12 lipca 2008

Nowe przepisy prawne


I. 7 marca 2008 r. weszło w życie zarządzenie ministra zdrowia z dnia 28 marca 2008 r. w sprawie powołania zespołu do przygotowania projektu rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie szczegółowych zasad rachunku kosztów w zakładach opieki zdrowotnej oraz projektu rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie jednolitego planu kont w zakładach opieki zdrowotnej, opublikowane w Dzienniku Urzędowym Ministra Zdrowia nr 3, poz. 10.

II. 23 kwietnia 2008 r. weszło w życie rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 19 marca 2008 r. w sprawie zakładów opieki zdrowotnej utworzonych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 58, poz. 355.

Rozporządzenie określa szczegółowe zasady tworzenia, przekształcania, likwidacji, organizacji, zarządzania i kontroli zakładów opieki zdrowotnej utworzonych przez ministra spraw wewnętrznych i administracji.
Minister spraw wewnętrznych i administracji tworzy zakład, biorąc w szczególności pod uwagę potrzeby w zakresie zabezpieczenia medycznego podległych lub nadzorowanych służb.
Minister spraw wewnętrznych i administracji likwiduje zakład w przypadku, gdy dalsza działalność zakładu jest nieuzasadniona oraz w przypadkach wskazanych w ustawie.
Zakłady działają na podstawie statutu, który nadaje, zmienia i uchyla minister spraw wewnętrznych i administracji.
Statut może określać sposób uczestniczenia zakładu w prowadzeniu badań naukowych i prac badawczo-rozwojowych lub realizacji celów naukowych i dydaktycznych oraz w kształceniu osób przygotowujących się do wykonywania zawodu medycznego lub wykonujących zawód medyczny.
Organizację wewnętrzną oraz ramowy zakres działania komórek organizacyjnych zakładu określa regulamin organizacyjny, który ustala kierownik zakładu.
Organizację i porządek procesu udzielania świadczeń zdrowotnych w zakładzie określa regulamin porządkowy, który ustala kierownik zakładu.
Odpowiedzialność za zarządzanie zakładem ponosi kierownik zakładu.
Minister spraw wewnętrznych i administracji nawiązuje z kierownikiem zakładu stosunek pracy na podstawie powołania lub umowy o pracę albo zawiera
z nim umowę cywilnoprawną.
W przypadkach określonych w odrębnych przepisach kierownik zakładu może być zatrudniony na podstawie mianowania.
Umowa o pracę, powołanie, umowa cywilnoprawna lub mianowanie mogą przewidywać możliwość udzielania przez kierownika zakładu wykonującego zawód medyczny świadczeń zdrowotnych w tym zakładzie.
Zatrudnienia na stanowisku kierownika zakładu lub pełnienia tej funkcji na podstawie umowy cywilnoprawnej nie można łączyć z wykonywaniem pracy na innym kierowniczym stanowisku w tym samym zakładzie.

W zakładach przeprowadza się konkurs na stanowisko:
1) ordynatora,
2) ordynatora – kierownika kliniki,
3) naczelnej pielęgniarki,
4) przełożonej pielęgniarek/położnych,
5) pielęgniarki/położnej oddziałowej.
Konkurs na wym. stanowiska przeprowadza komisja konkursowa powołana przez kierownika zakładu, nie później niż przed upływem dwóch miesięcy od dnia zwolnienia stanowiska objętego konkursem.
W skład komisji – w przypadku gdy postępowanie konkursowe dotyczy stanowiska ordynatora lub stanowiska ordynatora – kierownika kliniki – wchodzi m.in.:
– przedstawiciel okręgowej rady lekarskiej, właściwej ze względu na siedzibę zakładu – lekarz będący specjalistą w danej lub pokrewnej dziedzinie medycyny jako przewodniczący komisji,
– przedstawiciel okręgowej izby lekarskiej, właściwej ze względu na siedzibę zakładu – lekarz będący specjalistą w danej lub pokrewnej dziedzinie medycyny.
Postępowanie konkursowe obejmuje:
– opracowanie i przyjęcie przez komisję regulaminu konkursu oraz projektu ogłoszenia o konkursie,
– ogłoszenie o konkursie, w terminie nieprzekraczającym dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania konkursowego,
– rozpatrzenie zgłoszonych kandydatur,
– wskazanie kandydata na stanowisko objęte konkursem.

Ogłoszenie o konkursie powinno zawierać:
– nazwę i adres zakładu,
– stanowisko objęte konkursem,
– wymagane kwalifikacje kandydata,
– miejsce oraz termin złożenia wymaganych od kandydatów dokumentów, nie krótszy niż 30 dni od daty opublikowania ogłoszenia,
– przewidywany termin rozpatrzenia zgłoszonych kandydatur.

Ogłoszenie o konkursie należy:
– zamieścić w prasie codziennej o zasięgu ogólnokrajowym, a w przypadku gdy przedmiotem postępowania konkursowego jest stanowisko ordynatora – również w „Gazecie Lekarskiej”,
– podać do wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty w siedzibie zakładu.
Konkurs ogłasza kierownik zakładu.

Kandydaci zgłaszający się do konkursu składają:
– podanie o przyjęcie na stanowisko objęte konkursem wraz z załączonym opisem przebiegu pracy zawodowej,
– dokumenty stwierdzające kwalifikacje zawodowe wymagane do zajmowania danego stanowiska, a kandydaci na stanowiska, z którymi wiąże się posiadanie prawa wykonywania zawodu – dokument potwierdzający to prawo,
– świadectwa pracy z okresu ostatnich
3 lat, w razie gdy stosunek pracy został rozwiązany lub wygasł,
– co najmniej dwie opinie świadczące
o kwalifikacjach zawodowych kandydata – w przypadku kandydata na stanowisko ordynatora oraz ordynatora – kierownika kliniki,
– inne dokumenty, w szczególności potwierdzające doświadczenie i kwalifikacje zawodowe kandydata.

Postępowanie konkursowe rozpoczyna się od dokonania przez komisję oceny formalnej dokumentów.
Przewodniczący komisji informuje kandydatów o dopuszczeniu albo niedopuszczeniu do dalszego postępowania konkursowego.

Jeżeli do konkursu nie zgłosiło się co najmniej dwóch kandydatów lub w wyniku konkursu nie wskazano kandydata albo z kandydatem wskazanym w postępowaniu konkursowym nie nawiązano stosunku pracy, kierownik zakładu ogłasza nowy konkurs w ciągu dwóch miesięcy od daty zakończenia poprzedniego konkursu.
Jeżeli w wyniku dwóch kolejnych konkursów nie nawiązano stosunku pracy z żadnym z kandydatów z przyczyn określonych wyżej, kierownik zakładu nawiązuje stosunek pracy na podstawie umowy
o pracę z osobą przez siebie wskazaną, po zasięgnięciu opinii komisji.
Stosunek pracy z tą osobą nawiązuje się na 3 lata.
Z kandydatem wskazanym w drodze konkursu kierownik zakładu może nawiązać stosunek pracy na podstawie umowy
o pracę.
Stosunek pracy nawiązuje się na 6 lat. Okres ten może być przedłużony do osiągnięcia przez pracownika wieku emerytalnego, nie dłużej jednak niż o dwa lata.
Komisja ulega rozwiązaniu z dniem nawiązania stosunku pracy z kandydatem wskazanym w drodze konkursu.
Kierownik zakładu może rozwiązać komisję i powołać nową w przypadku, gdy z żadnym z kandydatów wskazanych
w wyniku dwóch kolejnych konkursów nie nawiązano stosunku pracy.
Wniosek o stwierdzenie nieważności postępowania konkursowego może złożyć kandydat, który zgłosił się do konkursu, lub członek komisji.
Wniosek o stwierdzenie nieważności postępowania konkursowego składa się do kierownika zakładu w terminie 14 dni od dnia wskazania przez komisję kandydata na stanowisko objęte konkursem.
W razie stwierdzenia nieważności postępowania konkursowego – kierownik zakładu ogłasza nowy konkurs; wszczęcie nowego postępowania konkursowego powinno nastąpić nie później niż w ciągu 2 miesięcy od stwierdzenia nieważności postępowania konkursowego.
Przy zakładzie, utworzonym na wniosek dyrektora departamentu, działa rada społeczna, która jest organem inicjującym
i opiniodawczym ministra spraw wewnętrznych i administracji oraz organem doradczym kierownika zakładu.
W skład rady społecznej wchodzą:
jako przewodniczący – przedstawiciel ministra spraw wewnętrznych i administracji,
jako członkowie:
– przedstawiciel Państwowej Straży Pożarnej,
– przedstawiciel Policji,
– przedstawiciel Straży Granicznej – przy zakładach obejmujących swoim działaniem tę służbę,
– przedstawiciel Służby Więziennej.

W posiedzeniach rady społecznej z głosem doradczym mają prawo uczestniczyć przedstawiciele związków zawodowych działających w zakładzie i samorządów zawodów medycznych, do których należą jego pracownicy.
Skład rady społecznej i czas trwania jej kadencji określa statut zakładu.
Sposób zwoływania posiedzeń rady społecznej, tryb pracy i podejmowania uchwał określa regulamin rady zatwierdzony przez ministra spraw wewnętrznych i administracji.

Nadzór nad zakładami sprawuje minister spraw wewnętrznych i administracji za pośrednictwem dyrektora departamentu.
Nadzór nad zakładem obejmuje kontrolę i ocenę działalności zakładu oraz pracy jego kierownika, w szczególności w zakresie:
– realizacji zadań statutowych, dostępności i poziomu udzielanych świadczeń,
– prawidłowości gospodarowania mieniem,
– gospodarki finansowej.

Podmiot sprawujący nadzór w razie stwierdzenia, że decyzja kierownika zakładu jest sprzeczna z prawem, wstrzymuje jej wykonanie oraz zobowiązuje kierownika do jej zmiany lub cofnięcia.
Statuty zakładów, regulaminy organizacyjne, regulaminy porządkowe, regulaminy rad społecznych oraz akty powołania członków rad społecznych wydane na podstawie dotychczasowych przepisów zachowują moc.
Do postępowań konkursowych wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia, stosuje się przepisy dotychczasowe.


III. 23 kwietnia 2008 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 14 marca 2008 r. w sprawie Rejestru Korzyści, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 58, poz. 356.

Zgodnie z art. 39a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. nr 210, poz. 2135), tworzy się Rejestr Korzyści.
W Rejestrze ujawniane są korzyści uzyskiwane przez członków grup i zespołów biorących udział w pracach nad przygotowaniem wykazów leków podstawowych
i uzupełniających oraz wykazów leków
i wyrobów medycznych, które ze względu na choroby zakaźne lub psychiczne oraz osobom upośledzonym umysłowo, a także chorującym na niektóre choroby przewlekłe, wrodzone lub nabyte, są przepisywane bezpłatnie, za opłatą ryczałtową lub za częściową odpłatnością.
Rozporządzenie określa:
– wzór zgłoszenia do Rejestru Korzyści informacji o:

1) wszystkich pełnionych i zajmowanych stanowiskach i zajęciach, z tytułu których pobiera się wynagrodzenie, oraz pracy zawodowej wykonywanej na własny rachunek,

2) faktach materialnego wspierania działalności publicznej prowadzonej przez zgłaszającego informację,

3) darowiznę, jeżeli jej wartość przekracza 20% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim roku kalendarzowym ogłaszanego przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego,

4) wyjazdach krajowych lub zagranicznych, jeżeli ich koszt nie został pokryty przez zgłaszającego informację lub jego małżonka albo instytucje ich zatrudniające,

5) innych uzyskanych korzyściach, o wartościach większych niż wskazane w pkt 3, niezwiązanych z zajmowaniem stanowisk lub wykonywaniem zajęć albo pracy zawodowej, o których mowa w pkt 1,

6) udziale w organach fundacji, spółek handlowych lub spółdzielni, nawet wówczas, gdy z tego tytułu nie pobiera się żadnych świadczeń pieniężnych,

– wzór oświadczenia dla osób przyjmujących zlecenie na przygotowanie ekspertyzy,
– wzór Rejestru Korzyści,
– sposób prowadzenia Rejestru Korzyści.

IV. 24 kwietnia 2008 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 27 marca 2008 r. w sprawie minimalnych wymagań dla jednostek ochrony zdrowia udzielających świadczeń zdrowotnych z zakresu rentgenodiagnostyki, radiologii zabiegowej oraz diagnostyki i terapii radioizotopowej chorób nienowotworowych, opublikowane
w Dzienniku Ustaw nr 59, poz. 365.

Rozporządzenie określa:
1) minimalne wymagania dla jednostek ochrony zdrowia udzielających świadczeń zdrowotnych z zakresu rentgenodiagnostyki, radiologii zabiegowej oraz diagnostyki i terapii radioizotopowej chorób nienowotworowych dotyczące:
a) wyposażenia w urządzenia radiologiczne,
b) wyposażenia pomocniczego,
c) kwalifikacji personelu,

2) zakres dokumentacji niezbędnej do uzyskania zgody państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego, komendanta wojskowego ośrodka medycyny prewencyjnej lub państwowego inspektora sanitarnego MSWiA.
W jednostce ochrony zdrowia udzielającej świadczeń zdrowotnych w pracowni radiologii klasycznej wykonującej tylko zdjęcia (radiografię) poza rentgenowskimi badaniami stomatologicznymi oraz wykonującej zdjęcia (radiografię) i prześwietlenia (radioskopię) zatrudnia się co najmniej jednego lekarza specjalistę w dziedzinie radiologii i diagnostyki obrazowej.
W jednostce ochrony zdrowia udzielającej świadczeń zdrowotnych w zakresie tomografii komputerowej zatrudnia się co najmniej jednego lekarza specjalistę w dziedzinie radiologii i diagnostyki obrazowej w każdej pracowni, na każdą zmianę roboczą.
W jednostce ochrony zdrowia udzielającej świadczeń zdrowotnych w zakresie radiologii zabiegowej zatrudnia się co najmniej jednego lekarza specjalistę
w dziedzinie radiologii i diagnostyki obrazowej w każdej pracowni, na każdą zmianę roboczą, lub co najmniej jednego lekarza specjalistę określonej specjalności klinicznej właściwej dla rodzaju wykonywanych świadczeń.
W przypadku wykonywania w jednostce ochrony zdrowia procedur z zakresu radiologii zabiegowej lekarz specjalista
w odpowiedniej dziedzinie, który je wykonuje, ma następujące dodatkowe kwalifikacje:

1) dla procedur diagnostyki naczyniowej – 2-letni staż pracy w zakresie wykonywania radiologicznych procedur diagnostycznych naczyniowych,

2) dla procedur terapii naczyniowej –
2-letni staż pracy w zakresie wykonywania procedur radiologicznej diagnostyki i terapii naczyniowej,

3) dla procedur radiologii zabiegowej nienaczyniowej – 2-letni staż pracy w zakresie odpowiadającym rodzajowi wykonywanych zabiegów i specjalizację
z dziedziny radiologii i diagnostyki obrazowej lub specjalizację kliniczną odpowiadającą rodzajowi wykonywanych zabiegów.
Staż pracy potwierdza się na podstawie zaświadczenia wydanego przez kierownika jednostki ochrony zdrowia i poświadczonego przez właściwego konsultanta wojewódzkiego do spraw radiologii i diagnostyki obrazowej.
W jednostkach ochrony zdrowia, w których wykonuje się procedury radiologii zabiegowej naczyniowej, zapewnia się podczas trwania procedury opiekę anestezjologiczną lekarza specjalisty w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii oraz pielęgniarki, która ma tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki lub która ukończyła kurs kwalifikacyjny z tej dziedziny. W przypadku procedur radiologii zabiegowej nienaczyniowej udział tych osób określony jest opisem właściwej procedury ustalonej w sposób określony w przepisach wydanych przez ministra zdrowia.
W jednostce ochrony zdrowia udzielającej świadczeń zdrowotnych z zakresu medycyny nuklearnej i z zakresu terapii radioizotopowej chorób nienowotworowych zatrudnia się co najmniej:
– lekarza specjalistę w dziedzinie medycyny nuklearnej,
– technika elektroradiologii przeszkolonego w zakresie obsługi kamery scyntylacyjnej,
– pielęgniarkę,
– fizyka medycznego.
Jednostki ochrony zdrowia działające
w dniu wejścia w życie rozporządzenia dostosują swoją działalność do wymagań określonych w rozporządzeniu w terminie 6 miesięcy od dnia jego wejścia
w życie.

V. 24 kwietnia 2008 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 27 marca 2008 r. w sprawie bazy danych urządzeń radiologicznych, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 59, poz. 366.

Rozporządzenie określa organizację bazy danych urządzeń radiologicznych oraz zakres informacji przekazywanych głównemu inspektorowi sanitarnemu przez organy, o których mowa w art. 33k ust. 2 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. – Prawo atomowe, który stanowi, że państwowi wojewódzcy inspektorzy sanitarni, komendanci wojskowi ośrodków medycyny prewencyjnej, państwowi inspektorzy sanitarni MSWiA oraz prezes Agencji przesyłają głównemu inspektorowi sanitarnemu, nie rzadziej niż raz w roku, informacje dotyczące urządzeń radiologicznych, na których stosowanie wydają zezwolenia.

VI. 29 kwietnia 2008 r. weszło w życie zarządzenie ministra zdrowia z dnia
4 kwietnia 2008 r. w sprawie prowadzenia prac nad opracowaniem i realizacją zadań stanowiących elementy „Narodowego programu zwalczania chorób nowotworowych”, opublikowane w Dzienniku Urzędowym Ministra Zdrowia nr 3, poz. 11.

VII. 3 maja 2008 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia
14 marca 2008 r. w sprawie warunków wysyłkowej sprzedaży produktów leczniczych wydawanych bez przepisu lekarza, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 60, poz. 374.
Rozporządzenie określa:
– warunki prowadzenia wysyłkowej sprzedaży produktów leczniczych wydawanych bez przepisu lekarza,
– sposób dostarczania produktów leczniczych do odbiorców.

VIII. 8 maja 2008 r. weszła w życie ustawa z dnia 28 marca 2008 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, opublikowana w Dzienniku Ustaw nr 67, poz. 411.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczeni urodzeni przed 1 stycznia 1949 r., którzy nie osiągnęli wieku emerytalnego określonego w art. 27 pkt 1 (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn) mogą przejść na emeryturę: mężczyzna po osiągnięciu wieku 60 lat, jeżeli ma co najmniej 35-letni okres składkowy i nieskładkowy albo jeżeli ma co najmniej 25-letni okres składkowy i nieskładkowy oraz został uznany za całkowicie niezdolnego do pracy.

IX. 13 maja 2008 r. został opublikowany w Monitorze Polskim nr 38, poz. 342, wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 kwietnia 2008 r., sygnatura akt SK 16/07, w sprawie skargi konstytucyjnej o zbadanie zgodności z Konstytucją art. 52 ust. 2 Kodeksu Etyki Lekarskiej.

Artykuł na ten temat zamieściliśmy
w „Pulsie”nr 6/2008, na str. 11 (od red.).

X. 13 maja 2008 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia
6 maja 2008 r. w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, opublikowane
w Dzienniku Ustaw nr 81, poz. 484.

Przedmiotem umów jest udzielanie świadczeń w następujących rodzajach:
– podstawowa opieka zdrowotna,
– ambulatoryjna opieka specjalistyczna,
– leczenie szpitalne,
– opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień,
– rehabilitacja lecznicza,
– świadczenia pielęgnacyjne i opiekuńcze w ramach opieki długoterminowej,
– leczenie stomatologiczne,
– lecznictwo uzdrowiskowe,
– pomoc doraźna i transport sanitarny,
– profilaktyczne programy zdrowotne,
– świadczenia zdrowotne kontraktowane odrębnie,
– zaopatrzenie w wyroby medyczne będące przedmiotami ortopedycznymi oraz środkami pomocniczymi,
– programy zdrowotne,
– ratownictwo medyczne,
– opieka paliatywna i hospicyjna.
Świadczeniodawca ponosi odpowiedzialność za udzielanie lub za zaniechanie udzielania świadczeń przez osoby przez siebie zatrudnione lub udzielające świadczeń w jego imieniu na innej podstawie niż umowa o pracę, a także osoby, którym udzielanie świadczeń powierzył, oraz odpowiada za szkody powstałe, także u osób trzecich, w związku z udzielaniem lub zaniechaniem udzielania świadczeń oraz za ordynowanie leków, wyrobów medycznych i środków pomocniczych leczonym przez niego świadczeniobiorcom, zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz z aktualnym stanem wiedzy medycznej.
Świadczeniodawca jest zobowiązany wykonywać umowę zgodnie z warunkami udzielania świadczeń określonymi
w ustawie, ogólnych warunkach, odrębnych przepisach oraz zgodnie z warunkami wymaganymi od świadczeniodawców określonymi przez prezesa Funduszu.
Świadczenia udzielane są osobiście przez osoby wykonujące zawody medyczne lub inne osoby mające odpowiednie kwalifikacje i uprawnienia do udzielania świadczeń opieki zdrowotnej w określonym zakresie lub określonej dziedzinie medycyny, zgodnie z załącznikiem do umowy.
Zmiany w załączniku wymagają zgłoszenia dyrektorowi oddziału wojewódzkiego Funduszu najpóźniej w dniu poprzedzającym ich powstanie albo – w przypadkach losowych – niezwłocznie po zaistnieniu zdarzenia.
Zmiany nie mogą naruszać wymagań dotyczących kwalifikacji osób wykonujących zawód medyczny, określonych w odrębnych przepisach oraz w warunkach wymaganych od świadczeniodawców określonych przez prezesa Funduszu.
Wym. osoby w czasie wyznaczonym do udzielania świadczeń w harmonogramie pracy nie mogą udzielać świadczeń:

– w innej jednostce organizacyjnej u tego samego świadczeniodawcy,
– u innego świadczeniodawcy.

Świadczeniodawca jest zobowiązany do udzielania świadczeń w pomieszczeniach odpowiadających wymaganiom określonym w odrębnych przepisach oraz w warunkach wymaganych od świadczeniodawców określonych przez prezesa Funduszu.

Zmiana określonego w umowie miejsca udzielania świadczeń wymaga pisemnej zgody dyrektora oddziału wojewódzkiego Funduszu, wyrażonej w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku.

Świadczeniodawca zapewnia udzielanie świadczeń w sposób kompleksowy, w szczególności obejmujący wykonanie niezbędnych badań, w tym badań laboratoryjnych i diagnostyki obrazowej, oraz procedur medycznych związanych z udzielaniem tych świadczeń, z uwzględnieniem zasad udzielania świadczeń opieki zdrowotnej
z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej określonych w ustawie.

Świadczeniodawca, w ramach środków finansowych określonych w umowie, jest zobowiązany do zapewnienia usług transportu sanitarnego w przypadkach określonych w ustawie, z wyjątkiem świadczeniodawców udzielających świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, o ile nie zawarli oni odrębnej umowy w tym zakresie.
Świadczeniodawca udziela świadczeń przez cały okres obowiązywania umowy, zgodnie z określonym w umowie harmonogramem pracy oraz planem rzeczowo-finansowym, stanowiącymi załączniki do umowy.
Świadczeniodawca powiadamia na piśmie oddział wojewódzki Funduszu o planowanej przerwie w udzielaniu świadczeń, w terminie co najmniej 30 dni przed planowaną przerwą, wskazując przewidywany okres jej trwania, a w przypadku świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej oraz świadczeń rozliczanych ryczałtem – także sposób zapewnienia ciągłości udzielania świadczeń w tym czasie.
Przerwa w udzielaniu świadczeń wymaga zgody dyrektora oddziału wojewódzkiego Funduszu udzielonej na piśmie w terminie 14 dni od dnia otrzymania powiadomienia, a w przypadku ambulatoryjnej opieki zdrowotnej – w terminie 8 dni.
Za zgodę uważa się także brak sprzeciwu dyrektora oddziału wojewódzkiego Funduszu w terminie 14 dni od dnia otrzymania powiadomienia; w przypadku ambulatoryjnej opieki zdrowotnej termin ten wynosi 8 dni.
W przypadku braku możliwości udzielania świadczeń, którego nie można było wcześniej przewidzieć, świadczeniodawca niezwłocznie podejmuje czynności
w celu zachowania ciągłości udzielania świadczeń, powiadamiając jednocześnie oddział wojewódzki Funduszu o tym zdarzeniu i podjętych czynnościach.
W miejscu udzielania świadczeń świadczeniodawca jest zobowiązany do podania do wiadomości świadczeniobiorców informacji o godzinach i miejscach udzielania świadczeń w poszczególnych zakresach świadczeń.
Lekarz ubezpieczenia zdrowotnego, kierując świadczeniobiorcę do poradni specjalistycznej lub do leczenia szpitalnego, dołącza do skierowania:
– wyniki badań diagnostycznych i przeprowadzonych konsultacji, będące w jego posiadaniu, umożliwiające lekarzowi ubezpieczenia zdrowotnego lub felczerowi ubezpieczenia zdrowotnego kierującemu postawienie wstępnego rozpoznania stanowiącego przyczynę skierowania,
– istotne informacje o dotychczasowym leczeniu specjalistycznym lub szpitalnym.
W przypadku stwierdzenia braku możliwości dalszej opieki w danej poradni specjalistycznej, po uzasadnieniu w dokumentacji medycznej, lekarz ubezpieczenia zdrowotnego kieruje świadczeniobiorcę do poradni specjalistycznej, o tej samej specjalności, uwzględniając wyniki badań diagnostycznych przeprowadzonych konsultacji oraz istotne informacje o dotychczasowym leczeniu specjalistycznym szpitalnym, a także o zastosowanym leczeniu.
Lekarz ubezpieczenia zdrowotnego, także w poradni specjalistycznej, lub felczer ubezpieczenia zdrowotnego, w przypadku stwierdzenia wskazań do hospitalizacji, wystawia skierowanie do leczenia szpitalnego.
Lekarz ubezpieczenia zdrowotnego leczący świadczeniobiorcę w poradni specjalistycznej zobowiązany jest do pisemnego, nie rzadziej niż co 12 miesięcy, informowania lekarza ubezpieczenia zdrowotnego lub felczera ubezpieczenia zdrowotnego kierującego i lekarza podstawowej opieki zdrowotnej świadczeniobiorcy
o rozpoznaniu, sposobie leczenia, rokowaniach, ordynowanych lekach, w tym okresie ich stosowania i dawkowania oraz wyznaczonych wizytach kontrolnych.
Lekarz podstawowej opieki zdrowotnej może kontynuować leczenie farmakologiczne świadczeniobiorcy zastosowane przez lekarza w poradni specjalistycznej, jeżeli uzyskał wym. informację.
W przypadku gdy świadczeniobiorca objęty leczeniem specjalistycznym wymaga wykonania niezbędnych dla prawidłowego leczenia dodatkowych badań diagnostycznych, pozostających w związku z prowadzonym leczeniem, skierowania na te badania wystawia i pokrywa koszty ich wykonania świadczeniodawca udzielający świadczeń ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. Dotyczy to również lekarza udzielającego ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych bez skierowania lekarza ubezpieczenia zdrowotnego.
W przypadku zakwalifikowania świadczeniobiorcy do leczenia szpitalnego,
a w szczególności do planowanego leczenia operacyjnego, szpital wykonuje konieczne dla leczenia szpitalnego badania diagnostyczne i konsultacje.
Osoby uprawnione do wystawiania recept na podstawie przepisów ustawy mogą wystawiać świadczeniobiorcy –
w czasie planowania leczenia w zakładach opieki zdrowotnej przeznaczonych dla osób wymagających całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych – zlecenia na środki pomocnicze
i wyroby medyczne będące środkami ortopedycznymi oraz ordynować leki.
Świadczeniodawca zapewnia rejestrację świadczeniobiorców na podstawie zgłoszenia, w szczególności: osobistego, telefonicznego lub za pośrednictwem osoby trzeciej.
W przypadku porodu przyjęcie następuje niezwłocznie.
Świadczenia powinny być udzielane przez świadczeniodawcę w możliwie najkrótszym terminie.
Fundusz jest zobowiązany do sfinansowania świadczeń udzielonych w okresie rozliczeniowym do kwoty zobowiązania Funduszu wobec świadczeniodawcy określonej w umowie.
W umowie zawartej na więcej niż jeden zakres świadczeń dla danego rodzaju świadczeń kwota zobowiązania stanowi sumę kwot zobowiązania w poszczególnych zakresach, po uwzględnieniu korekty wynikającej ze stosowania współczynników korygujących.
Określa się następujące sposoby rozliczania świadczeń:
– kapitacyjna stawka roczna,
– cena jednostki rozliczeniowej,
– ryczałt.

Umowa może zawierać zastrzeżenie
o karze umownej w razie stwierdzenia niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, z przyczyn leżących po stronie świadczeniodawcy.
Wysokość kary umownej ustala się
z uwzględnieniem kwoty zobowiązania określonej w umowie oraz rodzaju i wagi stwierdzonych nieprawidłowości.
Fundusz jest uprawniony do dochodzenia odszkodowania przewyższającego wysokość kary umownej.
Umowa może zawierać zastrzeżenie, że
w przypadku wystawienia recept osobom nieuprawnionym lub w przypadkach nieuzasadnionych oddział wojewódzki Funduszu może nałożyć na świadczeniodawcę karę umowną stanowiącą równowartość nienależnych refundacji cen leków dokonanych na podstawie recept wraz z odsetkami ustawowymi od dnia dokonania refundacji.
Przepis stosuje się odpowiednio w odniesieniu do wyrobów medycznych będących przedmiotami ortopedycznymi oraz środkami pomocniczymi, finansowanymi w całości lub w części przez Fundusz.
W przypadku gdy umowa zostaje zawarta na okres dłuższy niż rok, kwota zobowiązania w poszczególnych zakresach na następne okresy rozliczeniowe ustalana jest corocznie, w terminie do dnia 30 listopada, o ile strony nie postanowią inaczej. W tym samym terminie ustalane są warunki finansowania świadczeń w umowie niezawierającej kwoty zobowiązania.
Ustalenie następuje w drodze zmiany umowy.
W przypadku nieustalenia kwoty zobowiązania albo warunków finansowania w powyższym terminie umowa ulega rozwiązaniu z ostatnim dniem lutego następnego roku.
W przypadku gdy świadczeniodawca zamierza dokonać zmian podstaw formalnoprawnych prowadzonej działalności, mających wpływ na sposób realizacji umowy, jest on zobowiązany do pisemnego poinformowania o tym zamiarze oddziału wojewódzkiego Funduszu, nie później niż 30 dni przed ich dokonaniem. Po dokonaniu zmian świadczeniodawca w terminie 7 dni przedkłada oddziałowi wojewódzkiemu Funduszu dokumenty potwierdzające ich dokonanie.
O zamiarze rozwiązania, likwidacji lub zaprzestania działalności świadczeniodawca informuje oddział wojewódzki Funduszu niezwłocznie.
Dyrektor oddziału wojewódzkiego Funduszu może rozwiązać umowę w części albo w całości bez zachowania okresu wypowiedzenia w przypadku:

1. utraty przez świadczeniodawcę uprawnień koniecznych do udzielania świadczeń,

2. naruszenia zakazu zawierania umowy z lekarzem, który już zawarł umowę
z NFZ,
3. rażącego zakazu udzielania świadczeń w czasie wyznaczonym w harmonogramie pracy w innej jednostce organizacyjnej u tego samego świadczeniodawcy lub u innego świadczeniodawcy oraz zasady udzielania świadczeń w sposób kompleksowy,

4. udzielania świadczeń przez osoby nieuprawnione lub niemające kwalifikacji
i uprawnień do udzielania świadczeń opieki zdrowotnej w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny,

5. udzielania świadczeń w sposób i w warunkach istotnie nieodpowiadających wymogom określonym w obowiązujących przepisach prawa lub umowie,

6. przerwy w udzielaniu świadczeń lub ograniczenia ich dostępności uniemożliwiających Funduszowi wywiązanie się
z terminowego i pełnego wykonania zobowiązań wobec świadczeniobiorców,

7. wielokrotnego przedstawiania przez świadczeniodawcę nieprawdziwych lub niezgodnych ze stanem faktycznym danych lub informacji, będących dla oddziału wojewódzkiego Funduszu podstawą ustalania kwoty należności,

8. przedstawienia przez świadczeniodawcę nieprawdziwych lub niezgodnych ze stanem faktycznym danych lub informacji, mających istotny wpływ na zawarcie umowy w toku postępowania w sprawie zawarcia umowy,

9. udaremnienia kontroli świadczeniodawcy przeprowadzanej przez Fundusz,

10. niewykonania przez świadczeniodawcę zaleceń pokontrolnych, z przyczyn leżących po stronie świadczeniodawcy,
o ile w tym przypadku wcześniej nie nałożono kary umownej z tego tytułu.

W przypadkach określonych w pkt 2-6 rozwiązanie umowy w części albo w całości bez zachowania okresu wypowiedzenia wymaga uprzedniego wezwania świadczeniodawcy do usunięcia uchybień w terminie 14 dni lub dłuższym, jeżeli strony tak ustalą.
W przypadku wystąpienia zagrożenia zdrowia lub życia świadczeniobiorców
w związku z zaistnieniem wym. okoliczności rozwiązanie umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia nie wymaga uprzedniego wezwania świadczeniodawcy do usunięcia uchybień.
Świadczeniodawca może rozwiązać umowę bez zachowania okresu wypowiedzenia w przypadku niedokonania przez oddział wojewódzki Funduszu płatności co najmniej za dwa kolejne okresy sprawozdawcze udzielania świadczeń.

Umowa wygasa:
– w przypadku ustania bytu prawnego świadczeniodawcy,
– w przypadku zaistnienia okoliczności, za które strona nie ponosi odpowiedzialności, a które uniemożliwiają wykonywanie umowy.

Z zastrzeżeniem przypadków wynikających ze zmiany obowiązujących przepisów prawa umowa nie może zostać wypowiedziana z powodu braku zgody jednej ze stron na zmianę treści umowy.
W przypadku braku zgody strony na wprowadzenie niezbędnych zmian w treści umowy, wynikających ze zmian stanu prawnego, umowa ulega rozwiązaniu za wypowiedzeniem, przy czym okres wypowiedzenia może zostać skrócony nie więcej niż do jednego miesiąca.
W przypadku gdy świadczeniodawca rażąco narusza obowiązek realizowania umowy zgodnie z planem rzeczowo-finansowym, polegający na nienależytym wykonywaniu umowy, dyrektor oddziału wojewódzkiego Funduszu może wypowiedzieć, z zachowaniem 30-dniowego terminu, dotychczasowe warunki umowy w zakresie kwoty zobowiązania
i zaproponować nowe, odpowiadające dotychczasowemu wykonywaniu umowy. Nowe warunki obowiązują od pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie terminu wypowiedzenia.
W przypadku odmowy przyjęcia przez świadczeniodawcę zmienionych warunków umowy – umowa ulega rozwiązaniu po upływie 60 dni od dnia wypowiedzenia, jednak nie później niż w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego.
Każda ze stron umowy może w uzasadnionych przypadkach wnioskować na piśmie o zmianę warunków umowy.

XI. 14 maja 2008 r. weszło w życie rozporządzenie ministra pracy i polityki społecznej z dnia 30 kwietnia 2008 r.
w sprawie warunków wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą dla pracowników zatrudnionych w niektórych jednostkach sfery budżetowej działających w ochronie zdrowia, opublikowane
w Dzienniku Ustaw nr 82, poz. 496.

Przepisy rozporządzenia stosuje się do pracowników zatrudnionych w następujących państwowych jednostkach sfery budżetowej działających w ochronie zdrowia:
– utworzonych przez ministra zdrowia,
– wojewódzkich ośrodkach organizacji, ekonomiki i informatyki w ochronie zdrowia, wojewódzkich zespołach metodycznych opieki zdrowotnej, wojewódzkich zespołach polityki zdrowotnej,
– jednostkach obsługi inwestycyjnej, zarządach inwestycji.

XII. 15 maja 2008 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia
7 maja 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie stażu podyplomowego lekarza i lekarza dentysty, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 81, poz. 486.

Czas trwania stażu ulega przedłużeniu
w razie przebywania lekarza, lekarza dentysty na urlopie wychowawczym, nie dłużej jednak niż dwa lata.
W uzasadnionych przypadkach minister zdrowia, po zasięgnięciu opinii właściwego marszałka województwa oraz właściwej okręgowej izby lekarskiej, może wyrazić zgodę na rozpoczęcie stażu podyplomowego w innym terminie niż 1 października albo 1 marca.
Lekarz, lekarz dentysta odbywający staż podyplomowy otrzymuje zasadnicze wynagrodzenie miesięczne przez cały okres odbywania stażu w wysokości 1.824 zł.
Stażysta w trakcie stażu pełni 1 dyżur
w tygodniu:
1) w oddziale, w którym odbywa staż cząstkowy lub część stażu cząstkowego w zakresie chorób wewnętrznych, chirurgii ogólnej, pediatrii, położnictwa i ginekologii, psychiatrii,
2) w izbie przyjęć lub szpitalnym oddziale ratunkowym, w okresie realizacji stażu cząstkowego w zakresie medycyny rodzinnej,
3) w oddziale intensywnej terapii w okresie realizacji stażu cząstkowego w zakresie intensywnej terapii,
4) w szpitalnym oddziale ratunkowym
w okresie realizacji stażu cząstkowego
w zakresie medycyny ratunkowej.
Lekarzowi stażyście za każdą godzinę dyżuru medycznego pełnionego w porze dziennej oraz nocnej przysługuje wynagrodzenie w wysokości 125% stawki godzinowej zasadniczego wynagrodzenia miesięcznego.
Godzinową stawkę wynagrodzenia zasadniczego stażysty oblicza się, dzieląc miesięczną stawkę wynagrodzenia zasadniczego stażysty przez liczbę godzin pracy przypadających do przepracowania
w danym miesiącu.
W przypadku zawarcia umowy dot. dyżurów medycznych w wyniku niezrealizowania programu stażu z powodu ciąży lub sprawowania opieki nad dzieckiem do lat 4 – liczba dyżurów w miesiącu może być większa niż określona wyżej,
z zachowaniem norm czasu pracy lekarzy wynikających z przepisów o zakładach opieki zdrowotnej.
LEP i LDEP odbywają się jednocześnie
w całym kraju – LEP w okresie od 15 września do 30 września i od 15 lutego do
28 lutego, LDEP w okresie od 1 września do 15 września i od 1 lutego do 15 lutego.
Lekarz, lekarz dentysta zamierzający przystąpić odpowiednio do LEP albo LDEP składa wniosek w tej sprawie do dyrektora CEM, w terminie do 30 czerwca albo do 30 grudnia.
Powyższy wniosek zawiera następujące dane:
– imiona i nazwisko,
– adres korespondencyjny,
– numer PESEL, jeżeli ma,
– datę urodzenia,
– miejsce urodzenia,
– numer dokumentu „Ograniczone prawo wykonywania zawodu lekarza” albo „Ograniczone prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty”, albo „Prawo wykonywania zawodu lekarza”, albo „Prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty”,
– numer rejestracyjny izby lekarskiej,
– nazwę ukończonej uczelni,
– własnoręczny podpis wnioskodawcy.
Formularz wniosku jest generowany elektronicznie i pobierany na stronie internetowej CEM. CEM potwierdza elektronicznie zapisanie danych zgłoszonych na wniosku.
Wniosek w wersji papierowej lekarz, lekarz dentysta przesyła do właściwej okręgowej izby lekarskiej.
CEM zawiadamia niezwłocznie osoby niespełniające wymagań niezbędnych do przystąpienia do LEP albo LDEP o braku możliwości składania egzaminu.
Lekarz, lekarz dentysta, który ukończył studia na kierunku lekarskim lub lekarsko-dentystycznym prowadzonym w polskiej uczelni medycznej w innym języku niż język polski, zamierzający przystąpić do LEP albo LDEP w tym języku, składa do dyrektora CEM wniosek zawierający dodatkowo wskazanie języka, w którym zamierza składać LEP albo LDEP.
Lekarz, lekarz dentysta zamierzający przystąpić do LEP albo LDEP w innym języku niż język polski składa wniosek w terminie do 31 maja albo do 1 października.
Test przeznaczony na LEP zawiera 200 zadań z zakresu:
1) chorób wewnętrznych (w tym zadania z zakresu chorób układu sercowo-naczyniowego) – 39 zadań,
2) pediatrii (w tym z zakresu neonatologii) – 29 zadań,
3) chirurgii (w tym z zakresu chirurgii urazowej) – 27 zadań,
4) położnictwa i ginekologii – 26 zadań,
5) psychiatrii – 14 zadań,
6) medycyny rodzinnej – 20 zadań,
7) medycyny ratunkowej i intensywnej terapii – 20 zadań,
8) bioetyki i prawa medycznego – 10 zadań,
9) orzecznictwa lekarskiego – 7 zadań,
10) zdrowia publicznego – 8 zadań.
Przy czym wśród zadań z zakresu chorób wewnętrznych, pediatrii, chirurgii, położnictwa i ginekologii oraz medycyny rodzinnej jest co najmniej 20 zadań z dziedziny onkologii.

Test przeznaczony na LDEP zawiera 200 zadań z zakresu:
1) stomatologii zachowawczej – 46 zadań,
2) stomatologii dziecięcej – 35 zadań,
3) chirurgii stomatologicznej – 25 zadań,
4) protetyki stomatologicznej – 25 zadań,
5) periodontologii – 14 zadań,
6) ortodoncji – 20 zadań,
7) medycyny ratunkowej – 10 zadań,
8) bioetyki i prawa medycznego – 10 zadań,
9) orzecznictwa lekarskiego – 7 zadań,
10) zdrowia publicznego – 8 zadań.
Przy czym wśród zadań z zakresu stomatologii zachowawczej, stomatologii dziecięcej, chirurgii stomatologicznej, periodontologii i ortodoncji jest co najmniej 20 zadań z dziedziny onkologii.
Lekarz, który złożył LEP z wynikiem pozytywnym, otrzymuje świadectwo złożenia Lekarskiego Egzaminu Państwowego według wzoru określonego w załączniku nr 7 do rozporządzenia. Lekarz dentysta, który złożył LDEP z wynikiem pozytywnym, otrzymuje świadectwo złożenia Lekarsko-Dentystycznego Egzaminu Państwowego według wzoru określonego
w załączniku nr 8 do rozporządzenia.
Świadectwo CEM przekazuje lekarzowi, lekarzowi dentyście w terminie do 21 dni od dnia złożenia LEP albo LDEP.

Program stażu cząstkowego z zakresu położnictwa i ginekologii – czas trwania 7 tygodni.
Program stażu z zakresu orzecznictwa lekarskiego – 20 godzin wykładów realizowanych w ciągu 3 dni.
Program stażu z zakresu bioetyki – 20 godzin wykładów realizowanych w ciągu
3 dni.
Program stażu z zakresu prawa medycznego – 30 godzin wykładów realizowanych w ciągu 4 dni.
Przepisy rozporządzenia dotyczące wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagrodzenia za dyżury medyczne stosuje się od dnia 1 stycznia 2008 r., w tym również do lekarzy, którzy ukończyli staż podyplomowy przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

XIII. 20 maja 2008 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 14 kwietnia 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie systemu resortowych kodów identyfikacyjnych dla zakładów opieki zdrowotnej oraz szczegółowych zasad ich nadawania, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 77, poz. 464.

XIV. 30 maja 2008 r. weszło w życie rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 17 kwietnia 2008 r. zmieniające rozporządzenie
w sprawie utworzenia poradni przyzakładowych – publicznych zakładów opieki zdrowotnej i poradni przyzakładowych z izbą chorych – publicznych zakładów opieki zdrowotnej w Straży Granicznej, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 84, poz. 514.

mec. Beata KOZYRA-ŁUKASIAK
Autorka jest radcą prawnym
Dolnośląskiej Izby Lekarskie

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza