16 maja 2004

Wystąpienia Rzecznika Praw Obywatelskich – Trzeci raz w sprawie rozporządzenia

W listopadzie 2001 r., a następnie w październiku 2002 r. Rzecznik Praw Obywatelskich prof. Andrzej Zoll zwrócił się do ministra zdrowia o wydanie rozporządzenia przewidzianego w art. 42 ust. 6 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. nr 35, poz. 230 z późn. zmianami). Po raz trzeci wystąpił w tej sprawie w styczniu br.
Rzecznik zwrócił uwagę, że w świetle obowiązującej od 28 czerwca 2001 r. nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. nr 60, poz. 610) przyjęte tam nowe rozwiązania prawne powodują, że dotychczas obowiązujące przepisy wykonawcze nie spełniają wymogów, jakie stawia przed nimi praktyka. Dotyczy to rozporządzenia ministra zdrowia z dnia 23 października 1996 r. w sprawie trybu doprowadzania osób w stanie nietrzeźwości, organizacji izb wytrzeźwień i zakresu opieki zdrowotnej oraz zasad ustalania opłat związanych z doprowadzeniem i pobytem w izbie wytrzeźwień (Dz.U. nr 129, poz. 611).
W odpowiedzi na kolejne wystąpienia RPO otrzymał w pismach od ministra zdrowia z dnia 16 maja 2002 r. i 25 października 2002 r. zapewnienie, że projekt stosownego rozporządzenia jest już w fazie ostatecznych uzgodnień i w najbliższym czasie powinien stać się aktem obowiązującym. Tak się jednak nie stało.

Brak nowego rozporządzenia, które uregulowałoby całościowo sposób postępowania organów i instytucji państwowych oraz samorządowych wobec osób w stanie nietrzeźwości, wywołuje – jak podaje RPO – perturbacje w praktyce.
Odmienna interpretacja przepisów dotyczących trybu doprowadzania i przyjmowania osób nietrzeźwych do izb wytrzeźwień jest źródłem nieporozumień, a nawet konfliktów między administracją tych placówek a organami policji. Brak stosownych regulacji utrudnia również: tworzenie i organizację przez samorządy terytorialne innych placówek, w których byłyby umieszczane osoby nietrzeźwe; ustalenie zakresu opieki zdrowotnej nad takimi osobami; określenie sposobu pobierania od nich opłat związanych z doprowadzeniem i pobytem w izbie wytrzeźwień lub innej tego typu placówce; stosowanie wobec osób nietrzeźwych przymusu bezpośredniego, jak też określenie zasad zatrzymania w depozycie i wydawania z niego napojów alkoholowych, które znajdowały się przy osobach będących w stanie nietrzeźwości.
Jak podaje RPO, doświadczenia związane z funkcjonowaniem izb wytrzeźwień wskazują ponadto, że w akcie wykonawczym do ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi należałoby również uregulować inne (niż zatrzymanie do wytrzeźwienia) formy aktywności tych placówek, takie jak: profilaktyka przeciwalkoholowa oraz prowadzenie programów terapeutycznych lub zapobiegania przemocy w rodzinie.

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza