14 października 2005

Choroby śródmiąższowe płuc

W czasie przygotowywania programu 11. konferencji Szkoły Pneumonologii naszym krajem wstrząsnęła wiadomość o śmierci Jana Pawła II. Postanowiliśmy rozpocząć zjazd przypomnieniem tego, co Jan Paweł II mówił o lekarzach i ich posłudze. Mamy świadomość, że w ustach Papieża nazywanie naszej pracy posługą to wyraz najwyższego uznania. Poruszający wykład wygłosił prorektor Uniwersytetu Stefana Kardynała Wyszyńskiego ks. prof. Waldemar Chrostowski. Mówił m.in. o tym, jak w miarę, gdy cierpienie fizyczne stawało się częścią papieskiej posługi, ewoluował stosunek Jana Pawła II do chorych i lekarzy. Papież przypominał nam, że choroba obejmuje ciało i duszę człowieka, a nie tylko dany narząd. Podkreślał znaczenie naszej obecności przy cierpiącym, chorym człowieku.
Pierwszą sesję rozpoczęła prof. Wiatr z Instytutu Gruźlicy. Przybliżyła uczestnikom skalę problemu, definiując choroby śródmiąższowe płuc (chśp) i klasyfikując prawie 200 tych chorób. Bardzo skąpa jest nasza wiedza o epidemiologii chśp, a stanowią one 15% wszystkich chorób układu oddechowego. Doc. Chorostowska omówiła problem patogenezy głównych chśp. Ich ocena histologiczna jest niezwykle trudna i niewielu jest specjalistów w tej dziedzinie. Jednym z nich jest dr Langfort, która zaprezentowała patomorfologię chśp, ilustrując wykład obrazami mikroskopowymi płucnych bioptatów.
Drugą sesję poświęcono diagnostyce chśp. Rozpoczęła ją dr Bestry z Instytutu Gruźlicy wykładem, zobrazowanym zdjęciami, poświęconym roli badań radiologicznych w diagnostyce chśp. Trudno podejrzewać te choroby bez przeglądowego zdjęcia radiologicznego płuc, ale też nie sposób dziś rozpoznawać chśp bez tomografii komputerowej o wysokiej rozdzielczości. Wykład dr. Borosa dotyczył badań czynnościowych układu oddechowego. Spirometria nie jest dobrym narzędziem wykrywania restrykcji i prawidłowy wynik tego badania nie oznacza braku zaburzeń czynnościowych u chorych. W chśp oceny czynnościowej układu oddechowego nie można oprzeć jedynie na spirometrii.
Honorowym gościem tej sesji był prof. Michał Pirożyński, autorytet w dziedzinie bronchoskopii w Polsce, cieszący się też uznaniem poza granicami kraju, czego wyrazem było m.in. powierzenie mu przez Europejskie Towarzystwo Oddechowe organizacji w Krakowie międzynarodowej konferencji poświęconej płukaniu oskrzelowo-pęcherzykowemu (BAL). Podkreślić należy również jego zasługi jako wieloletniego prezesa Polskiego Towarzystwa Ftyzjopneumonologicznego w tworzeniu podstaw nowoczesnej polskiej pneumonologii. Przewodnicząc drugiej sesji, prof. Pirożyński przedstawił swoje doświadczenia dotyczące roli bronchoskopii i BAL-u w chśp.
W sesji poświęconej najważniejszym chśp prof. Kuś wygłosił wykład na temat samoistnego włóknienia płuc. Krytycznie odniósł się do wszystkich stosowanych obecnie metod leczenia tej choroby. Dr Radzikowska z kolei przedstawiła rzadkie odmiany włóknienia płuc, które sprawiają duże trudności diagnostyczne, choć na ogół mają lepsze rokowanie niż samoistna postać choroby. Prof. Milanowski, kierujący Kliniką Pneumonologii Lubelskiej Akademii Medycznej, specjalista w dziedzinie alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych, poświęcił swój wykład wpływowi pyłów organicznych na układ oddechowy. Przedstawiona została także sarkoidoza, jedna z najważniejszych chśp, która jest chorobą układową lokalizującą się nie tylko w płucach, ale również w skórze, wątrobie, śledzionie, węzłach chłonnych, narządzie wzroku OUN, sercu, przewodzie pokarmowym itp.
W ostatniej sesji prof. Ziora ze Śląskiej Akademii Medycznej w wykładzie na temat zasad rozpoznawania chśp przedstawił wartość poszczególnych metod diagnostycznych w praktyce klinicznej. Prof. Andrzejak, rektor Akademii Medycznej we Wrocławiu, kierownik Kliniki Chorób Zawodowych, omówił zmiany śródmiąższowe w płucach u osób narażonych na krzem i azbest. Przedstawił swoje wieloletnie doświadczenia w tej dziedzinie, dość słabo znanej na Mazowszu. Prezentacja dr Krakowiak z Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi dotyczyła chśp wywołanych ekspozycją na metale. Z kolei dr Dąbrowski z Akademii Medycznej w Warszawie przedstawił różne postacie kliniczne chśp z perspektywy konkretnych przypadków. Dr Renke, wielokrotny gość Szkoły Pneumonologii, omówił różnicowanie zakażeń układu oddechowego i chśp. Wykład dr Kucy zaś dotyczył różnicowania chśp z niewydolnością serca.

Szkoła Pneumonologii jest swoistym fenomenem na polskim rynku edukacyjnym. Każda konferencja przyciąga licznych lekarzy. Ostatnia, poświęcona chorobom śródmiąższowym płuc, zgromadziła ponad 700 uczestników.
Organizatorzy zapraszają na kolejny zjazd PTChP.
Odbędzie się on 19 listopada br. w Novotelu w Warszawie. Ü

Tadeusz M. ZIELONKA
Autor jest przewodniczącym
Warszawsko-Otwockiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc

Archiwum