29 marca 2022

IZBA DLA LEKARZY – izbowe wydarzenia w marcu

Empatia a umieranie i śmierć – relacja z konferencji szkoleniowej w OIL w Warszawie

O dobrych praktykach w relacji lekarz – pacjent – rodzina rozmawiali uczestnicy konferencji poświęconej umieraniu i śmierci w kontekście zawodu lekarza, zorganizowanej 26 lutego w Okręgowej Izbie Lekarskiej w Warszawie we współpracy z Instytutem Dobrej Śmierci.

Fot. Karolina Bartyzel

Moderatorką warsztatów była pełnomocnik ds. zdrowia lekarzy i lekarzy dentystów OIL w Warszawie Magdalena Flaga-Łuczkiewicz. Przyznała, że kiedy kilka dni przed terminem szkolenia doszło do inwazji Rosji na Ukrainę, zastanawiała się, czy należy je organizować: – Wtedy trafiłam w Internecie na informację o lekarzach, którzy organizowali ewakuację do Polski ukraińskich dzieci objętych opieką hospicyjną, by ostatnie dni tych młodych ludzi mogły być jak najlepsze, bez względu na to, co się dzieje w ich kraju. Wówczas zrozumiałam, że mimo wszystko musimy żyć dalej i rozmawiać o śmierci. Wojna tego nie zmienia, najwyżej czyni jeszcze ważniejszym.

– Mimo że ze śmiercią pacjentów mam często do czynienia, nadal kosztuje mnie to wiele emocji i budzi wątpliwości, co mi wolno i co mogę zaproponować pacjentom i rodzinie? Dlatego czuję, że ktoś już na studiach powinien był mi powiedzieć, co zrobić w takiej czy innej związanej ze śmiercią i umieraniem sytuacji. Stąd to szkolenie – wyjaśniła podczas otwarcia konferencji Agata Malenda z Instytutu Dobrej Śmierci, specjalistka chorób wewnętrznych zajmująca się zawodowo m.in. opieką paliatywną.

Wśród poruszonych tematów znalazły się: jak powiedzieć pacjentowi, że jest chory terminalnie (Marta Kulpa), jak przekazywać informacje o śmierci (Agnieszka Beczek) i jak samemu poradzić sobie ze śmiercią pacjenta (Marta Sałapata). Marcel Andino Velez (Instytut Dobrej Śmierci) mówił o opiekunach osób starszych, a Anna Eleonora Kubiak z Instytutu Filozofii i Socjologii PAN o testamencie życia i oświadczeniu Pro Futuro. Pisarka Agata Tuszyńska, autorka książki „Ćwiczenia z utraty”, przedstawiła natomiast opiekę paliatywną w Kanadzie. Kolejne omawiane zagadnienia to: „Wspieranie rodziców doświadczających śmierci dziecka” (Łucja Lange), „Żywienie pacjenta w stanie terminalnym – kiedy zakończyć i jak poinformować rodzinę?” (Michał Błoch) oraz „Czy śmierć musi boleć?” (Anna Łotowska-Ćwiklewska).

Swoje wystąpienie miała także założycielka Instytutu Dobrej Śmierci Anja Franczak – pierwsza w Polsce profesjonalna towarzyszka w żałobie i doula umierania – która opowiedziała o swojej pracy. Podczas jednego z kończących spotkanie wystąpień wiceprezes ORL w Warszawie Tomasz Imiela zwrócił uwagę na tzw. uporczywą terapię, podkreślając, że polskie prawo w żaden sposób nie nakazuje jej prowadzenia. – Ustawa o wykonywaniu zawodu lekarza i lekarza dentysty nakazuje przede wszystkim postępować zgodnie z aktualną wiedzą medyczną – podkreślił wiceprezes Imiela.

Podczas spotkania poruszane były kwestie związane nie tylko z pracą lekarzy, ale także przedstawicieli innych zawodów, np. nauczycieli, i ich roli w edukacji o śmierci i umieraniu. Wykłady były szeroko komentowane na platformie online przez osoby biorące udział w konferencji w tej formie. Jedna z uczestniczek wspominała: – Pamiętam, jak miałam 10 lat i zmarł mój tata. Po jakimś tygodniu wróciłam do szkoły i najbardziej bolesne było dla mnie – małej dziewczynki – że nikt nie chciał ze mną o tym rozmawiać, ludzie udawali, że nic się nie stało. Później dowiedziałam się, że to moja ówczesna wychowawczyni poleciła dzieciom, żeby lepiej ze mną nie poruszać tego tematu, bo będzie mi smutno. Intencje były zapewne dobre, ale nie było to pomocne w przeżywaniu dziecięcej żałoby.

Konferencja szkoleniowa została objęta patronatem przez fundację Rak’n’roll, fundację Hospicjum Pomorze Dzieciom, Holistyczne Centrum Wsparcia po Stracie eMOCja i hospicjum perinatalne Tulipani. <

Michał Niepytalski

Relacja z konferencji OSL w Warszawie

Okręgowy Sąd Lekarski w Warszawie rozpoczął cykl konferencji poświęconych prawu i etyce w zawodzie lekarskim.

Fot. Karolina Bartyzel

Podczas spotkania poruszono kwestie odpowiedzialności lekarzy głoszących podglądy sprzeczne z aktualną wiedzą naukową, rangi społecznej zawodu lekarza w kontekście wymogów etycznych oraz potrzeby dostosowania Kodeksu Etyki Lekarskiej do obecnej rzeczywistości systemu ochrony zdrowia.

Wszystkich zebranych i łączących się za pośrednictwem Internetu powitał prezes ORL Łukasz Jankowski. Pogratulował inicjatywy kolegom z OSL i wyraził chęć uczestnictwa w kolejnych sympozjach poświęconych etyce w zawodzie lekarza. Prezes Jankowski wyraził również solidarność z doświadczającymi przemocy ze strony Rosji obywatelami Ukrainy.

Przewodnicząca OSL dr Magdalena Rychłowska-Pruszyńska podkreśliła wagę omawianego przez zaproszonych ekspertów zagadnienia: – Sprawy dotyczące etyki stanowią od 30 do 40 proc. wszystkich skarg zgłaszanych do OSL. Mam wrażenie, że etyczne postępowanie personelu medycznego wpłynęłoby zdecydowanie na zmniejszenie liczby spraw dotyczących zarówno zdarzeń medycznych, jak i błędów medycznych. Czy obrona godności lekarza musi i powinna wkraczać również w sferę prywatną lekarza, jego funkcję społeczną, jako obywatela, męża, sąsiada?

Pierwszy wykład wygłosił prof. Jacek Sobczak, który omówił rolę samorządu w przypadku przewinienia zawodowego lekarza. Sędzia Sądu Najwyższego w stanie spoczynku odniósł się m.in. do postawy sądu okręgowego oraz Naczelnego Sądu Lekarskiego wobec spraw związanych z publicznym głoszeniem poglądów antyzdrowotnych, sprzecznych z aktualną wiedzą medyczną. Zwrócił również uwagę na postawy naruszające przyjęte zasady etyki lekarskiej w codziennej praktyce oraz na kwestię zachowania etycznego lekarza w sytuacjach niezawodowych. – Jeżeli lekarz nie leczy w danym momencie, tylko mówi do znajomego na korytarzu, powinien wiedzieć, jakich słów użyć. A już na pewno powinien o tym pamiętać, kiedy wypowiada się za pośrednictwem środków masowego przekazu i nie głosić jakichś poglądów tylko dlatego, że jest do nich przekonany. Powinien się zastanowić, czy ma do tego prawo, czy czuje się odpowiedzialny za tych, którzy pod wpływem jego działania, np. nie zaszczepią się – zakończył prof. Sobczak.

Prof. Paweł Łuków, dziekan Wydziału Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego, wygłosił wykład pt. „Konflikt interesów a odpowiedzialność etyczna lekarza”, w którym wyjaśnił m.in. pojęcia profesjonalizmu oraz etyki w życiu prywatnym i zawodowym lekarza. Nawiązując do wcześniejszej wypowiedzi prof. Sobczaka, etyk zapytał: – Czy lekarz ma prawo nie wierzyć w następstwa wykorzystania rzetelnej wiedzy medycznej? Nie sądzę. Ale czy w takim razie mamy oczekiwać, że lekarz będzie jakimś ideałem? Przyzwoitym człowiekiem trzeba być zawsze. Mamy też przeświadczenie, że szlachectwo zobowiązuje, a zawody medyczne są szlachetnymi zawodami. Ufamy tym, którzy robią to, co do nich należy, nawet jeśli nie jest im to na rękę. Zaufanie nie wynika tylko z tego, że lekarz nie ma wyjścia i musi wykonać swój obowiązek, ale jest kwestią profesjonalizmu, przywiązania do pewnych ideałów. Lekarz często przeżywa konflikt między dobrem własnym a dobrem pacjenta, dlatego, żeby mu zaufać, muszę wiedzieć, że jest przyzwoitym człowiekiem.

Prelekcję na temat przewinienia zawodowego rozpatrywanego w kontekście błędnej decyzji procesowej wygłosił naczelny rzecznik odpowiedzialności zawodowej Grzegorz Wrona, który zwrócił uwagę na popularną dziś praktykę opisywania niepotwierdzonych oskarżeń wobec lekarzy w Internecie oraz zaprezentował przykłady błędnie wytaczanych oskarżeń dotyczących przewinienia zawodowego wobec OROZ. Wyjaśnił również, jak przebiega prawidłowa droga zgłaszania przewinień zawodowych w związku z nieprawidłowościami w prowadzeniu postępowania oraz jak zachować czujność i wystrzegać się nieuzasadnionych, pełnych emocji i subiektywnych odczuć skarg na OROZ lub OSL.

Po części wykładowej przewodnicząca OSL w Warszawie zaprosiła wszystkich gości do dyskusji. Na zakończenie dr Rychłowska-Pruszyńska zapowiedziała kolejne spotkanie z cyklu organizowanego przez OSL w Warszawie. <

Adrian Boguski

Pomoc w koordynacji lekarskiego wolontariatu i izbowe wsparcie dla lekarzy z Ukrainy

Z uwagi na płynące do naszej izby pytania – zarówno od lekarzy gotowych udzielać pomocy medycznej, jak i m.in. od organizatorów punktów medycznych proszących lekarzy wolontariuszy o wsparcie – na naszej stronie internetowej publikujemy prośby instytucji i organizacji zwracających się o konkretne wsparcie. Lekarze pragnący pomóc proszeni są o bezpośredni kontakt z podmiotami zgłaszającymi potrzeby lub z wykorzystaniem formularza na naszej stronie.

Przekazujemy prośby wraz z danymi kontaktowymi. Przedstawiciele instytucji i organizacji, które chcą być uwzględnione na liście, powinni wysłać do nas e-mail ze szczegółowymi informacjami pod adresem: pomoc@oilwaw.org.pl.

Lekarze z Ukrainy, członkowie OIL w Warszawie, którzy w związku z sytuacją w ich kraju potrzebują pomocy (np. materialnej, mieszkaniowej, prawnej, psychologicznej) dla siebie bądź swoich rodzin, mogą zgłaszać się do izby. Uruchomiliśmy specjalną skrzynkę e-mailową, na którą należy kierować wiadomości zawierające dane kontaktowe i zakres potrzeb. Wiedząc, jakiego rodzaju problemów dotyczą prośby, będziemy organizować adekwatne formy pomocy. Prosimy o zgłoszenia pod adresem: pomoc@oilwaw.org.pl. Do zgłoszeń (również pod tym adresem) zachęcamy osoby, które chcą zaoferować wsparcie materialne (niefinansowe). W tytule e-maila prosimy wpisywać „OFERUJĘ POMOC”. Najpilniej potrzebne są m.in. środki medyczne i opatrunkowe, środki higieniczne, koce, śpiwory, poduszki, pościel, materace i łóżka polowe. Bardzo wiele próśb i ofert pomocy udało nam się już skoordynować.

Lekarskim rodzinom uciekającym z Ukrainy, które potrzebowały tymczasowego lokum, nasza izba udostępniła pomieszczenia w swojej siedzibie w Warszawie oraz w budynku delegatury w Radomiu. Jedną z sal przy ul. Puławskiej w stolicy udostępniliśmy Zespołowi ds. Matek Lekarek, który zainicjował zbiórkę ubrań.

Aktualne informacje o różnych formach izbowej pomocy dla Ukraińców podajemy na naszej stronie internetowej. <

rj

Światowy Dzień Zdrowia Jamy Ustnej

Fot. Marek Paluszek

Od 2007 r. z inicjatywy Światowej Federacji Dentystycznej 20 marca obchodzimy Światowy Dzień Zdrowia Jamy Ustnej. Aby go uczcić, w przededniu obchodów Komisja ds. Lekarzy Dentystów we współpracy z warszawskim oddziałem PTS zaprosiła członków izby do udziału w konferencji szkoleniowej online.

Prowadzącą była prof. Agnieszka Mielczarek, prodziekan Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego WUM. Uczestnicy wysłuchali wystąpienia prof. Jolanty Kostrzewy-Janickiej – „Bóle głowy a dysfunkcje narządu żucia”, a także prezentacji dr n. med. Ewy Rusyan – „Tajemnica pasty do zębów – fluor i nie tylko…”. O protokołach płukania kanałów korzeniowych w endodoncji dziecięcej mówiła natomiast lek. dent. Izabela Danielczuk.

Uczestnicy konferencji otrzymali 4 pkt. edukacyjne. <

mn

„Operacja równowaga 2.0”

14 marca rozpoczęła się druga edycja cyklu webinariów „Operacja równowaga”. Tematem spotkania online były uzależnienia. Tym razem pełnomocnik ds. zdrowia lekarzy i lekarzy dentystów OIL Magdalena Flaga-Łuczkiewicz gościła dr n. hum. Barbarę Czardybon, dyplomowaną specjalistkę terapii uzależnień i psychoterapii integracyjnej.

Spotkanie poświęcono w głównej mierze refleksji nad uzależnieniami i ich konsekwencjami. Podczas dwugodzinnej rozmowy poruszono kwestie związane z codziennością osoby uzależnionej i jej prawidłowym funkcjonowaniem. Webinarium miało charakter interaktywny. Uczestnicy zadawali pytania i dzielili się własnymi przemyśleniami na wskazane tematy. <

red.

Przeciwdziałanie mobbingowi w miejscu pracy

W trosce o lekarzy należących do naszej izby w minionym miesiącu OIL w Warszawie zorganizowała kurs online dotyczący problemu, jakim jest mobbing w miejscu pracy. Poruszono kwestie prawne i psychologiczne związane z omawianym zjawiskiem. Aleksandra Powierża i Karolina Podsiadły-Gęsikowska, współpracujące z OIL w Warszawie w ramach programu „Prawnik dla lekarza”, wyjaśniły pojęcie mobbingu, przedstawiły zachowania, jakie w świetle prawa należy traktować jak mobbing, oraz te, które mobbingiem nie są. Omówiły również obowiązki pracodawcy w przypadku pojawienia się mobbingu w jego zespole oraz roszczenia, jakie może zgłaszać poszkodowany pracownik. Psycholog Justyna Kowal przybliżyła zaś uczestnikom kursu pojęcie mobbingu w ujęciu psychologicznym oraz zaprezentowała mechanizmy kształtujące postawy zapobiegające mobbingowi i działania służące zapobieganiu zjawisku nękania w miejscu pracy. <

red.

Relacja z wystawy malarskiej lekarzy

Komisja ds. Kultury ORL zorganizowała trwającą od 1 marca w warszawskim Centrum Łowicka wystawę obrazów namalowanych przez lekarzy. Finisaż wystawy odbył się 6 marca. W geście solidarności z walczącym o swoją wolność narodem ukraińskim organizatorzy na środku sali ustawili blejtram w narodowych barwach Ukrainy.

Uroczystość zakończenia wystawy otworzyli Łukasz Wawrynkiewicz z Centrum Łowicka, Włodzimierz Cerański, kierownik pracowni malarskiej w naszej izbie, oraz Bożena Hoffman, przewodnicząca Komisji ds. Kultury. Przybyłych gości przywitał również Krzysztof Madej, wiceprezes NRL i ORL, życząc wszystkim wielu artystycznych wrażeń.

Swoje prace zaprezentowali: Zofia Bachowska, Anna Boszko, Włodzimerz Cerański, Katarzyna Chojnacka-Pniewska, Krystyna Dowgier-Malinowska, Anna Grzybowska, Wiktoria Mikulska, Paweł Symonowicz i Tadeusz Wolski. Na szczególne wyróżnienie zasługuje Regina Antczak-Rutkowska i jej cztery obrazy abstrakcyjne. Dr Antczak-Rutkowska w najbliższym czasie skończy 101 lat i nie zamierza rezygnować z malarstwa, co wszyscy przyjęli z wielkim entuzjazmem.

Pokazano 46 obrazów charakteryzujących się wysokim poziomem artystycznym i ogromną wrażliwością, zgodną z mottem wystawy „Sercem i pędzlem”.

Wszystkie obrazy można było kupić. Autorzy zadeklarowali, że uzyskane ze sprzedaży środki zostaną przekazane na konto funduszu pomocy Ukrainie Polskiej Akcji Humanitarnej.

Wystawa prac lekarzy malujących będzie wydarzeniem corocznym – następna zaplanowana jest na wiosnę 2023 r. Serdecznie zapraszamy i zachęcamy lekarzy oraz lekarzy dentystów do udziału i prezentacji swoich obrazów. <

Bożena Hoffman

Kurs samoobrony

Dobiegł końca organizowany przez Komisję ds. Sportu ORL kurs samoobrony dla lekarzy. 2 marca uczestnicy, pod okiem kilku instruktorów, wykorzystywali nabyte podczas ośmiu spotkań umiejętności w starciach symulujących realną napaść. Szkolenie to reakcja naszej izby na informacje przekazywane przez lekarzy o różnych formach agresji wobec nich oraz poczuciu zagrożenia wynikającym z hejtu. O opinię na temat zajęć zapytaliśmy biorących w nich udział.

Fot. Adrian Boguski

Kurs samoobrony to dobry pomysł, ponieważ umiejętności, które tu nabywamy, mogą się przydać. Jestem psychiatrą i w mojej pracy niestety często spotykam się z agresywnymi zachowaniami. Kiedy pracowałam w szpitalu, zdarzało się to niemal codziennie. Dzięki treningom, podczas których symulowaliśmy starcie z napastnikiem, mogliśmy dowiedzieć się, jakie są nasze możliwości obrony i na jak długi czas fizycznego starcia starczy nam sił. Oczywiście, dopiero realne starcie – którego wolałabym uniknąć – może nasze umiejętności zweryfikować. Przećwiczone na kursie reakcje sprawiają jednak, że czuję się nieco pewniej. Myślę, że takie zajęcia powinny być organizowane na pierwszym roku specjalizacji albo stażu podyplomowego, byłyby bardzo przydatne dla wszystkich lekarzy – podsumowała Katarzyna, lekarz psychiatra.

Ostatnie spotkanie było pewnego rodzaju egzaminem, podczas którego lekarze pod opieką instruktora Borysa Czyhina stosowali techniki samoobrony oraz kombinacje ciosów poznanych podczas kursu. Na koniec wszystkich czekał prawdziwy sprawdzian umiejętności w sytuacji zagrożenia. Po intensywnym wysiłku fizycznym uczestnicy musieli za pomocą wyuczonych chwytów i ciosów powstrzymać napastników atakujących ich z wykorzystaniem elementu zaskoczenia.

– To doświadczenie było naprawdę warte wysiłku. Jest w tym zasługa Borysa Czyhina, który ma duże doświadczenie dzięki pracy w policji i w służbach specjalnych. Wychodzę ze skondensowaną, ale potężną dawką umiejętności obrony przed różnymi rodzajami ataku fizycznego, np. walki w parterze, obrony przed podduszeniem, przed łapaniem z tyłu za kołnierz. Wszystkim, co może wydarzyć się w szpitalu podczas ataku rozwścieczonego pacjenta. Po tych ośmiu spotkaniach pozostaje jednak niedosyt. Jestem ciekaw, czego jeszcze mógłbym się nauczyć. Wielkie brawa należą się organizatorom kursu i osobom, które wpadły na ten pomysł – powiedział Marek, stażysta chirurg.

Biorąc pod uwagę duże zainteresowanie projektem, planujemy kolejne kursy. O zapisach będziemy informować w „Pulsie”, mediach społecznościowych i na stronie internetowej. <

Adrian Boguski

Forum dyskusyjne - napisz komentarz

Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza