11 maja 2005

Bezpieczeństwo pacjenta

W dn. 14 – 15 kwietnia br. w Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie odbyła się konferencja „Bezpieczeństwo pacjenta jako wyzwanie europejskie„, zorganizowana przez ministra zdrowia Marka Balickiego, pod auspicjami sekretarza generalnego Rady Europy Terry’ego Davisa. To prestiżowe wydarzenie pozostaje w związku z upływającą kadencją naszej prezydencji
w Radzie Europy. W konferencji wzięli udział czołowi przedstawiciele polskiej medycyny oraz goście reprezentujący 25 krajów członkowskich. Przedmiotem obrad był m.in. projekt rekomendacji opracowany przez Komitet Ekspertów ds. Zarządzania Bezpieczeństwem i Jakością w Opiece Zdrowotnej, dotyczący zapobiegania zdarzeniom niepożądanym w opiece zdrowotnej. Rekomendacje skierowane są do rządów krajów członkowskich, które powinny określić politykę bezpieczeństwa pacjenta oraz zintegrować ją z polityką zdrowotną
państwa.
Ponad połowy „zdarzeń niepożądanych” związanych z pobytem pacjenta w szpitalu można uniknąć w wyniku wdrożenia odpowiednich programów zapobiegawczych, m.in. wprowadzenia systemów oceny „kultury bezpieczeństwa”, której głównymi cechami są otwartość i uczciwość. Poza tym niezbędny jest system przekazywania danych o zdarzeniach zagrażających bezpieczeństwu pacjentów, zapewniający, o ile to konieczne, anonimowość przypadku i zgłaszającego. Należy też wyeliminować mit doskonałości (błąd nie powinien się nigdy zdarzyć) oraz mit kary (karanie winnego zwiększy bezpieczeństwo w przyszłości).
Uwagę poświęcono również błędom farmakoterapii, związanym m.in. z procedurą przepisywania leku, nieprzejrzystą nomenklaturą, niejednoznacznym oznakowaniem, procedurą wydawania leków i in. Wśród „czynników ludzkich” wymieniano konieczność budowania świadomości personelu medycznego, oceny schematów własnych zachowań, konsolidacji pracy zespołu, którego integralnym członkiem jest pacjent, zapewnienia wsparcia pracownikowi, który popełnił błąd, a przede wszystkim wdrażania programów edukacyjnych, obejmujących zarządzanie ryzykiem, radzenie sobie ze stresem oraz umiejętność reagowania w sytuacjach naznaczonych ryzykiem. Ważne są również szkolenia z zakresu prawa, etyki i finansów.
Wszystkie przedsięwzięcia organizacyjne w opiece zdrowotnej – od oddziału szpitalnego do legislacji centralnej – muszą uwzględniać ich wpływ na bezpieczeństwo pacjenta. Dotyczy to każdego członka zespołu szpitalnego, ale również decydentów niemających bezpośredniego kontaktu z chorym. Angażowanie środków finansowych w programy bezpieczeństwa pacjenta powinno być też postrzegane jako inwestycja przynosząca wymierne zyski ekonomiczne. Ü

Krzysztof KADET

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza