20 grudnia 2011

Polonia

Często zastanawiamy się i dyskutujemy o tym, jakie mamy obowiązki wobec Polonii. Mówimy o konieczności zachowania polskości – w języku, literaturze, kulturze, kultywowaniu tradycji. Nie dostrzegamy jednak innych problemów. Nie mówimy głośno o zdrowiu naszych rodaków mieszkających poza Polską, o ich bardzo ograniczonym dostępie do bezpłatnego lecznictwa.
Sytuacja społeczno-ekonomiczna większości rodzin pochodzenia polskiego jest trudna. Znajduje to odbicie w ich szeroko rozumianej kondycji zdrowotnej. Brak bezpłatnych form diagnostyki i leczenia, a także niedostateczne możliwości korzystania z płatnej służby zdrowia skutkują zwiększoną umieralnością.
Istnieją liczne organizacje, stowarzyszenia powołane dla dobra Polaków i Polonii poza granicami kraju. Wiele z nich skupia swą działalność wokół Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, organizacji pozarządowej, która od 20 lat w różny sposób wspiera rodaków rozproszonych po świecie. Na Wschodzie pomoc niosą ośrodki katolickie działające przy polskich kościołach. Cele wszystkich organizacji są zbieżne. Jeden z nich stanowią działania prozdrowotne. Do lekarzy w Polsce trafiają liczne prośby o pomoc dla obywateli polskiego pochodzenia. Często mają charakter emocjonalny. Mimo zaangażowania finansowego, ze względu na brak rzetelnej oceny merytorycznej przedsięwzięcia strony polskiej niejednokrotnie nie przynoszą efektu. Organizacja różnego rodzaju szkoleń dla lekarzy polskiego pochodzenia jest oczywistym wsparciem dla Polonii, ale brak odpowiednich porozumień wywołuje dezaprobatę dla tych działań ze strony ośrodków medycznych w miejscach zamieszkania rodaków.
Problemy te stoją u podstaw kroków podjętych przez Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” i ministra zdrowia. Miały one na celu utworzenie Rady Konsultacyjnej ds. Opieki Medycznej nad Polakami i Polonią poza Granicami Kraju. Podstawowym zadaniem rady, powołanej przez panią minister Ewę Kopacz, jest wsparcie merytoryczne i koordynacja działań medycznych wszystkich istniejących organizacji polonijnych. Członkowie rady rekrutują się z wybitnych przedstawicieli świata medycznego. Są wśród nich rektorzy uczelni medycznych, konsultanci krajowi i wojewódzcy z różnych dziedzin medycyny. Utworzono wspólny sekretariat przy Stowarzyszeniu „Wspólnota Polska”, złożony zarówno z lekarzy, jak i przedstawicieli stowarzyszenia. Tam właśnie trafiają wnioski z prośbami o pomoc i tam odbywa się ich wstępna weryfikacja. Jeśli sytuacja tego wymaga, uzupełniane są o badania konieczne do określenia rozpoznania. Przygotowane materiały medyczne przekazywane są członkom rady. Na posiedzeniach plenarnych podejmuje się decyzje odnośnie do możliwości i trybu leczenia.
Powołanie Rady Konsultacyjnej ds. Opieki Medycznej nad Polakami i Polonią poza Granicami Kraju stało się przyczynkiem do analizy szeroko rozumianej sytuacji zdrowotnej Polonii zamieszkałej na Wschodzie. Dane epidemiologiczne uzyskane przez Internet są niewystarczające. Wynika to ze specyfiki sytuacji geopolitycznej i często braku jakichkolwiek rzeczowych opracowań. Informacje uzyskiwane od organizacji polonijnych mają charakter przypadkowy. Nie mogą być podstawą dalszych planowych działań w kierunku poprawy stanu zdrowia Polaków i Polonii.
To wszystko spowodowało konieczność zorganizowania misji medycznej, m.in. dla oceny stanu zdrowia Polaków i Polonii zamieszkałej na Wschodzie.

Mariusz Frączek

Dr hab. n. med. Mariusz Frączek jest wiceprzewodniczącym Rady Konsultacyjnej ds. Opieki Medycznej nad Polakami i Polonią poza Granicami Kraju.

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza