29 marca 2014

Nowe przepisy prawne

1 stycznia 2014 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z 5 listopada 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wymagań dotyczących oznakowania opakowań produktu leczniczego i treści ulotki, opublikowane w DzU z 2013 r., poz. 1332.

18 stycznia 2014 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z 18 grudnia 2013 r. w sprawie sposobu i procedur przygotowania analizy weryfikacyjnej Agencji Oceny Technologii Medycznych oraz wysokości opłaty za tę analizę, opublikowane w DzU z 2014 r., poz. 4.

19 stycznia 2014 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z 17 października 2013 r. w sprawie zakresu i trybu współpracy podmiotów leczniczych, prowadzących leczenie lub rehabilitację osób używających środków odurzających lub substancji psychotropowych, z Krajowym Biurem do spraw Przeciwdziałania Narkomanii, opublikowane w DzU z 2013 r., poz. 1332.

22 stycznia 2014 r. weszła w życie ustawa z 22 listopada 2013 r. o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób, opublikowana w DzU z 2014 r., poz. 24.
Ustawa reguluje postępowanie wobec osób, które spełniają łącznie następujące przesłanki:
1) odbywają prawomocnie orzeczoną karę pozbawienia wolności lub karę 25 lat pozbawienia wolności, wykonywaną w systemie terapeutycznym,
2) podczas postępowania wykonawczego występowały u nich zaburzenia psychiczne w postaci upośledzenia umysłowego, zaburzenia osobowości lub zaburzenia preferencji seksualnych,
3) stwierdzone u nich zaburzenia psychiczne mają taki charakter lub takie nasilenie, że zachodzi co najmniej wysokie prawdopodobieństwo popełnienia czynu zabronionego, z użyciem przemocy lub groźbą jej użycia, przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności seksualnej, zagrożonego karą pozbawienia wolności, której górna granica wynosi co najmniej 10 lat.
Wobec osoby stwarzającej zagrożenie stosuje się nadzór prewencyjny albo umieszczenie w Krajowym Ośrodku Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym.
Zadaniem ośrodka jest prowadzenie postępowania terapeutycznego wobec umieszczonych w nim osób stwarzających zagrożenie. Ośrodek to podmiot leczniczy niebędący przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy z 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej.
Jeżeli wydana podczas postępowania wykonawczego opinia psychiatryczna i psychologiczna o stanie zdrowia osoby, o której mowa wyżej, wskazuje, że spełnia ona przesłanki określone na wstępie, dyrektor zakładu karnego występuje do właściwego sądu z wnioskiem o uznanie osoby, której dotyczy wniosek, za stwarzającą zagrożenie.
W celu ustalenia, czy osoba, której dotyczy wniosek, wykazuje zaburzenia, o których mowa w pkt 3, w postaci upośledzenia umysłowego, zaburzenia osobowości lub zaburzenia preferencji seksualnych, sąd, w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku, powołuje:
– dwóch biegłych lekarzy psychiatrów,
– w sprawach osób z zaburzeniami osobowości ponadto biegłego psychologa, a w sprawach osób z zaburzeniami preferencji seksualnych – ponadto biegłego lekarza seksuologa lub certyfikowanego psychologa seksuologa.
Jeżeli biegli lekarze psychiatrzy zgłoszą taką konieczność, badanie psychiatryczne może być połączone z obserwacją w zakładzie psychiatrycznym.
Sąd, dokonując oceny, czy jest konieczne zastosowanie wobec osoby stwarzającej zagrożenie nadzoru prewencyjnego albo umieszczenie jej w ośrodku, bierze pod uwagę całokształt okoliczności ustalonych w sprawie, a w szczególności uzyskane opinie biegłych, a także wyniki prowadzonego dotychczas postępowania terapeutycznego oraz możliwość efektywnego poddania się przez tę osobę postępowaniu terapeutycznemu na wolności.
Sąd orzeka o zastosowaniu wobec osoby stwarzającej zagrożenie nadzoru prewencyjnego, jeżeli charakter stwierdzonych zaburzeń psychicznych lub ich nasilenie wskazują, że zachodzi wysokie prawdopodobieństwo popełnienia przez tę osobę czynu zabronionego, z użyciem przemocy lub groźbą jej użycia, przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności seksualnej, zagrożonego karą pozbawienia wolności, której górna granica wynosi co najmniej 10 lat.
Sąd orzeka o umieszczeniu w ośrodku osoby stwarzającej zagrożenie, jeżeli charakter stwierdzonych zaburzeń psychicznych lub ich nasilenie wskazują, że jest to niezbędne ze względu na bardzo wysokie prawdopodobieństwo popełnienia czynu zabronionego, z użyciem przemocy lub groźbą jej użycia, przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności seksualnej, zagrożonego karą pozbawienia wolności, której górna granica wynosi co najmniej 10 lat.
Nadzór prewencyjny i umieszczenie w ośrodku orzeka się bez określenia terminu.
Po przeprowadzeniu rozprawy sąd wydaje postanowienie o uznaniu osoby za stwarzającą zagrożenie i zastosowaniu wobec niej nadzoru prewencyjnego albo o umieszczeniu jej w ośrodku, albo postanowienie o uznaniu, że osoba, której dotyczy wniosek, nie jest osobą stwarzającą zagrożenie.
Orzekając o zastosowaniu nadzoru prewencyjnego, sąd może nałożyć na osobę stwarzającą zagrożenie obowiązek poddania się odpowiedniemu postępowaniu terapeutycznemu. W postanowieniu sąd wskazuje podmiot leczniczy, w którym postępowanie terapeutyczne ma być prowadzone.
Osoba stwarzająca zagrożenie umieszczona w ośrodku zostaje objęta odpowiednim postępowaniem terapeutycznym, którego celem jest poprawa stanu jej zdrowia i zachowania w stopniu umożliwiającym funkcjonowanie w społeczeństwie w sposób niestwarzający zagrożenia życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób.
Świadczenia zdrowotne, których nie można udzielić w ośrodku, są udzielane umieszczonej w nim osobie stwarzającej zagrożenie w pierwszej kolejności przez podmioty lecznicze dla osób pozbawionych wolności.
Inne podmioty lecznicze niż wymienione współdziałają w zapewnieniu umieszczonej w ośrodku osobie stwarzającej zagrożenie świadczeń zdrowotnych, gdy jest konieczne:
– natychmiastowe udzielenie świadczeń zdrowotnych ze względu na zagrożenie jej życia lub zdrowia,
– przeprowadzenie specjalistycznych badań, leczenia, pielęgnacji lub rehabilitacji.
Wobec umieszczonej w ośrodku osoby stwarzającej zagrożenie można zastosować przymus bezpośredni, jeżeli:
– dopuszcza się zamachu na życie lub zdrowie własne albo innej osoby lub na bezpieczeństwo powszechne,
– w sposób gwałtowny niszczy lub uszkadza przedmioty znajdujące się w jej otoczeniu,
– zachowuje się w sposób powodujący poważne zakłócenia w funkcjonowaniu ośrodka,
– próbuje samowolnie opuścić ośrodek,
– nawołuje inne osoby umieszczone w ośrodku do zachowań określonych powyżej,
– próbuje oddalić się samowolnie, gdy przebywa poza terenem ośrodka w związku z udzielaniem jej świadczeń zdrowotnych.
Przymus bezpośredni można zastosować prewencyjnie:
– w celu zapobieżenia samowolnemu oddaleniu się osoby pozostającej pod nadzorem służby ochrony poza ośrodkiem,
– jeżeli zachowanie osoby stwarzającej zagrożenie wskazuje, że jest to niezbędne dla zapobieżenia jej agresji lub autoagresji.
Wobec umieszczonych w ośrodku osób stwarzających zagrożenie można stosować przymus bezpośredni polegający na:
1) przytrzymaniu,
2) przymusowym zastosowaniu produktów leczniczych,
3) założeniu pasów obezwładniających lub kaftana bezpieczeństwa,
4) izolacji,
5) użyciu: kajdanek, pałki służbowej, ręcznego miotacza substancji obezwładniających.
Przymus bezpośredni określony w pkt 1-4 stosuje lekarz lub pielęgniarka, a określony w pkt 1 i 5 – pracownik służby ochrony.
O zastosowaniu przymusu bezpośredniego określonego w pkt 1 decyduje lekarz albo pracownik służby ochrony; w przypadku różnicy zdań rozstrzygająca jest decyzja lekarza.
O zastosowaniu przymusu bezpośredniego określonego w pkt 2-4 decyduje lekarz.
Jeżeli nie jest możliwe uzyskanie natychmiastowej decyzji lekarza, o zastosowaniu przymusu bezpośredniego decyduje pielęgniarka, która jest obowiązana niezwłocznie zawiadomić o tym lekarza. Lekarz, po osobistym zbadaniu osoby, wobec której zastosowano przymus bezpośredni, podejmuje decyzję w zakresie dalszego stosowania przymusu bezpośredniego.
Osoba decydująca o zastosowaniu przymusu bezpośredniego określa jego rodzaj oraz osobiście stosuje przymus bezpośredni lub nadzoruje jego stosowanie.
Każdy przypadek zastosowania przymusu bezpośredniego i uprzedzenia o możliwości jego zastosowania odnotowuje się w dokumentacji medycznej.
Izolację oraz założenie pasów obezwładniających lub kaftana bezpieczeństwa zleca się na czas nie dłuższy niż 4 godziny.
Lekarz, po osobistym zbadaniu osoby, wobec której zastosowano przymus bezpośredni określony wyżej, może przedłużyć jego stosowanie na następne dwa okresy, nie dłuższe niż 6 godzin.
Po 16 godzinach stosowania przymusu bezpośredniego każde dalsze jego przedłużenie na kolejny okres, nie dłuższy niż 6 godzin, jest dopuszczalne wyłącznie po osobistym zbadaniu przez lekarza osoby, wobec której zastosowano ten przymus, oraz uzyskaniu opinii innego lekarza.
Nie rzadziej niż raz na 6 miesięcy sąd, na podstawie opinii lekarza psychiatry oraz wyników postępowania terapeutycznego, ustala, czy jest niezbędny dalszy pobyt w ośrodku osoby stwarzającej zagrożenie.
Kierownik ośrodka co 6 miesięcy przesyła do sądu opinię lekarza psychiatry o stanie zdrowia osoby stwarzającej zagrożenie umieszczonej w ośrodku i o wynikach postępowania terapeutycznego.
Sąd, uwzględniając wniosek osoby umieszczonej w ośrodku, wniosek kierownika ośrodka albo z urzędu może w każdym czasie postanowić o wypisaniu osoby z ośrodka, jeżeli wyniki postępowania terapeutycznego i zachowanie tej osoby uzasadniają przypuszczenie, że jej dalszy pobyt w ośrodku nie jest konieczny.
Na podstawie przepisów ustawy z 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (DzU z 2013 r., poz. 217) pracownikom Krajowego Ośrodka Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym, którzy przy wykonywaniu swoich obowiązków mają bezpośredni kontakt z osobami, wobec których sąd orzekł o umieszczeniu w tym podmiocie, przysługuje dodatek w wysokości od 10 do 50 proc. miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego.

22 stycznia 2014 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z 16 stycznia 2014 r. w sprawie Krajowego Ośrodka Zapobiegania Zachowaniom Dys-socjalnym, opublikowane w DzU z 2014 r., poz. 89.

22 stycznia 2014 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z 16 stycznia 2014 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania świadczeń zdrowotnych osobom umieszczonym w Krajowym Ośrodku Zapobiegania Zachowaniom Dys-socjalnym, opublikowane w DzU z 2014 r., poz. 88.
Rozporządzenie określa szczegółowe warunki i tryb udzielania świadczeń zdrowotnych osobom umieszczonym w Krajowym Ośrodku Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym na podstawie ustawy z 22 listopada 2013 r. o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób.
Świadczenia zdrowotne, których nie można udzielić w ośrodku, są udzielane umieszczonej w nim osobie stwarzającej zagrożenie w pierwszej kolejności przez podmioty lecznicze dla osób pozbawionych wolności.
Podmioty lecznicze inne niż te, o których mowa wyżej, współdziałają w zapewnieniu umieszczonej w ośrodku osobie stwarzającej zagrożenie świadczeń zdrowotnych, gdy jest konieczne:
– natychmiastowe udzielenie świadczeń zdrowotnych ze względu na zagrożenie życia lub zdrowia tej osoby,
– przeprowadzenie specjalistycznych badań, leczenia, pielęgnacji lub rehabilitacji.
W sytuacjach, o których mowa wyżej, kierownik ośrodka decyduje o konieczności udzielenia świadczenia zdrowotnego osobie umieszczonej w ośrodku.
Ponadto, jeżeli zachodzi konieczność transportu osoby umieszczonej w ośrodku, zalecenie dotyczące rodzaju środka transportu sanitarnego oraz zalecenie konieczności zapewnienia podczas transportu obecności osoby wykonującej zawód medyczny lub pracownika służby ochrony określa kierownik ośrodka.
Osobę umieszczoną poddaje się badaniom wstępnym: podmiotowym (wywiad chorobowy) i przedmiotowym (fizykalnym).
Osobę umieszczoną ośrodku poddaje się badaniom niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 3 dni roboczych od dnia jej przyjęcia.
Kierownik ośrodka występuje do podmiotu, w którym osoba umieszczona ostatnio przebywała, o przekazanie do ośrodka dokumentacji medycznej tej osoby.
Indywidualny plan terapii osoby umieszczonej ośrodku kierownik ośrodka sporządza na podstawie opinii psychiatry i psychologa.
W przypadku gdy psychiatra zaleci również leczenie farmakologiczne, wpisuje się je do indywidualnego planu terapii osoby umieszczonej w ośrodku.
Zlecenia lekarskie z zakresu farmakoterapii związane z przygotowaniem i wydaniem dawek leków wykonuje pielęgniarka.
Nie rzadziej niż raz na 6 miesięcy psychiatra w porozumieniu z psychologiem dokonują analizy skuteczności dotychczasowego postępowania terapeutycznego wobec osoby umieszczonej w ośrodku.
W razie potrzeby kierownik ośrodka na podstawie dokonanej analizy sporządza zmiany w indywidualnym planie terapii osoby umieszczonej w ośrodku.

22 stycznia 2014 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z 16 stycznia 2014 r. w sprawie sposobu dokumentowania przypadków zastosowania przymusu bezpośredniego, opublikowane w DzU z 2014 r., poz. 87.

Rozporządzenie określa sposób dokumentowania przypadków zastosowania przymusu bezpośredniego wobec osób umieszczonych w Krajowym Ośrodku Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym na podstawie ustawy z 22 listopada 2013 r. o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób.
Zastosowanie przymusu bezpośredniego wobec osób umieszczonych w ośrodku podlega odnotowaniu w indywidualnej i zbiorczej dokumentacji medycznej, w której zamieszcza się:
– rodzaj zastosowanego przymusu bezpośredniego,
– przyczyny zastosowania przymusu bezpośredniego, w tym uzasadniające wybór rodzaju zastosowanego przymusu bezpośredniego,
– miejsce i czas stosowania przymusu bezpośredniego oraz przyczyny jego ewentualnego przedłużenia,
– informację o uprzedzeniu osoby umieszczonej w ośrodku przed zastosowaniem przymusu bezpośredniego, że przymus ten ma zostać wobec niej zastosowany.
Informację o zastosowaniu przymusu bezpośredniego pielęgniarka zamieszcza w księdze raportów pielęgniarskich, w której, poza informacjami, o których mowa wyżej, odnotowuje się również następujące informacje:
– imię i nazwisko osoby decydującej o zastosowaniu przymusu bezpośredniego,
– imiona i nazwiska osób wykonujących przymus bezpośredni,
– przebieg stosowania przymusu bezpośredniego, w tym skutki jego stosowania dla zdrowia osoby umieszczonej w ośrodku, wobec której został podjęty.
Do indywidualnej dokumentacji medycznej dołącza się również notatkę służbową pracownika służby ochrony sporządzoną na okoliczność zastosowania przymusu bezpośredniego, zgodnie z przepisami ustawy o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób.

22 stycznia 2014 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z 16 stycznia 2014 r. w sprawie wskazania zakładu psychiatrycznego wykonującego obserwację orzeczoną przez sąd, opublikowane w DzU z 2014 r., poz. 86.
Zakładem psychiatrycznym wykonującym obserwację orzeczoną przez sąd na podstawie wniosku biegłych lekarzy psychiatrów, zgodnie z przepisami ustawy z 22 listopada 2013 r. o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób, jest Regionalny Ośrodek Psychiatrii Sądowej w Gostyninie-Zalesiu.

22 stycznia 2014 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z 20 grudnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie specjalizacji i uzyskiwania tytułu specjalisty przez diagnostów laboratoryjnych, opublikowane w DzU z 2014 r., poz. 20.

29 stycznia 2014 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z 10 stycznia 2014 r. w sprawie ramowych procedur przyjmowania wezwań przez dyspozytora medycznego i dysponowania zespołami ratownictwa medycznego, opublikowane w DzU z 2014 r. poz. 66.
Ramowe procedury przyjmowania wezwań przez dyspozytora medycznego i dysponowania zespołami ratownictwa medycznego obejmują m.in.:
– przeprowadzenie wywiadu medycznego obejmującego informacje o stanie zdrowia osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego,
– przekazanie osobie dzwoniącej informacji o zadysponowaniu zespołu ratownictwa medycznego, w tym lotniczego zespołu ratownictwa medycznego, albo – w razie stwierdzenia, na podstawie przeprowadzonego wywiadu medycznego, braku stanu nagłego zagrożenia zdrowotnego – poinformowanie osoby dzwoniącej o odmowie zadysponowania zespołu ratownictwa medycznego, z podaniem przyczyn odmowy i zaleceń dotyczących dalszego postępowania,
– zadysponowanie zespołu ratownictwa medycznego, w tym lotniczego zespołu ratownictwa medycznego, z uwzględnieniem najkrótszego czasu dotarcia na miejsce zdarzenia,
– wskazanie, na żądanie zespołu ratownictwa medycznego, szpitalnego oddziału ratunkowego lub właściwego ze względu na stan zdrowia osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego szpitala, do którego ta osoba może być przewieziona.
Wywiad medyczny przeprowadza się z uwzględnieniem zaleceń wynikających z aktualnej wiedzy medycznej dotyczącej stanów nagłego zagrożenia zdrowotnego. Wywiad medyczny obejmuje pytania zadawane osobie dzwoniącej przez dyspozytora medycznego, pozwalające w szczególności na:
– ustalenie, czy osoba, której dotyczy powiadomienie o zdarzeniu, znajduje się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego,
– podjęcie decyzji o zadysponowaniu zespołu ratownictwa medycznego, w tym lotniczego zespołu ratownictwa medycznego, albo – w razie stwierdzenia, na podstawie przeprowadzonego wywiadu medycznego, braku stanu nagłego zagrożenia zdrowotnego – o odmowie zadysponowania zespołu ratownictwa medycznego.
Od 1 lipca 2014 r. wywiad medyczny będzie przeprowadzany z uwzględnieniem algorytmu przeprowadzania wywiadu medycznego, udostępnionego dyspozytorowi medycznemu przez dysponenta zespołów ratownictwa medycznego, stanowiącego pisemny zbiór pytań i rekomendacji wspomagających podjęcie decyzji przez dyspozytora medycznego, ustalonego na podstawie zaleceń wynikających z aktualnej wiedzy medycznej.
Dyspozytor medyczny w razie zaistnienia problemów, których rozwiązanie wykracza poza jego umiejętności i uprawnienia, zwraca się do lekarza dyżuru, wyznaczonego przez dysponenta jednostki, lub lekarza koordynatora ratownictwa medycznego o udzielenie niezbędnych informacji, zgodnych z aktualną wiedzą medyczną dotyczącą stanów nagłego zagrożenia zdrowotnego.

22 lutego 2014 r. weszło w życie rozporządzenie ministra środowiska z 13 stycznia 2014 r. w sprawie dokumentu potwierdzającego unieszkodliwienie zakaźnych odpadów medycznych lub zakaźnych odpadów weterynaryjnych, opublikowane w DzU z 2014 r., poz. 107.
Dokument potwierdzający unieszkodliwienie zakaźnych odpadów medycznych lub zakaźnych odpadów weterynaryjnych jest wydawany w postaci zestawienia wyszczególniającego rodzaje i masę zakaźnych odpadów medycznych poddanych unieszkodliwieniu w ciągu jednego miesiąca kalendarzowego.
Wzór dokumentu potwierdzającego unieszkodliwienie zakaźnych odpadów medycznych jest określony w załączniku do rozporządzenia.
Dokument potwierdzający unieszkodliwienie zakaźnych odpadów medycznych jest wydawany w postaci dokumentu papierowego, opatrzonego podpisem posiadacza odpadów, który unieszkodliwił zakaźne odpady medyczne przez termiczne przekształcanie w spalarniach odpadów niebezpiecznych, albo w formie dokumentu elektronicznego, podpisanego bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą kwalifikowanego certyfikatu lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP.
Dokument potwierdzający unieszkodliwienie zakaźnych odpadów medycznych lub zakaźnych odpadów weterynaryjnych jest przekazywany wytwórcy tych odpadów oraz wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska, właściwemu ze względu na miejsce wytwarzania zakaźnych odpadów medycznych, nie później niż po upływie 14 dni od końca miesiąca kalendarzowego, którego dotyczy.

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza