2 listopada 2020

W telegraficznym skrócie – Polska i Świat

Nawet osiem godzin czekania na przyjęcie

5 października przed Szpitalem Czerniakowskim w Warszawie ustawił się sznur dziesięciu karetek. Problemy się powtarzają i to nie tylko w tej stołecznej placówce. Kiedy karetka przywozi pacjenta z podejrzeniem COVID-19, jej załoga czas do przyjęcia do szpitala musi spędzać w maskach, kombinezonach i przyłbicach, a czeka się coraz dłużej. Karol Bielski, dyrektor warszawskiego pogotowia Meditrans, wyjaśnia, że problemem jest gwałtowne zwiększenie się liczby wezwań. Warszawskie pogotowie otrzymuje średnio 800 zgłoszeń, co oznacza wzrost o 30 proc. w stosunku do liczby zgłoszeń notowanych na początku pandemii. Pacjenci, którzy w czasie epidemii mają trudności z dostaniem się do lekarzy, ratują się przez korzystanie z SOR.

SARS-CoV-2 dosięga młodych

W Warszawie koronawirusem zakaża się coraz mniejsza liczba seniorów, przybywa za to infekcji wśród osób w wieku 20–40 lat i młodzieży. Z danych udostępnionych przez Główny Inspektorat Sanitarny wynika, że od marca do sierpnia osoby między 60. a 79. rokiem życia stanowiły w Warszawie ponad 16 proc. zakażonych, we wrześniu było ich już niecałe 10 proc. Natomiast zakażeni w wieku 20–40 lat we wrześniu stanowili ponad połowę chorych na COVID-19, podczas gdy w poprzednich miesiącach około 43 proc. Największy wzrost liczby zakażeń zaobserwowano wśród trzydziesto- i trzydziestoparolatków – o blisko 6 proc. We wrześniu koronawirusem zakaziło się o ponad 3 proc. więcej młodzieży niż od marca do sierpnia.

Zakażają głównie dzieci

– W dwóch na trzy przypadki nie znamy źródła zakażenia. Wiemy jednak, że w dużej mierze są nimi dzieci w szkołach. Dzieci zakażają rodziców i dziadków, nagle gdzieś indziej ten wirus wybucha i zupełnie nie jest to wiązane z zakażeniem w szkole. W związku z tym poznajemy źródło tylko jednej trzeciej zdiagnozowanych zakażeń. To też sugeruje, że tracimy kontrolę. Najczęściej identyfikujemy zakażenia w domach, co nie znaczy, że to największe źródło zakażeń, bo w większości przypadków po prostu nie jesteśmy w stanie go zidentyfikować – informuje dr Jakub Zieliński z Zespołu Modelu Epidemiologicznego Interdyscyplinarnego Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego UW.

Hormon związany z aktywnością fizyczną

Iryzyna produkowana przez mięśnie po dłuższym wysiłku fizycznym może hamować namnażanie się wirusa SARS-CoV–2 – poinformowali brazylijscy naukowcy. Wnioski z ich prac zamieszczono w czasopiśmie „Molecular and Cellular Endocrinology”. Iryzyna bierze udział w procesie brązowienia tkanki tłuszczowej, czyli przemianie niekorzystnej białej w bardziej korzystną brunatną. Główną funkcją brązowej tkanki tłuszczowej jest produkcja ciepła przez spalanie cukrów i trójglicerydów. Oddziałuje ona także na aktywność makrofagów, komórek układu odpornościowego uwalniających cytokiny i regulujących proces zapalny. Podczas analizy ekspresji genów w tkance tłuszczowej naukowcy zaobserwowali, że iryzyna wpływa hamująco na geny związane z replikacją wirusa SARS-CoV-2.

1,6 mld dol. odszkodowania

Korporacja farmaceutyczna Bayer w 2018 r. zaprzestała sprzedaży w USA wkładek domacicznych Essure. Początkowo zapewniała, że środek nie zagraża życiu i zdrowiu kobiet. Wskutek skarg około 39 tys. pacjentek, które domagały się odszkodowania z powodu szkód wyrządzonych przez implant, została zmuszona do zmiany stanowiska. Firma poinformowała, że choć nie poczuwa się do odpowiedzialności, w ramach ugody ureguluje 90 proc. roszczeń (wypłaci odszkodowania w wysokości 1,6 mld dol.). Z pozostałymi 10 proc. osób, które pozwały Bayera, nadal prowadzone są negocjacje.

Mapa serca

Specjaliści z Harwardzkiej Szkoły Medycznej i ich współpracownicy z całego świata opisali na łamach „Nature” przełomowe dokonanie w badaniach nad budową serca. Przeanalizowali prawie pół miliona tworzących je komórek obecnych w sześciu różnych rejonach, sprawdzili m.in., jakie geny są w nich aktywne. W ten sposób powstał najdokładniejszy atlas komórek serca. Ukazuje on ogromną różnorodność komórkową, m.in. chroniące narząd komórki immunologiczne i skomplikowaną sieć naczyń krwionośnych. Okazało się, że komórki tworzące naczynia dostosowują się do zależnego od lokalizacji ciśnienia krwi. Z mapy wynika też, jak komórki komunikują się ze sobą, aby zapewnić synchroniczną pracę serca. Projekt był częścią programu Human Cell Atlas. Jego twórcy chcą stworzyć mapy wszystkich komórek ludzkiego organizmu.

Kij w walce z pandemią

O ścianę Przychodni nr 3 w Tarnobrzegu oparty jest długi kij. Służy do kontaktu z pielęgniarkami pracującymi w jednym z gabinetów lekarzy rodzinnych znajdujących się w budynku. „Pacjent nie zostaje wpuszczony do środka, tylko idzie na tyły przychodni, przez trawnik, przedziera się między drzewami aż dojdzie do okna, obok którego stoi duży kij. Ponieważ okna są na wysokości 1,8–1,9 m, bierze się ten kij i wali w parapet. Jak ktoś to usłyszy, otwiera okno i pyta, o co chodzi. Po uzyskaniu odpowiedzi rzuca skierowanie przez okno – opisuje wprowadzone z powodu epidemii „środki bezpieczeństwa” jedna z pacjentek.

Jarosław Kosiaty

Przy opracowaniu doniesień korzystałem z serwisów: nauka.pap.com.pl, rp.pl, wyborcza.pl, gazetaprawna.pl, nature.com, www.journals.elsevier.com, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov.

Forum dyskusyjne - napisz komentarz

Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza