9 września 2019

Szczepimy – chronimy

Łukasz Durajski, przewodniczący Zespołu ds. Szczepień OIL w Warszawie

Już po raz drugi Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie w ramach akcji „Szczepimy – chronimy” przeprowadzi bezpłatne szczepienia dla lekarzy i lekarzy dentystów. W ubiegłym roku szczepiliśmy lekarzy tylko przeciwko grypie, w tym – również przeciwko odrze. Szczepienia odbędą się na terenie izby, zapisy przyjmujemy przez naszą stronę internetową.

Przeprowadzimy akcję we współpracy z Okręgową Izbą Aptekarską w Warszawie,
honorowy patronat objął Główny Inspektorat Sanitarny.

 Terminy szczepień:

przeciwko odrze – 1.10.2019 r.
(w godz. 15.00–18.00)

przeciwko grypie – od 14 do 17.10.2019 r.
(14 października w godz. 10.00–14.00,
15–17 października w godz. 15.00–19.00)

Przeciwko grypie lekarze i lekarze dentyści powinni szczepić się co roku. W decyzji
o zaszczepieniu się przeciwko odrze będą pomocne pytania i odpowiedzi opracowane przez izbowy Zespół ds. Szczepień.

Odra

Chorobę wywołuje wirus odry. Zanim wprowadzono powszechne szczepienia ochronne była to ciężka, powszechna choroba wieku dziecięcego. Warto zwrócić uwagę, że niemal 1/3 pacjentów wymagała hospitalizacji.

Na odrę można zachorować niezależnie od wieku. Zakażamy się drogą wziewną, np. w wyniku kontaktu z chorym kaszlącym lub kichającym. Trzeba pamiętać, że to jedna z najbardziej zaraźliwych wirusowych chorób. Statystyki pokazują, że po kontakcie z chorym na odrę może zachorować aż 90 proc. osób.

Zakażać można od czterech dni przed wystąpieniem wysypki i do czterech po jej pojawieniu się. Okres wylęgania się choroby wynosi 7–21 dni.

Objawy odry w okresie prodromalnym:

 zapalenie spojówek,

 światłowstręt,

 nieżyt nosa,

 szczekający, metaliczny kaszel,

 plamki Koplika (na błonie śluzowej jamy ustnej),

 wysoka gorączka.

Objawy odry w okresie wysypkowym:

 wysoka gorączka,

 kaszel,

 czerwona, zlewająca się, plamisto-grudkowa wysypka (zaczyna się na linii włosów za uszami, zstępuje na twarz, następnie obejmuje szyję i tułów, a potem
kończyny).

Powikłania u dorosłych:

 biegunka (80/1000 chorych),

 zapalenie ucha środkowego (90/1000 chorych),

 zapalenie krtani,

 zapalenie płuc (do 60/1000 chorych),

 zapalenie wątroby,

 małopłytkowość,

 drgawki (5/1000 chorych),

 zapalenie mózgu (1/1000 chorych),

 podostre stwardniające zapalenie mózgu (SSPE;
1/2500 chorych),

 śpiączka,

 zgon (1–2/1000 chorych).

Amerykański Komitet Doradczy ds. Szczepień (ACIP), Amerykańska Akademia Pediatrii (AAP) oraz Amerykańska Akademia Lekarzy Rodzinnych (AAFP) zalecają podanie wszystkim osobom dorosłym, które nie chorowały na odrę, świnkę lub różyczkę, jednej lub dwóch dawek szczepionki MMR w odstępie przynajmniej czterech tygodni. WHO zaleca dwie dawki ze względu na ochronę przed świnką.

W Polsce szczepienia przeciwko odrze rozpoczęto w 1975 r. Wówczas podawana była tylko jedna dawka szczepionki. Dwie dawki wprowadzono w 1991 r., a w 2004 zaczęto stosować szczepionkę skojarzoną przeciwko odrze/śwince/różyczce (MMR) w dwóch dawkach.

Jeśli nie jesteś pewna/pewien, czy byłaś/byłeś szczepiony przeciwko odrze/śwince/różyczce

Można sprawdzić obecność przeciwciał, wykonując badania laboratoryjne. Jeżeli brakuje dokumentacji medycznej o przechorowaniu lub szczepieniu, należy się zaszczepić. W przypadku udokumentowania podania dwóch dawek szczepionki nie ma potrzeby powtarzania szczepienia ani podawania kolejnej dawki. Dokumentacja o podaniu dwóch dawek szczepionki przeciw odrze jest wystarczającym dowodem uodpornienia. Badanie poziomu przeciwciał można traktować jedynie jako badanie pomocnicze, pamiętając o tym, że wynik ujemny nie musi świadczyć o tym, że nie mamy odporności na odrę.

Otrzymałeś tylko jedną dawkę szczepionki przeciwko odrze

Powinieneś się doszczepić. Zalecane są dwie dawki.

Jaki jest wymagany cykl szczepienia przeciwko odrze/śwince/różyczce?

Szczepienie przeciw odrze obejmuje podanie dwóch dawek skojarzonej szczepionki MMR (przeciw odrze, śwince i różyczce) w odstępie czterech tygodni lub dłuższym.

Jeśli byłeś chory na odrę, czy musisz się doszczepić?

Przechorowanie odry zwalnia z konieczności doszczepienia się.

Jeśli chorowałeś na różyczkę i/lub świnkę, czy powinieneś się szczepić przeciwko odrze
szczepionką MMR?

Przechorowanie różyczki i/lub świnki nie jest przeciwwskazaniem do otrzymania szczepionki MMR.

Czy po kontakcie z chorym pacjentem występuje ryzyko zachorowania na odrę?

U niezaszczepionych osób ryzyko zachorowania wynosi 90-95 proc.

Ile czasu może upłynąć od kontaktu z chorym pacjentem do momentu zaszczepienia się,
aby szczepienie było skuteczne?

Szczepienie MMR wykonane w ciągu 72 godzin po kontakcie z chorym może zapobiec zachorowaniu lub złagodzi przebieg choroby.

Bibliografia

  1. https://www.mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/zakazenia-wirusowe/165555,odra-u-doroslych
  2. https://www.mp.pl/szczepienia/artykuly/przegladowe/139686,szczepienie-doroslych
  3. https://www.mp.pl/szczepienia/ekspert/odra_swinka_rozyczka_ekspert/mmr-schemat/86151,jak-szczepic-osobe-dorosla-skojarzona-szczepionka-przeciwko-odrze-swince-i-rozyczce-mmr
  4. http://szczepienia.pzh.gov.pl/faq/czy-osoby-dorosle-moga-zaszczepic-sie-przeciw-odrze/
  5. http://wsse.waw.pl/aktualnosci-i-komunikaty/aktualnosci/odra-pytania-i-odpowiedzi

Forum dyskusyjne - napisz komentarz

Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza