2 listopada 2006

Samorząd Mazowsza dla zdrowia

Z Waldemarem ROSZKIEWICZEM, wicemarszałkiem województwa mazowieckiego, rozmawia Małgorzata Skarbek

W jaki sposób samorząd wojewódzki realizuje zadania organu założycielskiego placówek ochrony zdrowia?
Przede wszystkim dba o inwestycje, wydając na nie ogromne środki finansowe, w tym roku ok. 240 mln zł. W większości przeznacza się je na dostosowanie naszych obiektów do wymogów stawianych placówkom służby zdrowia po wprowadzeniu nowych przepisów (m.in. po wejściu Polski do UE), określających warunki, jakie muszą spełniać pomieszczenia, w których udziela się świadczeń zdrowotnych.
Baza służby zdrowia w naszym województwie przez wiele lat nie była modernizowana. Musimy szybko podnieść standard placówek. W niektórych zakładach modernizacja musi być kompleksowa, wiele czasu i funduszy pochłaniają w nich prace projektowe.
Na początku roku mieliśmy ok. 168 mln zł na inwestycje. W kwietniu sejmik znowelizował uchwałę budżetową, zrezygnował z pewnych zadań i dodatkowo otrzymaliśmy 70 mln zł na zadania inwestycyjne w ochronie zdrowia w naszych zakładach, a przy wrześniowej zmianie budżetu – dodatkowe środki inwestycyjne dla placówek w powiatach województwa mazowieckiego. Tym samym budżet realizowany przez Departament Zdrowia i Polityki Społecznej na zadania w ochronie zdrowia wzrósł do 288842000 zł, w tym na zadania inwestycyjne ponad 260 mln zł.
Niektóre zadania są realizowane przy udziale funduszy strukturalnych. Niedawno pojawiły się informacje o możliwości pozyskania i wykorzystania środków pochodzących ze Szwajcarii, ale nie znamy jeszcze szczegółów.

Jakie są największe inwestycje?
Szczególnie dużą wagę przywiązujemy do modernizacji szpitali, na nie przekazujemy najwięcej środków finansowych. W umowach z zakładami zaangażowanych jest ok. 260 mln zł. W 2005 r. Wojewódzki Szpital Bródnowski otrzymał 5 mln zł (oraz 1,2 mln z budżetu państwa), Wojewódzki Szpital Zespolony w Płocku – 11,5 mln, Szpital Specjalistyczny w Siedlcach – 9,8 mln, Dziecięcy Szpital przy ul. Niekłańskiej w Warszawie – 3,9 mln, Międzyleski Szpital Specjalistyczny – 7,6 mln, Szpital Kolejowy w Pruszkowie – 4 mln, Wojewódzki Szpital Zakaźny przy ul. Wolskiej w Warszawie – 3,8 mln. Ze względu na specyfikę tego szpitala, konieczność przygotowania go np. na wypadek terrorystycznego zagrożenia biologicznego, doinwestowujemy w nim m.in. laboratorium mikrobiologiczne.
Departament Zdrowia pilotował 2 budowy, rozpoczęte jako inwestycje centralne: szpitale w Ostrołęce i Radomiu. W Radomiu zostały już otwarte wszystkie planowane oddziały, łącznie z wysokospecjalistycznymi: hemodynamiką, kardiochirurgią i neurochirurgią. Natomiast w Ostrołęce budowa trwa. W 2005 r. samorząd województwa przejął finansowanie tej inwestycji (wydatkowaliśmy na nią ponad 40 mln zł, z budżetu państwa dodatkowo ok. 5 mln). Mamy nadzieję, że dzięki środkom samorządu w tym roku – 55 mln – zostanie wkrótce ukończona budowa bloku łóżkowego. Aby inwestycja dobiegła końca, konieczne jest zaplanowanie porównywalnych środków finansowych na rok 2007 i 2008.
Wiele zadań, zwłaszcza budowlanych, jest wprowadzonych do wieloletniego planu inwestycyjnego. Ich efekty będą widoczne dopiero w 2007 i 2008 r. W pierwszym okresie wieloprofilowe szpitale o charakterze regionalnym miały pierwszeństwo przy podziale środków na inwestycje. Przeznaczyliśmy także fundusze na poszerzenie zakresu świadczeń, np. na uruchomienie pracowni hemodynamicznych w Radomiu, Ostrołęce, Siedlcach, Ciechanowie, Płocku, w Miedzyleskim Szpitalu Specjalistycznym oraz w Wojewódzkim Szpitalu Bródnowskim. Dofinansowywaliśmy modernizację bloków operacyjnych, oddziałów intensywnej terapii, tworzenie SOR-ów.
W br. zwiększyliśmy środki na szpitale o profilu psychiatrycznym. Przygotowujemy kompleksową modernizację szpitali w Tworkach i Drewnicy. Oba obiekty mają ponad 100 lat. Trwa remont szpitali w Gostyninie-Zalesiu, Radomiu-Krychnowicach, szpitala przy ul. Nowowiejskiej w Warszawie. Mazowieckie Centrum Neuropsychiatrii i Rehabilitacji Dzieci i Młodzieży w Zagórzu – jedyny ośrodek psychiatrii dla dzieci i młodzieży w regionie
– zmienia stopniowo swoje oblicze. Modernizowane są również: STOCER w Konstancinie, Mazowieckie Centrum Leczenia Płuc i Gruźlicy w Otwocku, szpital w Dziekanowie, Wojewódzkie Centrum Stomatologii w Warszawie i in. Analizujemy wszystkie potrzeby inwestycyjne. Wątpliwości budzi w tej chwili modernizacja Wojewódzkiego Szpitala Dermatologicznego przy ul. Leszno w Warszawie (pisaliśmy o tym w „Pulsie” nr 9/2006).

Od pewnego czasu samorząd wojewódzki finansuje nie tylko inwestycje swoich zakładów, ale również placówek ochrony zdrowia prowadzonych przez inne organy założycielskie. Jak do tego doszło?
Nasz samorząd prowadzi „Kontrakt wojewódzki” – tzn. dokonuje podziału środków na inwestycje prowadzone przez inne samorządy, na które fundusze pochodzą z budżetu państwa. Przy składaniu wniosków przez poszczególne placówki ochrony zdrowia w 2005 r. okazało się, że potrzeb jest więcej niż możliwości ich realizacji. Rozpoczęte są procesy inwestycyjne, których samorządy powiatowe nie mogą udźwignąć. Jesienią 2005 r. samorząd wojewódzki podjął decyzję o dofinansowaniu tych inwestycji. Rozdysponowanie powstałego funduszu realizowane jest w ramach programu nazwanego „Kontraktem samorządowym”.
Wysokość dofinansowania z tej puli nie mogła przekroczyć 1 mln zł dla jednej placówki. Korzystają z niego przede wszystkim zakłady podległe samorządom powiatowym. Łącznie dofinansowaliśmy 20 placówek na 16,823 mln zł. Środki te zostały przyznane jesienią ub.r., placówki mogły je wykorzystać również w roku bieżącym. Część tych zadań jest już rozliczona. Kolejne wsparcie zadań inwestycyjnych dla powiatowych jednostek ochrony zdrowia zostało zatwierdzone przez Sejmik Województwa Mazowieckiego w tym roku w ramach komponentu G Samorządowego Programu Rozwoju Mazowsza. Jest to kwota ok. 13,7 mln zł.
Ale i teraz potrzeby przekraczają możliwości.

Czy samorząd wojewódzki realizuje jeszcze inne zadania w stosunku do placówek ochrony zdrowia?
Finansujemy zakupy aparatury, przede wszystkim dla placówek, które już mają przygotowane pomieszczenia do ich zainstalowania i użytkowania. W latach 2003-2005 na zakup aparatury przeznaczyliśmy 51 mln zł, z tego 20 mln zł w 2005 r. W ub.r. dodatkowych 6 mln wyasygnowaliśmy na sprzęt dla placówek ratownictwa medycznego, m.in. na zakup 27 karetek dla wojewódzkich stacji pogotowia ratunkowego w Siedlcach, Płocku oraz Stołecznej Kolumny Transportu Sanitarnego w Warszawie. W 2006 r. przybyło kolejnych 31 ambulansów „R”, głównie ze środków samorządu województwa, w tym 14 karetek „R” dla Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego w Warszawie.
Szpitale otrzymały środki finansowe na drogi sprzęt diagnostyczny (m.in. tomografy komputerowe, rezonanse magnetyczne, angiografy, aparaty rtg, usg) oraz nowoczesny sprzęt niezbędny do ratowania życia i zdrowia, wyposażenie sal operacyjnych, oddziałów intensywnej terapii i in. Wsparliśmy także procesy informatyzacji zakładów.
Finansujemy 6 szkół promocji zdrowia. Wspieramy finansowo programy zdrowotne i społeczne organizacji pozarządowych, konferencje i sympozja medyczne.
W planach mamy zakup mammografów dla kilku szpitali powiatowych, które będą prowadziły badania profilaktyczne raka sutka. Jest to działanie w ramach uchwalonego przez sejmik „Programu przeciwdziałania wybranym problemom zdrowotnym w województwie mazowieckim”. Planujemy stopniowe wdrażanie technik telemedycznych, szczególnie w obszarze ratownictwa medycznego, w ostrych zespołach wieńcowych i wiele innych przedsięwzięć służących poprawie jakości udzielania świadczeń i dostępności do nich.

Czy placówki podległe samorządowi wojewódzkiemu są zadłużone?
Dzięki wdrożeniu ustawy o pomocy publicznej mamy pewne efekty w obniżaniu zadłużenia. Pozwoliła ona na zaciągnięcie kredytów w BGK oraz przejęcie przez organ założycielski niektórych zobowiązań zakładów, których programy restrukturyzacyjne zatwierdził wojewoda. Spłacamy te zadłużenia. Kwota przejętych zobowiązań to blisko 68 mln. Zmieniły one charakter z krótko- na długoterminowe. Rok 2005 zakończył się ujemnym wynikiem finansowym w wysokości 46,735 mln zł brutto.
W 2004 r. była to kwota 80 mln zł, zatem ujemny wynik znacznie się zmniejszył. Niektóre zobowiązania zostały spłacone, zmniejszyła się obsługa długu. Prognozy wskazują, że w bieżącym roku nastąpi dalszy spadek zobowiązań krótkoterminowych, aczkolwiek nie będzie to łatwe przy obecnym poziomie finansowania.
Pozytywnym zjawiskiem było zwiększenie się liczby zakładów, które mają dodatni lub zbilansowany na zero wynik finansowy. Na koniec 2004 r. dodatni wynik miało 12 placówek, na koniec 2005 r. zbilansowało się 17. Trzeba jednak mieć na uwadze fakt, że wskutek pozyskiwania przez zakłady nowej aparatury zwiększa się wartość amortyzacji, cały czas rosną koszty stałe, a konieczne jest przede wszystkim dokonanie podwyżek płac pracowników, którzy wciąż jeszcze są bardzo nisko opłacani.
Na sytuację szpitali duży wpływ ma niedostateczne finansowanie ich działalności bieżącej. Placówki mają kłopoty w negocjacjach z NFZ nad wysokością kontraktów świadczeń zdrowotnych. Bilans 2006 r. może więc być gorszy od poprzedniego i zniszczyć efekty procesów restrukturyzacyjnych. Rosną koszty, m.in. leków, transportu, a kontrakty nie. Sejmik województwa mazowieckiego, związki pracodawców, konwent starostów, również Oddział Mazowiecki NFZ dostrzegają te problemy. Brakuje jednak zrozumienia ze strony centrali NFZ dla specyficznej sytuacji placówek ochrony zdrowia na Mazowszu, a zwłaszcza w Warszawie. Ü

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza