2 czerwca 2017

Czekając na zmianę

Opieka psychiatryczna

I Kongres Zdrowia Psychicznego obradował w Warszawie 8 maja 2017 r. Jego celem było zwrócenie uwagi na znaczenie zdrowia psychicznego, ochronę praw osób z zaburzeniami psychicznymi i konieczność zmian w systemie opieki psychiatrycznej w Polsce.

W kongresie wzięli udział zarówno profesjonaliści w zakresie opieki psychiatrycznej, jak i osoby z doświadczeniem kryzysu psychicznego, a także ich bliscy. Głos w debacie zabrali psychiatrzy, psycholodzy, przedstawiciele instytucji i organizacji zajmujących się problematyką zdrowia psychicznego, decydenci. Swoje relacje i spostrzeżenia przekazywali również pacjenci. Uczestnicy rozmawiali o stanie polskiej psychiatrii i pilnej potrzebie wdrożenia Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego, w tym powołania lokalnych centrów zdrowia psychicznego. Wiceminister zdrowia Zbigniew Król przypomniał, że głównymi założeniami NPOZP na lata 2017–2022 jest zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej opieki (m.in. upowszechnienie środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej), prowadzenie działań na rzecz zapobiegania stygmatyzacji tych osób, a także bieżące monitorowanie i ocena podejmowanych działań w ramach programu. Rozporządzenie Rady Ministrów w tej sprawie zostało ogłoszone 2 marca 2017 r. Podczas obrad poruszono wiele zagadnień dotyczących poszanowania praw i wolności osób z problemami psychicznymi, przeciwdziałania ich wykluczeniu z życia społecznego i zawodowego, dostępności terapii, warunków leczenia oraz odpowiedzialności za zdrowie psychiczne. Rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar wskazywał te kwestie jako pryncypia ochrony zdrowia psychicznego. Podkreślał, że osoby z problemami psychicznymi nie mogą być dyskryminowane, a wsparcie powinno być udzielane również ich rodzinom. – Działania władz publicznych dotyczące ochrony zdrowia psychicznego powinny być nastawione na samorealizację osób dotkniętych problemami psychicznymi i poszanowanie ich prawa do prywatności – mówił. Zaznaczył, że ograniczenie wolności (detencja) chorych powinno być ostatecznością. – Dzisiaj osoba wchodząca w kryzys zdrowia psychicznego nie może liczyć ani na powszechnie dostępną, ani na wielostronną pomoc – podkreślał prof. Jacek Wciórka z Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, jeden z inicjatorów kongresu. Jako cele reformy systemu opieki psychiatrycznej wskazał przejście od modelu azylowego do wspólnoty (aby potrzebujący otrzymał pomoc w lokalnej społeczności, a nie w odległym szpitalu), zastąpienie chaosu ładem organizacyjnym (by pomoc była dostępna, skuteczna, godziwa), a wykluczenie – współobywatelstwem (które wymaga zmian w politycznym i społecznym podejściu do problemu zdrowia psychicznego). – Kryzys zdrowia psychicznego może dotknąć każdego – przypominał. Jedna z sesji tematycznych dotyczyła sytuacji psychiatrii dzieci i młodzieży. – 10 proc. populacji ogólnej dzieci i młodzieży wymaga pomocy psychiatrycznej, w Polsce ten odsetek wynosi 9 proc. – mówiła prof. Małgorzata Janas-Kozik ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Zwróciła uwagę, że mimo ogromnych potrzeb, dotąd nie zaplanowano centrów zdrowia psychicznego dla dzieci i młodzieży. – Powinno być 256 zespołów leczenia środowiskowego, a są pojedyncze, 3800 miejsc na oddziałach dziennych, a jest 1000 – podkreślała, wskazując niedobór kadr opieki psychiatrycznej młodych pacjentów. – Z powodu samobójstw ginie obecnie więcej nastolatków niż w wypadkach komunikacyjnych, a samobójstwo jest przyczyną co piątego zgonu w grupie wiekowej 15–19 lat – alarmowała prof. Agnieszka Gmitrowicz z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Jej zdaniem konieczne jest rejestrowanie prób samobójczych i zamierzonych samouszkodzeń, a także opracowanie i wdrożenie strategii postępowania z nieletnim pacjentem, u którego występuje ryzyko samobójstwa. Specjaliści zajmujący się zdrowiem psychicznym dzieci i młodzieży zwracali uwagę, że potrzebna jest koordynacja działań i współpraca resortów zdrowia, edukacji i spraw społecznych. Aktem kończącym obrady było przyjęcie deklaracji I Kongresu Zdrowia Psychicznego. Zostały w niej zawarte żądania dotyczące pełnoprawnego uczestnictwa osób doświadczających kryzysu zdrowia psychicznego w społeczeństwie, wdrożenia programów edukacyjnych i profilaktycznych przeciwdziałających stygmatyzacji, uruchomienia lokalnych CZP oraz wprowadzenia w życie postanowień NPOZP oraz zapewnienia pacjentom godnych warunków leczenia, a  zatrudnionym w ochronie zdrowia psychicznego – godnych warunków pracy. Z tym przesłaniem uczestnicy kongresu w Marszu o Godność przeszli ulicami Warszawy – z Pałacu Kultury i Nauki do Ministerstwa Zdrowia. 

ach

Forum dyskusyjne - napisz komentarz

Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza