25 kwietnia 2004

Nowe przepisy prawne

I. 4 grudnia 2003 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 19 listopada 2003 r. w sprawie świadczeń zdrowotnych finansowanych z budżetu państwa, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 206, poz. 2009.

Wykaz świadczeń zdrowotnych finansowanych z budżetu państwa:
1. przeszczepienie autologicznego szpiku,
2. przeszczepienie allogenicznego szpiku od rodzeństwa identycznego w HLA,
3. przeszczepienie allogenicznego szpiku od dawcy alternatywnego,
4. przeszczepienie wątroby,
5. przeszczepienie nerki,
6. przeszczepienie nerki i trzustki,
7. przeszczepienie serca,
8. przeszczepienie płuca,
9. przeszczepienie serca i płuca,
10. przeszczepienie rogówki,
11. leczenie immunosupresyjne po przeszczepieniu narządu unaczynionego lub szpiku,
12. operacje wad wrodzonych serca u niemowląt,
13. immunoablacja w leczeniu aplazji szpiku,
14. operacja wad serca i aorty piersiowej w krążeniu pozaustrojowym,
15. radioterapia przy zastosowaniu specjalnej techniki naświetlania: stereotaktyczna konformalna, niekoplanarna,
16. brachyterapia ze sterotaksją mózgową,
17. diagnostyczne cewnikowanie serca, biopsja mięśnia sercowego u dzieci do lat 18,
18. kardiologiczne zabiegi interwencyjne u dzieci do lat 18, w tym przez skórne zamykanie przecieków z użyciem zestawów zamykających.
Zakres świadczeń zdrowotnych oraz szczegółowy tryb ich udzielania określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.
Świadczenia zdrowotne finansowane z budżetu państwa są udzielane przez świadczeniodawców, z którymi minister zdrowia zawarł umowę.
Świadczenia zdrowotne są udzielane przez świadczeniodawcę na podstawie skierowania, po dokonaniu ostatecznej kwalifikacji pacjenta i ustaleniu kolejności udzielania świadczeń zdrowotnych na podstawie kryteriów medycznych.
W przypadku ograniczonych możliwości udzielania świadczeń zdrowotnych świadczeniodawca prowadzi listę osób oczekujących na udzielenie określonego świadczenia.
Przepis ten nie dotyczy osób oczekujących na udzielenie świadczeń zdrowotnych wymienionych w pkt 1-10, które są wpisywane na krajowe listy osób oczekujących na przeszczepienie określonych komórek, tkanek i narządów, zgodnie z odrębnymi przepisami.
Świadczeniodawca udostępnia na wniosek pacjenta, jego przedstawiciela ustawowego lub upoważnionej przez niego osoby informacje o przyjętych kryteriach medycznych udzielania świadczeń zdrowotnych.
Świadczeniodawca otrzymuje środki publiczne na podstawie umowy o udzielanie świadczeń zdrowotnych.
Umowy o udzielanie świadczeń zdrowotnych wym. w pkt 1-10 są zawierane przez ministra zdrowia po uzyskaniu opinii Krajowej Rady Transplantacyjnej.
Umowy o udzielanie świadczeń zdrowotnych wymienionych w pkt 12-18 minister zdrowia zawiera ze świadczeniodawcami wyłonionymi w drodze konkursu ofert.

II. 1 stycznia 2004 r. weszło w życie rozporządzenie ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej z dnia 23 grudnia 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu udzielania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych zamówień na realizację ze środków funduszu wypadkowego świadczeń zdrowotnych z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 232, poz. 3239.

Rozporządzenie określa szczegółowe zasady i tryb udzielania przez ZUS zamówień na realizację świadczeń zdrowotnych z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych, na które ubezpieczony został skierowany przez lekarza orzecznika na wniosek lekarza prowadzącego, nierefundowanych na podstawie odrębnych przepisów.
ZUS udziela zamówienia na realizację świadczeń placówkom medycznym wybranym w drodze konkursu ofert.
ZUS publikuje ogłoszenie o konkursie ofert na realizację świadczeń w dwóch dziennikach o zasięgu krajowym oraz zamieszcza je na stronie internetowej Zakładu.
Podając ogłoszenie o konkursie ofert do publicznej wiadomości, ZUS uwzględnia przewidywane potrzeby udzielania świadczeń oraz upływ terminu ważności umów zawartych z placówkami medycznymi na ich realizację.
Umowa o realizację świadczeń może być zawarta na okres nie dłuższy niż 3 lata.
Umowa zawiera w szczególności:
– zobowiązanie placówki medycznej do wykonania świadczenia z zakresu stomatologii, z udzieleniem gwarancji na wykonane świadczenie, lub szczepień ochronnych,
– zobowiązanie placówki medycznej do przekazania ZUS-owi w określonym terminie faktury VAT wraz z potwierdzeniem na skierowaniu wykonania usługi,
– zobowiązanie placówki medycznej do umożliwienia zbadania przez ZUS prawidłowości realizacji świadczeń,
– klauzulę o możliwości jej rozwiązania.

III. 15 stycznia 2004 r. został opublikowany wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 stycznia 2004 r., sygn. akt k14/03, w którym Trybunał orzekł, że art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 23 stycznia 2003 r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (Dz. U. nr 45, poz. 391 ze zm.), w związku z przepisami tej ustawy dotyczącymi organizacji i zasad działania Narodowego Funduszu Zdrowia (rozdziały 1 i 4), zasad zabezpieczenia potrzeb zdrowotnych i organizacji udzielania świadczeń zdrowotnych (rozdziały 5, 6, 7 i 8), gospodarki finansowej (rozdział 9), zasad nadzoru i kontroli wykonywania zadań Narodowego Funduszu Zdrowia (rozdział 13) – są niezgodne z art. 68 w związku z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej przez to, że tworząc instytucję publiczną w kształcie uniemożliwiającym jej rzetelne i sprawne działanie, narusza zasady państwa prawnego w zakresie konstytucyjnego prawa obywateli do równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych.
Wskazane przepisy ustawy tracą moc z dniem 31 grudnia 2004 r.

IV. 16 stycznia 2004 r. weszło w życie zarządzenie ministra zdrowia z dnia 3 grudnia 2003 r. w sprawie powołania Zespołu ds. Opracowania Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych w latach 2004-2007, opublikowane w Dzienniku Urzędowym Ministra Zdrowia nr 1 z 2004 r., poz. 1.

Do zadań Zespołu należy określenie celów i zadań programu oraz harmonogramu ich realizacji, kryteriów wyboru realizatorów wyszczególnionych w programie zadań, podstawowych standardów dla wczesnej diagnostyki, profilaktyki i terapii onkologicznej oraz kosztów realizacji poszczególnych zadań.

V. 16 stycznia 2004 r. weszło w życie zarządzenie ministra zdrowia z dnia 22 grudnia 2003 r. w sprawie zasad prowadzenia prac nad opracowaniem i realizacją programów zdrowotnych, opublikowane w Dzienniku Urzędowym Ministra Zdrowia nr 1 z 2004 r., poz. 2.

Programem zdrowotnym jest zespół zamierzonych czynności i środków umożliwiających w określonym terminie osiągnięcie założonego celu, zgodnego z polityką zdrowotną państwa, wyrażającą się w dążeniu do zaspokojenia określonych potrzeb zdrowotnych oraz poprawy stanu zdrowia społeczeństwa.
Finansowane z budżetu ministra zdrowia programy zdrowotne powinny odnosić się w szczególności do:
– ważnych zjawisk epidemiologicznych,
– istotnych problemów zdrowotnych dotyczących całej lub określonej populacji przy istniejących możliwościach ich eliminowania lub ograniczania,
– badania i wdrożenia nowych technologii medycznych, przedsięwzięć profilaktycznych i nowych metod leczenia.
Projekt programu zdrowotnego może przedstawić departament merytoryczny, grupa specjalistów powołana w tym celu, inny podmiot funkcjonujący w ochronie zdrowia.
Program przedkładany ministrowi zdrowia w celu przyjęcia do realizacji powinien być opracowany według schematu określonego w załączniku nr 1 do zarządzenia.
Minister zdrowia podejmuje decyzję o przyjęciu programu do realizacji ze środków finansowych Ministerstwa Zdrowia, po zapoznaniu się z wnioskiem departamentu merytorycznego i opinią Kolegium Ministra.
Okres realizacji programu zdrowotnego powinien umożliwić osiągnięcie założonego celu.
Program zdrowotny może być realizowany w okresie jednego roku lub mieć charakter wieloletni.
W programach zdrowotnych, których wykonanie wymaga kilku realizatorów, uwzględnia się możliwość wyłonienia koordynatora programu, a także rady programu.
Realizatorem programu może być publiczny lub niepubliczny zakład opieki zdrowotnej, jednostka badawczo-rozwojowa lub płatnik usług medycznych.
Realizacja programu zdrowotnego w danym roku następuje na podstawie zaakceptowanego przez ministra zdrowia planu finansowo-rzeczowego programów polityki zdrowotnej.
Wybór realizatora programu zdrowotnego i udostępnianie środków publicznych na realizację programów zdrowotnych następuje na zasadach określonych w odrębnych przepisach.
Podstawowym trybem wyboru realizatora programu zdrowotnego jest konkurs ofert ogłaszany w siedzibie ministra zdrowia oraz na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia co najmniej 30 dni przed upływem wyznaczonego terminu składania ofert.
Komisja konkursowa dokonuje rozpatrzenia ofert i wyboru realizatora lub realizatorów programu zdrowotnego.
Akceptacja przez ministra zdrowia wniosku komisji konkursowej dot. wyboru realizatora programu stanowi podstawę do zawarcia umowy o udostępnienie realizatorowi środków publicznych przeznaczonych na realizację programu zdrowotnego w danym roku.

VI. 15 stycznia 2004 r. weszło w życie zarządzenie ministra zdrowia z dnia 15 stycznia 2004 r. w sprawie Zespołu ds. Rozwiązań Systemowych w Ochronie Zdrowia, opublikowane w Dzienniku Urzędowym Ministra Zdrowia nr 1 z 2004 r., poz. 8.

Do zadań Zespołu należy:
– opracowanie wstępnych propozycji rozwiązań systemowych w ochronie zdrowia oraz założeń do projektów aktów normatywnych w danym zakresie,
– wyrażanie opinii w sprawach wniesionych przez ministra zdrowia z zakresu ochrony zdrowia,
– współpraca i udział w pracach legislacyjnych nad projektami ustaw zawierających rozwiązania systemowe w ochronie zdrowia.

mec. Beata KOZYRA-ŁUKASIAK
Autorka jest radcą prawnym
Dolnośląskiej Izby Lekarskiej

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza