowiska pracy, na którym pracownik jest zatrudniony,
– opis warunków pracy uwzględniający informacje o występowaniu na stanowisku lub stanowiskach pracy, czynników niebezpiecznych, szkodliwych dla zdrowia lub czynników uciążliwych i innych, wynikających ze sposobu wykonywania pracy, z podaniem wielkości narażenia oraz aktualnych wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, wykonanych na tych stanowiskach.
Wzór skierowania na badania lekarskie stanowi załącznik nr 3a do rozporządzenia.
Od orzeczenia lekarskiego kończącego badania profilaktyczne przysługuje odwołanie wnoszone na piśmie.
Odwołanie przysługuje osobie badanej oraz pracodawcy, który wydał skierowanie na badania lekarskie.
Odwołanie wraz z jego uzasadnieniem wnosi się w terminie 7 dni od dnia otrzymania orzeczenia lekarskiego, za pośrednictwem lekarza, który je wydał, do jednego z podmiotów odwoławczych, którymi są:
– wojewódzkie ośrodki medycyny pracy właściwe ze względu na miejsce świadczenia pracy lub siedzibę jednostki organizacyjnej, w której jest zatrudniony pracownik,
– instytuty badawcze w dziedzinie medycyny pracy lub Uniwersyteckie Centrum Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni, jeżeli odwołanie dotyczy orzeczenia lekarskiego wydanego przez lekarza zatrudnionego w wojewódzkim ośrodku medycyny pracy,
– Centrum Naukowe Medycyny Kolejowej, jeżeli odwołanie dotyczy orzeczenia lekarskiego wydanego przez Kolejowy Zakład Medycyny Pracy,
– podmioty lecznicze utworzone i wyznaczone przez ministra obrony narodowej.
Lekarz, za pośrednictwem którego jest składane odwołanie, w terminie 7 dni od dnia otrzymania odwołania, przekazuje je wraz z dokumentacją stanowiącą podstawę wydanego orzeczenia lekarskiego do właściwego podmiotu, o którym mowa wyżej.
Badania w trybie odwołania właściwy podmiot przeprowadza w terminie 14 dni od dnia jego otrzymania.
Orzeczenie lekarskie wydane w trybie odwołania jest ostateczne.
Kontrola badań profilaktycznych polega na ocenie prawidłowości trybu, zakresu i częstotliwości tych badań oraz wydawania i dokumentowania orzeczeń lekarskich do celów przewidzianych w kodeksie pracy.
Kontrolę badań profilaktycznych wykonuje wojewódzki ośrodek medycyny pracy, właściwy terytorialnie ze względu na miejsce wykonywania badań, a w przypadku gdy badania wykonuje lekarz zatrudniony w tym ośrodku – instytut badawczy w dziedzinie medycyny pracy.
W przypadku badań profilaktycznych osób zatrudnionych w transporcie kolejowym, przeprowadzanych przez Kolejowy Zakład Medycyny Pracy, kontrolę wykonuje Centrum Naukowe Medycyny Kolejowej.
Osoby przeprowadzające kontrolę przedstawiają poczynione spostrzeżenia lekarzowi, którego czynności były przedmiotem kontroli, a jeżeli badania profilaktyczne wykonywane były w podmiocie leczniczym – również kierownikowi tego podmiotu, a ocenę i wnioski – kierownikowi jednostki przeprowadzającej kontrolę.
Do celów przewidzianych w art. 92 §1 kodeksu pracy zaświadczenia lekarskie wydawane są w trybie i według wzoru określonych w rozporządzeniu ministra pracy i polityki socjalnej z 27 lipca 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wystawiania zaświadczeń lekarskich, wzoru zaświadczenia lekarskiego i zaświadczenia lekarskiego wydanego w wyniku kontroli lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2013 r., poz. 229).
Postępowania w sprawie wydania orzeczenia lekarskiego w formie zaświadczenia wszczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia przeprowadza się na podstawie dotychczasowych przepisów.
Orzeczenia lekarskie wydane w formie zaświadczeń przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia zachowują ważność przez okres, na jaki zostały wydane.

1 kwietnia 2015 r. zostało opublikowane w DzU z 2015 r., poz. 464, obwieszczenie marszałka Sejmu RP z 10 marca 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty.

1 kwietnia 2015 r. weszło w życie rozporządzenie ministra finansów z 23 marca 2015 r. w sprawie wzoru formularza skierowania do komisji lekarskiej podległej ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, stosowanego dla funkcjonariuszy celnych, opublikowane w DzU z 2015 r., poz. 424.

17 kwietnia 2015 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z 2 kwietnia 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wydawania z apteki produktów leczniczych i wyrobów medycznych, opublikowane w DzU z 2015 r., poz. 477.
Produkt leczniczy z grupy ATC G03A – hormonalne środki antykoncepcyjne do stosowania wewnętrznego, posiadający kategorię dostępności „OTC”, wydaje się osobie, która ukończyła 15. rok życia.

20 kwietnia 2015 r. zostało opublikowane w DzU z 2015 r., poz. 546, obwieszczenie ministra zdrowia z 2 kwietnia 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie wykazu przejść granicznych właściwych do przeprowadzania granicznej kontroli sanitarnej.

28 kwietnia 2015 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z 13 kwietnia 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie preparatów zawierających środki odurzające lub substancje psychotropowe, które mogą być posiadane w celach medycznych oraz stosowane do badań klinicznych, po uzyskaniu zgody wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego, opublikowane w DzU z 2015 r., poz. 571.
Zgodnie z art. 42 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii (DzU z 2012 r., poz. 124 ze zm.), preparaty zawierające środki odurzające grup I-N, II-N i III-N lub substancje psychotropowe grup II-P, III-P i IV-P, które zostały dopuszczone do obrotu jako produkty lecznicze na podstawie przepisów prawa farmaceutycznego, może posiadać, w celach medycznych oraz do badań klinicznych, po uzyskaniu zgody wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego, zakład opieki zdrowotnej niemający apteki szpitalnej, zakład leczniczy dla zwierząt oraz lekarz, lekarz dentysta lub lekarz weterynarii, prowadzący praktykę lekarską, a także inny podmiot, którego działalność wymaga posiadania i stosowania tych preparatów.
Oprócz podmiotów wymienionych w art. 42 ust. 1 ustawy, do podmiotów, których działalność wymaga posiadania i stosowania preparatów w celach medycznych, po uzyskaniu zgody inspektora, należą:
– armatorzy lub reprezentujący ich kapitanowie morskich statków handlowych, z wyjątkiem statków uprawiających wyłącznie żeglugę portową, przybrzeżną i na wodach osłoniętych, oraz armatorzy lub reprezentujący ich kapitanowie morskich statków używanych tylko do celów naukowo-badawczych,
– przewoźnicy lotniczy,
– izby wytrzeźwień oraz placówki utworzone przez jednostkę samorządu terytorialnego w celu wykonywania zadań izby wytrzeźwień lub placówki, którym jednostka samorządu terytorialnego zleciła wykonywanie zadań izby wytrzeźwień.

29 kwietnia 2015 r. weszło w życie rozporządzenie ministra infrastruktury i rozwoju z 3 kwietnia 2015 r. w sprawie wymagań zdrowotnych, badań lekarskich i psychologicznych oraz oceny zdolności fizycznej i psychicznej osób ubiegających się o świadectwo maszynisty albo o zachowanie jego ważności, opublikowane w DzU z 2015 r., poz. 522.
Wymagania zdrowotne, fizyczne i psychiczne, jakie powinny spełniać osoby ubiegające się o świadectwo maszynisty albo o zachowanie jego ważności, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.
Lekarz uprawniony wykonuje badanie lekarskie osoby ubiegającej się o świadectwo maszynisty albo o zachowanie jego ważności w celu sprawdzenia spełniania przez nią wymagań zdrowotnych, fizycznych i psychicznych oraz orzeka o zdolności fizycznej i psychicznej do uzyskania albo zachowania ważności świadectwa maszynisty.
Lekarz przeprowadza badanie samodzielnie, uwzględniając wyniki badań specjalistycznych i pomocniczych oraz ocenę psychologicznej przydatności zawodowej dokonaną przez psychologa.
Lekarz na podstawie przeprowadzonego ogólnego badania lekarskiego, a także wyników badań, wydaje orzeczenie lekarskie, w którym określa termin badania okresowego.
Osoba ubiegająca się o świadectwo maszynisty albo o zachowanie jego ważności lub przewoźnik kolejowy albo zarządca infrastruktury kolejowej, który wydał skierowanie na badania w podmiocie uprawnionym, niezgadzający się z treścią wydanego orzeczenia lekarskiego, może wystąpić, w ciągu 7 dni od dnia wydania orzeczenia lekarskiego, za pośrednictwem lekarza uprawnionego, który je wydał, z wnioskiem o przeprowadzenie ponownego badania w tym podmiocie uprawnionym.
Ponowne badanie powinno być przeprowadzone nie później niż po upływie 21 dni od dnia złożenia wniosku. Orzeczenie lekarskie wydane w tym trybie jest ostateczne.
Wzór orzeczenia lekarskiego potwierdzającego zdolność fizyczną i psychiczną osób ubiegających się o świadectwo maszynisty określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.
Wzór orzeczenia lekarskiego potwierdzającego zdolność fizyczną i psychiczną osób ubiegających się o zachowanie ważności świadectwa maszynisty określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.
Orzeczenia lekarskie stwierdzające spełnianie wymagań zdrowotnych, fizycznych i psychicznych, niezbędnych do uzyskania świadectwa maszynisty albo zachowania jego ważności, wydane przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, zachowują ważność przez okres, na jaki zostały wydane.

29 kwietnia 2015 r. zostało opublikowane w DzU z 2015 r., poz. 584, obwieszczenie marszałka Sejmu RP z 8 kwietnia 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

29 kwietnia 2015 r. zostało opublikowane w DzU z 2015 r., poz. 581, obwieszczenie marszałka Sejmu RP z 8 kwietnia 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

1 maja 2015 r. weszło w życie zarządzenie nr 22 prezesa Rady Ministrów z 9 kwietnia 2015 r. zmieniające zarządzenie w sprawie nadania statutu Biuru Rzecznika Praw Pacjenta, opublikowane w Monitorze Polskim z 2015 r., poz. 355.
W skład biura wchodzą następujące komórki organizacyjne:
– Wydział do spraw Zdrowia Psychicznego,
– Wydział Prawny,
– Wydział Interwencyjno-0Poradniczy,
– Wydział Prezydialny,
– Wydział Dialogu Społecznego i Komunikacji,
– Wydział Finansowy,
– Wydział Spraw Osobowych i Wynagrodzeń,
– Wydział Klasyfikacji Wniosków,
– Wieloosobowe Stanowisko Pracy do spraw Badań Statystycznych, Analiz Strategicznych i Ochrony Danych Osobowych,
– Wieloosobowe Stanowisko Pracy do spraw Informatyzacji.

4 maja 2015 r. został opublikowany w DzU z 2015 r., poz. 602, wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 21 kwietnia 2015 r. sygn. akt U 8/14.
Trybunał orzekł, że następujące przepisy rozporządzenia ministra zdrowia z 10 sierpnia 2004 r. w sprawie wykazu zakładów psychiatrycznych i zakładów leczenia odwykowego przeznaczonych do wykonywania środków zabezpieczających oraz składu, trybu powoływania i zadań komisji psychiatrycznej do spraw środków zabezpieczających (DzU z 2014 r., poz. 599), określające ograniczenia praw i wolności, są niezgodne z konstytucją:
– §10 ust. 4 stanowiący, że w zakładach dysponujących warunkami podstawowego zabezpieczenia stosuje się przepisy regulaminu organizacyjno-porządkowego tego zakładu,
– §1 pkt. 3 załącznika nr 6 do rozporządzenia stanowiący, że przy przyjęciu do zakładu dysponującego warunkami wzmocnionego lub maksymalnego zabezpieczenia osoba, wobec której wykonywany jest środek zabezpieczający, jest poddawana, przez personel tej samej płci, czynnościom kontrolnym na obecność przedmiotów, których posiadanie może stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia tej osoby lub innych osób, oraz
– §2 ust. 1 pkt. 5 załącznika nr 6 do rozporządzenia w zakresie, w jakim przyznaje kierownikowi zakładu psychiatrycznego kompetencję do określania godzin prowadzenia przez pacjentów niekontrolowanych rozmów telefonicznych.

6 maja 2015 r. zostało opublikowane w DzU z 2015 r., poz. 618, obwieszczenie marszałka Sejmu RP z 8 kwietnia 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o działalności leczniczej.

11 maja 2015 r. zostało opublikowane w DzU z 2015 r., poz. 636, obwieszczenie marszałka Sejmu RP z 13 kwietnia 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia.

15 maja 2015 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z 13 maja 2015 r. w sprawie wzorów zaświadczeń lekarskich, opublikowane w DzU z 2015 r., poz. 674.
Zgodnie z art. 39 ustawy z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (DzU nr 98, poz. 602), obowiązek korzystania z pasów bezpieczeństwa nie dotyczy:
– osoby mającej zaświadczenie lekarskie o przeciwwskazaniu do używania pasów bezpieczeństwa,
– mającego zaświadczenie lekarskie o przeciwwskazaniu do przewożenia dziecka w foteliku bezpieczeństwa lub innym urządzeniu przytrzymującym dla dzieci.
Zaświadczenia lekarskie, o których mowa wyżej, zawierają:
– imię i nazwisko,
– numer ewidencyjny PESEL, a w przypadku osoby nieposiadającej numeru PESEL – serię, numer i nazwę dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz nazwę państwa, które wydało ten dokument,
– okres ważności,
– znak graficzny zgodny ze wzorem określonym w art. 5 dyrektywy nr 91/671/EWG.
Rozporządzenie określa:
– wzór zaświadczenia lekarskiego o przeciwwskazaniu do używania pasów bezpieczeństwa,
– wzór zaświadczenia lekarskiego o przeciwwskazaniu do przewożenia dziecka w foteliku bezpieczeństwa lub innym urządzeniu przytrzymującym dla dzieci.

13 maja 2015 r. zostało opublikowane w DzU z 2015 r., poz. 651, obwieszczenie marszałka Sejmu RP z 17 kwietnia 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o izbach lekarskich.

18 maja 2015 r. zostało opublikowane w DzU z 2015 r., poz. 683, obwieszczenie ministra zdrowia z 13 kwietnia 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie specjalizacji i uzyskiwania tytułu specjalisty przez diagnostów laboratoryjnych.

4 czerwca 2015 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z 15 maja 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zakresu niezbędnych informacji gromadzonych przez świadczeniodawców, szczegółowego sposobu rejestrowania tych informacji oraz ich przekazywania podmiotom zobowiązanym do finansowania świadczeń ze środków publicznych, opublikowane w DzU z 2015 r., poz. 698.

9 czerwca 2015 r. weszło w życie rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych z 11 maja 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zakresu, trybu i częstotliwości przeprowadzania okresowych profilaktycznych badań lekarskich oraz okresowej oceny sprawności fizycznej strażaka Państwowej Straży Pożarnej, opublikowane w DzU z 2015 r., poz. 720.
Do oceny sprawności fizycznej przystępuje strażak, który posiada aktualne zaświadczenie lekarskie stwierdzające, że wobec braku przeciwwskazań zdrowotnych jest zdolny do prawidłowego wykonywania obowiązków służbowych na stanowisku służbowym.
Strażak, który w dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia posiada aktualne zaświadczenie lekarskie wydane na podstawie dotychczasowych przepisów, może przystąpić do oceny sprawności fizycznej.

6 czerwca 2015 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z 15 maja 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu świadczeń wysokospecjalistycznych oraz warunków ich realizacji, opublikowane w DzU z 2015 r., poz. 707.
Rozporządzenie wprowadza zmiany w wykazie następujących świadczeń gwarantowanych z zakresu świadczeń wysokospecjalistycznych oraz warunków ich realizacji:
– przezskórne lub z innego dostępu wszczepianie zastawek serca,
– kardiologiczne zabiegi interwencyjne u pacjentów do lat 18, w tym przezskórne zamykanie przecieków z użyciem zestawów zamykających,
– mechaniczne wspomaganie serca sztucznymi komorami.

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza