8 października 2006

Postępowanie ze zwłokami osób zmarłych w szpitalu

Obowiązki szpitala związane z postępowaniem ze zwłokami sprowadzać się będą do wykonania czynności umożliwiających wydanie ich z należnym szacunkiem. Nie będą obowiązkiem szpitala czynności związane z przygotowaniem zwłok do pochówku. Ministerstwo Zdrowia kończy konsultacje projektu rozporządzenia w sprawie postępowania ze zwłokami osób zmarłych w szpitalu.

Projekt rozporządzenia stanowi wykonanie upoważnienia ustawowego zawartego w art. 25a ust. 2 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej. Kwestia przygotowania do pochówku zwłok osób zmarłych w szpitalu i ścisłego rozgraniczenia, co jest, a co nie jest obowiązkiem szpitala – to jeden z wielu drażliwych problemów nierozwiązanych od lat. Niektóre przepisy pochodzą jeszcze z lat 60., innych brakuje. Pod wpływem nacisków opinii publicznej w maju 2004 r. wprowadzono zakaz działania zakładów pogrzebowych na terenie ZOZ-ów, który uprawomocnił się po wyroku Trybunału Konstytucyjnego w kwietniu 2006 r. W międzyczasie po raz kolejny znowelizowano ustawę, nakładając na szpitale obowiązek przygotowania zwłok osoby zmarłej w szpitalu, ale jedynie do wydania ich rodzinie, bez czynności związanych z przygotowaniem do pochówku.
W obecnym stanie prawnym sposób postępowania ze zwłokami osób zmarłych w szpitalu określają regulaminy porządkowe poszczególnych zakładów opieki zdrowotnej. Powoduje to duże różnice w uregulowaniu tego zagadnienia, w szczególności obowiązków szpitala polegających na przygotowaniu zwłok osoby zmarłej do wydania osobom upoważnionym do ich pochowania oraz sposobu finansowania tych czynności. Nieprecyzyjność przepisów jest z jednej strony przyczyną powstawania nadużyć w tym zakresie, z drugiej zaś – kłopotów pracowników prosektoriów szpitalnych, oskarżanych – czasem bezpodstawnie – o bezprawne pobieranie opłat.
Przygotowany w resorcie projekt rozporządzenia określa procedurę postępowania w razie śmierci osoby przebywającej w szpitalu, a także obowiązki tej placówki w zakresie przygotowania zwłok osoby zmarłej w szpitalu do wydania ich osobom uprawnionym do pochowania. Obowiązki szpitala ograniczają się do wykonania czynności umożliwiających wydanie zwłok osoby zmarłej, przy poszanowaniu należnej im godności, tzn. umytych i ubranych, przy czym – w zależności od sytuacji – będzie to ubranie dostarczone przez rodzinę bądź w razie jego braku – ubranie, w którym pacjent został przyjęty do szpitala. Nie należy do obowiązków szpitala przygotowanie zwłok osoby zmarłej do ich pochowania, czym powinny się zająć – już po wydaniu zwłok przez szpital – osoby bliskie lub wybrany przez nie zakład pogrzebowy.
Jednocześnie rozporządzenie określa maksymalny czas przechowywania zwłok w chłodni na 48 godzin, z wyjątkiem sytuacji szczególnych, kiedy czas ten może być dłuższy. W tych przypadkach koszty przechowania pokrywają osoby lub podmioty, które o to wystąpiły. Ü

BOJ

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza