5 października 2012

Nowe przepisy prawne

23 maja 2012 r. został publikowany w DzU z 2012 r. poz. 569 wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 9 maja 2012 r. sygn. akt SK 24/11.
Trybunał orzekł, że §4 ust. 1 rozporządzenia ministra sprawiedliwości z 18 grudnia 1975 r. w sprawie kosztów przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych w postępowaniu sądowym (DzU nr 46, poz. 254, ze zm.) w związku z regulacją zawartą w załączniku nr 1 lp. 11 do tego rozporządzenia w zakresie, w jakim ustanawia górną granicę wynagrodzenia dla biegłego z zakresu medycyny za wydanie opinii wyłącznie na podstawie akt sprawy, jest niezgodny z art. 64 ust. 2 w związku z art. 32 oraz art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

14 lipca 2012 r. weszło w życie rozporządzenie ministra sprawiedliwości z 5 lipca 2012 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu leczniczego dla osób pozbawionych wolności, opublikowane w DzU z 2012 r., poz. 808.

30 lipca 2012 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z 23 lipca 2012 r. w sprawie limitu przyjęć na kierunki lekarski i lekarsko-dentystyczny, opublikowane w DzU z 2012 r., poz. 864.

3 sierpnia 2012 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z 24 lipca 2012 r. w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy, opublikowane w DzU z 2012 r., poz. 890.

Lekarz sprawujący profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami jest obowiązany zapoznać się z warunkami ich pracy i posiadać udokumentowane informacje dotyczące rodzaju i wielkości narażenia na działanie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym.
Pracodawca jest obowiązany zlecić, na wniosek lekarza, prowadzenie biologicznego monitorowania narażenia na działanie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym oraz zastosować inne metody umożliwiające wczesne wykrycie skutków tego narażenia.
Lekarz jest obowiązany do udzielania informacji:

  • pracownikowi – o wynikach badań i ocenie jego stanu zdrowia oraz o zakresie profilaktycznej opieki zdrowotnej, jakiej powinien się poddać po ustaniu pracy w warunkach narażenia na działanie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym,
  • pracodawcy, przedstawicielom pracowników oraz działającej w zakładzie pracy komisji bezpieczeństwa i higieny pracy – o ocenie stanu zdrowia pracowników, dokonanej z uwzględnieniem tajemnicy lekarskiej.

W przypadku rozpoznania lub podejrzenia u pracownika zmian w stanie zdrowia, stwarzających podejrzenie, że powstały w wyniku narażenia na działanie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym, pracodawca na wniosek lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami jest obowiązany zlecić przeprowadzenie dodatkowych badań stanu zdrowia innych pracowników narażonych w podobny sposób, dokonać weryfikacji uprzedniej oceny tego narażenia, a w razie potrzeby – zastosować odpowiednie dodatkowe środki zapobiegawcze.

21 sierpnia 2012 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z 30 lipca 2012 r. w sprawie wykazu wyrobów medycznych o szczególnym znaczeniu dla zabezpieczenia potrzeb zdrowotnych oraz zakresu informacji o tych wyrobach, opublikowane w DzU z 2012 r., poz. 895.

26 sierpnia 2012 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z 13 lipca 2012 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania w sprawach przyjęcia do szpitala psychiatrycznego oraz wypisania z niego, opublikowane w DzU z 2012 r., poz. 854.

Rozporządzenie określa:

  • szczegółowy sposób postępowania w sprawach przyjęcia do szpitala psychiatrycznego oraz wypisania z niego,
  • wzory:
    1. skierowania do szpitala psychiatrycznego,
    2. zawiadomień kierownika szpitala psychiatrycznego oraz sądu opiekuńczego o przyjęciu do szpitala osoby chorej psychicznie bez jej pisemnej zgody albo osoby z zaburzeniami psychicznymi na podstawie przepisów ustawy z 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego,
  • rejestru osób przyjętych do szpitala psychiatrycznego,
  • zawiadomień sądu opiekuńczego o wypisaniu ze szpitala psychiatrycznego oraz o pozostaniu w szpitalu psychiatrycznym za zgodą osoby przyjętej do tego szpitala.

Skierowanie do szpitala psychiatrycznego wydaje lekarz po osobistym zbadaniu osoby z zaburzeniami psychicznymi, ze szczególnym uwzględnieniem jej stanu psychicznego i zachowania.

O przyjęciu do szpitala psychiatrycznego postanawia lekarz izby przyjęć albo inny lekarz wyznaczony przez kierownika podmiotu leczniczego, po stwierdzeniu wskazań do przyjęcia.

Lekarz, który zdecydował o przyjęciu do szpitala psychiatrycznego, odnotowuje niezwłocznie w dokumentacji medycznej pacjenta wskazania uzasadniające to przyjęcie.

W przypadkach przyjęcia do szpitala psychiatrycznego osoby chorej psychicznie bez jej zgody lekarz, który zdecydował o przyjęciu, odnotowuje w dokumentacji medycznej pacjenta również informację o wyjaśnieniu pacjentowi przyczyny przyjęcia do szpitala psychiatrycznego bez zgody i poinformowaniu go o jego prawach, w szczególności w zakresie:

  • zasad postępowania leczniczego w stosunku do osoby leczonej bez jej zgody,
  • warunków i trybu wypisania ze szpitala psychiatrycznego osoby przebywającej tam bez jej zgody,
  • postępowania przed sądem opiekuńczym dotyczącego przyjęcia osoby do szpitala psychiatrycznego bez jej zgody oraz wypisania jej z takiego szpitala,
  • uzyskania pomocy w ochronie własnych praw jako pacjenta.

Jeżeli w przypadku przyjęcia do szpitala psychiatrycznego osoby chorej psychicznie bez jej zgody zasięgnięto opinii drugiego lekarza psychiatry albo psychologa jest ona dołączana do dokumentacji medycznej pacjenta.

W przypadku braku wskazań do przyjęcia do szpitala psychiatrycznego lekarz odnotowuje w dokumentacji medycznej rodzaj udzielonej porady i uzasadnienie odmowy przyjęcia.

O przyjęciu do szpitala psychiatrycznego osoby chorej psychicznie bez jej pisemnej zgody, gdy jej dotychczasowe zachowanie wskazuje na to, że z powodu tej choroby zagraża bezpośrednio własnemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób, lub osoby z zaburzeniami psychicznymi, której dotychczasowe zachowanie wskazuje na to, że z powodu tych zaburzeń zagraża bezpośrednio swojemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób, ordynator (lekarz kierujący oddziałem) zawiadamia kierownika podmiotu leczniczego, wskazując, że zachowanie tej osoby zagraża bezpośrednio jej życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób.

Kierownik podmiotu leczniczego zawiadamia sąd opiekuńczy, właściwy ze względu na siedzibę szpitala psychiatrycznego, o przyjęciu do szpitala psychiatrycznego osoby chorej psychicznie lub z zaburzeniami psychicznymi – bez jej zgody – wskazując, że zachowanie tej osoby zagraża bezpośrednio jej życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób lub że zachodzą okoliczności dotyczące nagłych przypadków przyjęcia do szpitala.
Od obowiązku zawiadomienia sądu o przyjęciu do szpitala psychiatrycznego osoby bez jej zgody nie zwalnia okoliczność, że osoba ta następnie wyraziła zgodę na pobyt w szpitalu psychiatrycznym.

Niezwłocznie po przyjęciu do szpitala psychiatrycznego osobie z zaburzeniami psychicznymi, w tym małoletniemu, który ukończył 16 lat, oraz jej przedstawicielowi ustawowemu albo opiekunowi faktycznemu lekarz przekazuje w sposób zrozumiały informacje o przysługujących jej prawach, w szczególności w zakresie:

  • zasad postępowania leczniczego,
  • warunków i trybu wypisania ze szpitala psychiatrycznego,
  • postępowania przed sądem opiekuńczym,
  • uzyskania pomocy w ochronie własnych praw jako pacjenta.

Małoletni, który nie ukończył 16 lat, ma prawo do uzyskania od lekarza powyższych informacji w zakresie i formie niezbędnych do prawidłowego przebiegu procesu leczniczego.

Fakt przekazania informacji jest odnotowywany w dokumentacji medycznej pacjenta.

W szpitalu psychiatrycznym jest prowadzony rejestr osób przyjętych do szpitala:

  • bez zgody,
  • bez zgody, jeżeli zgoda na pobyt została następnie wyrażona,
  • niezdolnych do wyrażenia zgody lub stosunku do przyjęcia do szpitala psychiatrycznego.

O wypisaniu ze szpitala psychiatrycznego osoby przebywającej w tym szpitalu za jej zgodą decyduje lekarz prowadzący leczenie w porozumieniu z ordynatorem (lekarzem kierującym oddziałem), jeżeli stan zdrowia osoby wskazuje, że ustąpiły przyczyny przyjęcia i pobytu w szpitalu psychiatrycznym.

O wypisaniu ze szpitala psychiatrycznego osoby przebywającej w tym szpitalu bez jej zgody postanawia ordynator (lekarz kierujący oddziałem), jeżeli stan zdrowia tej osoby wskazuje, że ustąpiły przyczyny przyjęcia i pobytu w szpitalu psychiatrycznym bez jej zgody. Okoliczności te odnotowuje się w dokumentacji medycznej, w szczególności uzasadnia się okoliczność ustąpienia bezpośredniego zagrożenia dla życia tej osoby albo życia lub zdrowia innych osób.

Powyższy przepis stosuje się również do osoby przyjętej do szpitala psychiatrycznego za jej zgodą, jeżeli przy przyjęciu lub podczas pobytu w tym szpitalu zagrażała ona bezpośrednio swojemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób.

O wypisaniu ze szpitala psychiatrycznego w okolicznościach, o których mowa wyżej, w przypadku gdy zgoda pacjenta na pobyt w tym szpitalu została cofnięta, kierownik podmiotu leczniczego zawiadamia sąd opiekuńczy.

Osoba przebywająca w szpitalu psychiatrycznym bez jej zgody może za swoją później wyrażoną zgodą pozostać w tym szpitalu, jeżeli w ocenie lekarza jej dalszy pobyt jest celowy. Okoliczności te odnotowuje się w dokumentacji medycznej.

Kierownik podmiotu leczniczego zawiadamia sąd opiekuńczy o pozostaniu w szpitalu psychiatrycznym takiej osoby. W przypadku zarządzenia przez sędziego wizytującego szpital psychiatryczny natychmiastowego wypisania osoby przebywającej w tym szpitalu bez jej zgody ordynator (lekarz kierujący oddziałem) niezwłocznie wypisuje ze szpitala osobę, której zarządzenie dotyczy, powiadamiając o tym sędziego wizytującego.

3 września 2012 r. wchodzi w życie ustawa z 13 lipca 2012 r. o zmianie ustawy o zapobieganiu zakażeniom i chorobom zakaźnym u ludzi oraz zwalczaniu ich, a także ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, opublikowana w DzU z 2012 r., poz. 892.

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza