5 października 2009

„Teraz Polska” za kształcenie w endokrynologii

Kształcenie podyplomowe lekarzy w dobie rosnącego niedoboru specjalistów nabiera szczególnego znaczenia dla działania całego systemu ochrony zdrowia w naszym kraju.
Za kształcenie w zakresie endokrynologii Klinika Endokrynologii Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego uhonorowana została 1 czerwca 2009 r. Godłem „Teraz Polska”. To zaszczytne wyróżnienie przyznano już po raz 19. Jest ono rozpoznawalnym znakiem promującym najlepsze krajowe produkty i usługi, jak się okazuje, nie tylko z obszaru gospodarki. Konkurs objęty jest honorowym patronatem Prezydenta RP, a jego Kapitule przewodniczy Prezes PAN prof. Michał Kleiber.
Zespół wyróżnionej Kliniki od ponad 50 lat prowadzi kształcenie podyplomowe lekarzy w skali całego kraju w zakresie endokrynologii, chorób wewnętrznych oraz diabetologii. W różnych formach tego kształcenia rocznie uczestniczy ponad 3000 lekarzy. Działalność dydaktyczna Kliniki Endokrynologii CMKP cieszy się od lat najwyższym uznaniem i zaliczana jest do najlepszych w tej dziedzinie.
Jej historia sięga 1955 r., kiedy to, po raz pierwszy w Polsce, powołano Katedrę i Klinikę specjalizującą się w kształceniu podyplomowym lekarzy. Klinika była zarazem pierwszą jednostką organizacyjną tworzonego wówczas przez profesora Walentego Hartwiga Studium Doskonalenia Lekarzy Akademii Medycznej w Warszawie, przekształconego w 1970 r. w Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego (CMKP). Początkowo Klinika zlokalizowana była w budynku Instytutu Gruźlicy przy ul. Płockiej, a od 1960 r. działa na terenie Szpitala Bielańskiego.
Kształcenie podyplomowe w zakresie endokrynologii polegało kiedyś na przekazywaniu umiejętności, które raczej były sztuką niż nauką. Dotyczyły one rozpoznawania objawów: wola, wytrzeszczu i częstoskurczu jako nadczynności tarczycy, cisawego zabarwienia skóry jako choroby Addisona, a czerwonych rozstępów z otyłością jako choroby Cushinga. Leczenie nadczynności tarczycy płynem Lugola, stosowanie soli kuchennej w chorobie Addisona lub wycinanie nadnerczy w chorobie Cushinga było nie lada sztuką, jeśli wiązało się z wyleczeniem lub poprawą stanu pacjenta. Osiągnięciem Kliniki we wczesnych latach pięćdziesiątych było wprowadzenie metylotiouracylu w leczeniu nadczynności tarczycy, kortyzonu w leczeniu choroby Addisona i obustronnego wycięcia nadnerczy w leczeniu choroby Cushinga. Wiązało się to z organizacją pracowni hormonów sterydowych, której kierownictwo objęła doktor, a później profesora Barbara Migdalska i zespołu nadnerczowego kierowanego przez dr Annę Kasperlik-Załuską. Wreszcie – rozpoznanie i wyleczenie pierwszego w Polsce przypadku zespołu Conna (1956) oraz wprowadzenie radiojodu do leczenia chorób tarczycy (1958) wskazywało już na dochodzenie naszej endokrynologii do średniego poziomu europejskiego. Stało się to możliwe dzięki zorganizowaniu w 1958 r. pierwszej pracowni izotopowej przez mgr. O. Chomickiego, dr. W. Czecha, doktora, a później profesora W. Gąsiorowskiego i dr. T. Górowskiego.
Na przełomie lat 60. i 70. pracownicy Kliniki: dr K. Boreyko-Chodkiewicz i doc. W. Massalski wydali pierwszy polski podręcznik traktujący o zaburzeniach elektrolitowych, dr T. Górowski podręcznik chorób tarczycy (4 wydania), a prof. W. Hartwig podręcznik endokrynologii klinicznej.
W 1977 r. podjęto decyzję o powołaniu Centralnej Konsultacyjnej Poradni Endokrynologicznej, której organizację i kierownictwo powierzono doc. Stefanowi Zgliczyńskiemu (późniejszemu szefowi Kliniki).
Po przejściu na emeryturę prof. Stefana Zgliczyńskiego w 2005 r. jego następcą został dr hab. Wojciech Zgliczyński.
W Klinice zorganizowano zespoły specjalizujące się w rozpoznawaniu i leczeniu chorób: podwzgórza i przysadki, tarczycy, przytarczyc, nadnerczy, gonad, zaburzeń metabolicznych i osteoporozy, hiperandrogenizmu i cukrzycy.
Klinika Endokrynologii w Szpitalu Bielańskim przyjmuje chorych z terenu całego kraju i prowadzi działalność diagnostyczno-terapeutyczną, naukową i dydaktyczną w oparciu o trzy oddziały: Chorób Wewnętrznych, Diagnostyki Endokrynologicznej oraz Diabetologii i Zaburzeń Metabolicznych (ogółem 69 łóżek), Poradnię Endokrynologiczną, Poradnię Diabetologiczną, Pracownię Izotopową oraz Pracownię Densytometryczną.
Na arenie międzynarodowej Klinika jest znana jako jeden z wiodących ośrodków leczący chorych z guzami przysadki (ponad 1500 przypadków w prowadzonym tu Krajowym Rejestrze Guzów Przysadki), z somatotropową niedoczynnością przysadki (405 przypadków w światowym rejestrze Nordireg 2002), z zespołem Nelsona (38 chorych, co stanowi największą liczbę pacjentów na świecie), z wytrzeszczem złośliwym (ponad 900 przypadków) z guzami nadnerczy – incydentaloma (1730 przypadków – ENDO 2009), z rakiem nadnerczy (202 przypadki, 48 chorych pozostających pod obserwacją). Klinika bierze udział w licznych międzynarodowych programach badawczych. Specjalizuje się też w rozpoznawaniu i leczeniu osteoporozy oraz zaburzeń hormonalnych towarzyszących menopauzie u kobiet i andropauzie u mężczyzn. Z inicjatywy m.in. profesora Stefana Zgliczyńskiego w 1992 r. powstało Polskie Towarzystwo Menopauzy i Andropauzy, a w 2008 roku Polskie Towarzystwo Medycyny Prewencyjnej i Przeciw-starzeniowej.
W Klinice gościło wielu wybitnych uczonych, m.in. laureat Nagrody Nobla polskiego pochodzenia A.V. Schally.
Od początku lat 90. prowadzone są liczne badania kliniczne leków, a ostatnio zakończono badanie I fazy nowego preparatu hormonu wzrostu o przedłużonym działaniu, co stanowi rzadkość w naszych warunkach.
Tytuły naukowe profesorów uzyskało 9 pracowników Kliniki: prof. W.Hartwig, prof. S. Zgliczyński, prof. W. Gąsiorowski, prof. B. Migdalska, prof. A. Kasperlik-Załuska, prof. B. Baranowska, prof. W. Jeske, prof. J. Słowińska-Srzednicka, prof. W. Zgliczyński. Stopnie naukowe docentów lub doktorów habilitowanych otrzymało 10 pracowników, a doktorów nauk medycznych lub przyrodniczych 53. Opublikowano ponad 1000 prac naukowych w czasopismach krajowych i zagranicznych oraz wydano 5 wielonakładowych podręczników. Pracownicy Kliniki są autorami wydanych przez Medycynę po Dyplomie Zeszytów Edukacyjnych, obejmujących definicje oraz algorytmy postępowania diagnostycznego i terapeutycznego w endokrynologii.
Zespół Kliniki opracował wiele nowych metod diagnostyczno-terapeutycznych, w tym leczenia moczówki prostej (Helvetica Med. Acta 1969), wytrzeszczu złośliwego w chorobie Graves-Basedowa (Acta Endocrinol 1989), rozpoznawania hiperprolaktynemii czynnościowej (Acta Endocrinol 1978), leczenia choroby Cushinga (Endokrynol Pol 1982) i akromegalii (J Endocrinol Invest 1997) oraz rozpoznawania i leczenia guzów nadnerczy i zespołu Nelsona (Year Book of Endocrinology i Year Book of Internal Medicine 1997). Członkowie zespołu byli wielokrotnie wyróżniani nagrodami naukowymi PAN, oraz Ministra ZiOS. Pełnili funkcje redaktorów naczelnych, m.in.
Endokrynologii Polskiej (prof. S. Zgliczyński), przewodniczących towarzystw naukowych (Polskie Towarzystwo Endokrynologiczne – PTE, Polskie Towarzystwo Menopauzy i Andropauzy – PTMiA – prof. S. Zgliczyński). Prof. Wojciech Zgliczyński jest obecnie członkiem Zarządu Głównego PTE i wiceprezesem PTMiA, a prof. Anna Kasperlik-Załuska przewodniczącą Oddziału Warszawskiego PTE. Prof. Jadwiga Słowińska-Srzednicka była przez dwie kadencje dyrektorem Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego, obecnie jest wicedyrektorem tej uczelni.
W Klinice pracuje m.in. 24 specjalistów endokrynologów, 5 – chorób wewnętrznych, 3 – medycyny nuklearnej, 2 diabetologów, ginekolog i okulista, w tym 5 profesorów i 17 doktorów nauk medycznych.
W 2007 roku Klinika Endokrynologii CMKP w prowadzonym przez „Medical Tribune” rankingu na Idealną Klinikę uznana została przez endokrynologów (ponad 44% głosujących) za najlepsze miejsce pracy.
Klinika Endokrynologii CMKP jest wiodącym w skali kraju ośrodkiem kształcenia podyplomowego lekarzy w zakresie chorób wewnętrznych i endokrynologii. Od 15 lat organizuje, tradycyjnie w Zakopanem, „Jesienne Szkoły Endokrynologii” oraz w Juracie na Helu wiosenne kursy „Postępy Endokrynologii”. W ostatniej jesiennej Szkole Endokrynologii uczestniczyło ponad 700 lekarzy.
Do największych osiągnięć Kliniki należy jej działalność na polu kształcenia podyplomowego lekarzy. W ciągu ostatnich 25 lat na kursach z zakresu endokrynologii oraz chorób wewnętrznych kształciło się około 27 000 lekarzy. Egzamin specjalizacyjny z zakresu endokrynologii zdało 714, egzamin specjalizacyjny IIo
z zakresu chorób wewnętrznych – 623 lekarzy.
Przyznanie Godła „Teraz Polska” Klinice Endokrynologii CMKP za kształcenie w zakresie endokrynologii jest uhonorowaniem dokonań dydaktycznych kilku pokoleń znakomitych lekarzy i nauczycieli akademickich, pracujących przez ostatnie pół wieku w wyróżnionym zespole.

Zespół Kliniki Endokrynologii CMKP . kwiecień 2009 r.

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza