8 marca 2010

24 marca Światowy Dzień Walki z Gruźlicą

Ubiegłoroczny Dzień Walki z Gruźlicą Warszawsko-Otwocki Oddział Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc uczcił uroczystą Sesją Szkoły Pneumonologii. Otwarcia dokonała dr Małgorzata Grzemska, która od wielu lat pracuje w Genewie w Departamencie Walki z Gruźlicą Światowej Organizacji Zdrowia. Przedstawiła wysiłki w zwalczaniu gruźlicy i podkreśliła, jak ważny dla organizacji jest ten dzień

Przed rozpoczęciem obrad zebrani powitali honorowego gościa, nestora polskiej ftyzjatrii, 94-letniego dr. Jana Glińskiego, byłego ordynatora i dyrektora Sanatorium Przeciwgruźliczego w Rudce. Dr J. Gliński uosabia przymioty całego pokolenia polskich ftyzjatrów, którzy skutecznie zwalczali w Polsce gruźlicę. Spisując zaś pieczołowicie biografie polskich lekarzy, którzy zginęli podczas II wojny światowej, zachowuje ich w naszej pamięci. Udowadnia, że można tworzyć rzeczy ważne bez względu na wiek.
Pierwszy wykład nt. współczesnych zagrożeń gruźlicą wygłosiła dr M. Grzemska. Przedstawiła problemy z jakimi borykają się lekarze w innych krajach. W kolejnym wykładzie omówiła aktualną sytuację epidemiologiczną na świecie. Różnica we wskaźniku zapadalności na gruźlicę pomiędzy Monako (3 zachorowania na 100 tys. mieszkańców) a Suazi (1200 zachorowań na 100 tys.) jest ogromna. Polska do niedawna należała do krajów o złej sytuacji epidemiologicznej, ale w ostatnim czasie zachorowalność spadła poniżej 25/100 tys. rocznie. Prof. Sylwia Kwiatkowska z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi przybliżyła słuchaczom patogenezę gruźlicy, tłumacząc dlaczego tylko część osób zakażonych prątkiem choruje na tę chorobę. Dr Karina Onish z Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc zaprezentowała obrazy radiologiczne chorych na gruźlicę, podkreślając przydatność tomografii komputerowej w wykrywaniu zmian swoistych.
Dr Renata Langfort, patolog z IGiChP, omówiła zmiany morfologiczne typowe dla gruźlicy.
Druga sesja poświęcona była diagnostyce choroby. Rozpoczęła ją prof. Zofia Zwolska, honorowy gość poprzedniej sesji, która jak twierdzi „darzy prątki gruźlicy miłością z wzajemnością”. Podkreśliła rangę badań mikrobiologicznych w diagnostyce choroby. Od czasu odkrycia przez Roberta Kocha prątków kwasoopornych, metody te są standardem w rozpoznaniu gruźlicy. W ostatnich latach dokonał się postęp w mikrobiologii, pozwalający na znaczne skrócenie czasu, niezbędnego do uzyskania wzrostu wolno rosnących prątków. Doc. Ewa Augustynowicz-Kopeć przedstawiła rozwój metod molekularnych, pozwalających śledzić drogi szerzenia się zakażenia i precyzyjnie identyfikować pochodzenie poszczególnych szczepów bakterii. Niezwykle ciekawy był wykład mgr Grażyny Krawieckiej, kierownika Laboratorium Prątka w Bydgoszczy, która wyjaśniła, w jaki sposób w województwie kujawsko-pomorskim udaje się potwierdzić bakteriologicznie gruźlicę u 89 proc. chorych. Jak zawsze wszystko zależy od ludzi, którzy konsekwentnie wdrażają odpowiednie procedury i kontrolują uzyskiwane wyniki. W kolejnym wystąpieniu doc. U. Demkow z WUM przedstawiła postęp w diagnostyce immunologicznej gruźlicy. Testy, o znacznie większej czułości i swoistości, in vivo zastępują metody in vitro.
Trzecią sesję otworzyła prof. Ewa Rowińska-Zakrzewska, która omówiła obraz kliniczny gruźlicy. Zwróciła uwagę na nietypowe objawy i dyskretny przebieg choroby. Doc. Monika Szturmowicz z IGiChP, na podstawie licznych danych o chorych z wysiękiem w osierdziu, przedstawiła wpływ zakażenia prątkiem na powstawanie płynu i konstrukcyjnego zapalenia osierdzia. Natomiast prof. Jan Kuś wygłosił wykład dotyczący mykobakteriozy. Zakażenia prątkami niegruźliczymi pojawiają się coraz częściej u chorych z obniżoną odpornością. Dr Jacek Jagodziński z Otwocka, gdzie leczeni są prawie wszyscy chorzy na gruźlicę z terenu Mazowsza, omówił najważniejsze leki i schematy leczenia poszczególnych postaci choroby. Dr Maria Korzeniewska z IGiChP przedstawiła przyczyny niepowodzenia w leczeniu gruźlicy. Wina często leży po stronie chorych, ale lekarze też często nie postępują zgodnie z procedurami.
Bardzo ciekawa była ostatnia sesja. Doc. Jerzy Ziołkowski z WUM przedstawił problem profilaktyki gruźlicy u dzieci. Ponieważ istniejąca od ponad 80 lat szczepionka BCG nie spełniła oczekiwań, trwają intensywne prace nad wynalezieniem skuteczniejszej. Nowy lek będzie jednak dostępny najwcześniej w 2015 r. Zagadnienie to referowała prof. Wiesława Rudnicka z Łódzkiego Uniwersytetu Medycznego. Prof. Jarosław Dziadek opisał, co dzieje się z prątkiem w stanie uśpienia. Sesję zakończył wykład prof. Z. Zwolskiej na temat bezpiecznej pracy personelu medycznego zajmującego się gruźlicą. Omówione zostały zagrożenia związane z kontaktem z chorymi lub materiałami biologicznymi oraz sposoby ochrony przed zakażeniem.

Tadeusz M. Zielonka
Katedra i Zakład
Medycyny Rodzinnej WUM,
Warszawsko-Otwocki Oddział
Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc

Zaproszenie

Z okazji Światowego Dnia Walki z Gruźlicą i setnej rocznicy śmierci Roberta Kocha, pod patronatem rektora WUM prof. dr hab. med. Marka Krawczyka i Światowej Organizacji Zdrowia, Warszawsko-Otwocki Oddział Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc organizuje uroczystą sesję poświęconą gruźlicy pozapłucnej.
Sesja odbędzie się 27 marca 2010 r. w sali Senatu WUM w Warszawie przy ul. Żwirki i Wigury 61 w godzinach 10.00-13.30.
Wstęp jest bezpłatny. Uczestnicy otrzymają punkty edukacyjne Okręgowej Izby Lekarskiej. Szczegółowe informacje na stronie internetowej: http://www.ptchp.home.pl.
Organizatorzy:
Prof. Zofia Zwolska – 22-431-21-82,
z.zwolska@igichp.edu.pl;

dr Tadeusz M. Zielonka – (0) 501-143-324,
tmzielonka@wp.pl;

dr Jacek Jagodziński – (0) 604-957-483,
jacek.jagodzinski@hipokrates.org;

sekretariat: Izabela Misiak,
Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc,
01-138 Warszawa, ul. Płocka 26, tel.: 22- 431-21-58,
i.misiak@igichp.edu.pl.

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza