22 czerwca 2008

Nowe przepisy prawne


I. 21 marca 2008 r. został opublikowany w Dzienniku Ustaw nr 48, poz. 289, wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 marca 2008 r., sygn. akt SK 58/06, w sprawie zgodności z art. 67 ust. 1 w związku z art. 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej art. 57 ust. 1 w związku z art. 65 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r.
nr 39, poz. 353 ze zm.).

Ww. wyrok TK stanowi, że renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:
1) jest niezdolny do pracy,
2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,
3) niezdolność do pracy powstała w okresach składkowych,
o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17, oraz okresach nieskładkowych,
o których mowa w art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.
Renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń.

II. 30 marca 2008 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 21 marca 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wymagań, jakim powinno odpowiadać medyczne laboratorium diagnostyczne, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 53, poz. 324.

Osoby zatrudnione na stanowisku kierownika laboratorium nie krócej niż rok przed dniem wejścia w życie rozporządzenia, które uzyskały I stopień specjalizacji w dziedzinie mającej zastosowanie w diagnostyce laboratoryjnej lub nie uzyskały specjalizacji, mogą być zatrudnione na tym stanowisku, jednak nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2009 r.

III. 31 marca 2008 r. w Dzienniku Urzędowym Ministra Zdrowia nr 2, poz. 8 zostało opublikowane obwieszczenie prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych z dnia 7 marca 2008 r.
w sprawie ogłoszenia Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

IV. 31 marca 2008 r. w Dzienniku Urzędowym Ministra Zdrowia nr 2 poz. 9 został opublikowany komunikat Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 20 marca 2008 r. w sprawie zasad przeprowadzania szczepień ochronnych przeciw chorobom zakaźnym w 2008 r.

V. 1 kwietnia 2008 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 27 marca 2008 r. w sprawie wykazu leków recepturowych, które mogą być traktowane jako surowce farmaceutyczne, wysokości opłaty za leki podstawowe i recepturowe, ilości leku recepturowego, którego dotyczy opłata ryczałtowa, oraz sposobu obliczania kosztów sporządzania leku recepturowego, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 56, poz. 341.
Wykaz leków, które mogą być traktowane jako surowce farmaceutyczne przy sporządzaniu leków recepturowych, stanowi załącznik do rozporządzenia.
Opłata ryczałtowa za lek podstawowy wynosi 3,20 zł. Opłata ryczałtowa za lek recepturowy – 5 zł.

VI. 5 kwietnia 2008 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 29 lutego 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 48, poz. 288.

Rozporządzenie określa:

1) klasyfikację i wykaz szkodliwych czynników biologicznych,
2) wykaz prac narażających pracowników na działanie czynników biologicznych,
3) szczegółowe warunki ochrony pracowników przed zagrożeniami spowodowanymi przez szkodliwe czynniki biologiczne, w tym rodzaje środków niezbędnych do zapewnienia ochrony zdrowia i życia pracowników narażonych na działanie tych czynników, zakres stosowania tych środków oraz warunki i sposób monitorowania stanu zdrowia narażonych pracowników,
4) sposób prowadzenia rejestru prac narażających pracowników na działanie szkodliwych czynników biologicznych i rejestru pracowników zatrudnionych przy tych pracach oraz sposób przechowywania i przekazywania tych rejestrów do podmiotów właściwych do rozpoznawania lub stwierdzania choroby zawodowej.

Szkodliwe czynniki biologiczne mogące być przyczyną zakażenia, alergii lub zatrucia obejmują:
1) drobnoustroje komórkowe, w tym zmodyfikowane genetycznie,
2) jednostki bezkomórkowe zdolne do replikacji lub przenoszenia materiału genetycznego, w tym zmodyfikowane genetycznie,
3) hodowle komórkowe,
4) pasożyty wewnętrzne człowieka.

Klasyfikacja i wykaz szkodliwych czynników biologicznych są określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia. Wykaz prac narażających pracowników na działanie czynników biologicznych – w załączniku nr 2 do rozporządzenia.
W celu ochrony pracowników przed zagrożeniami spowodowanymi przez szkodliwy czynnik biologiczny pracodawca jest obowiązany do stosowania, na warunkach określonych w rozporządzeniu, wszelkich dostępnych środków eliminujących narażenie lub ograniczających stopień tego narażenia.
Jeżeli pracownik jest zatrudniony w warunkach narażenia na działanie szkodliwego czynnika biologicznego zakwalifikowanego do grupy 1 zagrożenia, pracodawca stosuje środki zapobiegawcze określone w przepisach z zakresu bezpieczeństwa
i higieny pracy.
Jeżeli w środowisku pracy występują mikroorganizmy zmodyfikowane genetycznie, co do których istnieje podejrzenie, że mogą wykazywać właściwości chorobotwórcze, pracodawca, w zakresie swojej właściwości, zapewnia warunki określone
w przepisach ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach genetycznie zmodyfikowanych (Dz. U. z 2007 r. nr 36, poz. 233).
Jeżeli w środowisku pracy występują mikroorganizmy o nieustalonej przynależności gatunkowej, co do których istnieje podejrzenie, że mogą wykazywać właściwości chorobotwórcze, pracodawca, w zakresie swojej właściwości, zapewnia środki zapobiegawcze, przewidziane dla szkodliwego czynnika biologicznego zakwalifikowanego do najwyższej grupy zagrożenia.
Informację dotyczącą użycia szkodliwego czynnika biologicznego w celach naukowo-badawczych, diagnostycznych lub przemysłowych pracodawca przekazuje właściwemu inspektorowi sanitarnemu.
Pracodawca, który użył w celach diagnostycznych szkodliwego czynnika biologicznego, zakwalifikowanego do grupy 2-4 zagrożenia, przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, przekaże właściwemu inspektorowi sanitarnemu, w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, informację o tym fakcie, uwzględniającą następujące dane:
1) nazwę i adres przedsiębiorstwa lub zakładu oraz rodzaj prowadzonej działalności,
2) komórkę organizacyjną lub stanowisko pracy, w którym występuje narażenie objęte zgłoszeniem,
3) imię, nazwisko, stanowisko służbowe oraz numer telefonu kontaktowego osoby odpowiedzialnej u pracodawcy za bezpieczeństwo i higienę pracy oraz ochronę zdrowia pracowników,
4) wynik przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego, z podaniem nazwy szkodliwego czynnika biologicznego i grupy zagrożenia, rodzaju wykonywanej pracy i czasu narażenia,
5) przewidywane środki zapobiegawcze,
6) liczbę narażonych pracowników.

VII. 12 kwietnia 2008 r. weszło w życie rozporządzenia prezesa Rady Ministrów z dnia 18 marca 2008 r. w sprawie wykazu schorzeń i chorób powstałych w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 53, poz. 315.

Wykaz chorób powstałych w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.
Wykaz schorzeń i chorób, które istniały przed przyjęciem do służby, lecz uległy pogorszeniu lub ujawniły się w czasie trwania służby w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym wskutek szczególnych właściwości lub warunków służby na określonych stanowiskach, określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.

VIII. 15 kwietnia 2008 r. weszła w życie ustawa z dnia
7 lutego 2008 r. o zmianie ustawy o ustanowieniu wieloletniego „Narodowego programu zwalczania chorób nowotworowych”, opublikowana w Dzienniku Ustaw nr 54, poz. 325.

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 1 lipca 2005 r. o ustanowieniu wieloletniego „Narodowego programu zwalczania chorób nowotworowych”, program jest realizowany w latach 2006-2015.
Celem programu jest:

– zahamowanie wzrostu zachorowań na nowotwory,
– osiągnięcie średnich europejskich wskaźników w zakresie wczesnego wykrywania nowotworów,
– osiągnięcie średnich europejskich wskaźników skuteczności leczenia,
– stworzenie warunków do wykorzystania w praktyce onkologicznej postępu wiedzy o przyczynach i mechanizmach rozwoju nowotworów złośliwych,
– utworzenie systemu ciągłego monitorowania skuteczności zwalczania nowotworów w skali kraju i poszczególnych regionach kraju.

Program jest finansowany z budżetu państwa i środków pozabudżetowych, a łączne nakłady na jego finansowanie w całym okresie realizacji wyniosą 3.000.000 tys. zł.
Planowane nakłady z budżetu państwa na realizację działań przewidzianych w ramach programu nie mogą być w poszczególnych latach mniejsze niż 250.000 tys. zł.
Planowane nakłady na realizację działań z zakresu wczesnego wykrywania chorób nowotworowych muszą stanowić rocznie nie mniej niż 10% nakładów na program.

IX. 19 kwietnia 2008 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 12 marca 2008 r. w sprawie określenia szczegółowych zasad i trybu wstrzymywania oraz wycofywania z obrotu produktów leczniczych i wyrobów medycznych, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 57, poz. 347.

Zgodnie z przepisem art. 121 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (tj. Dz. U. z 2008 r. nr 45, poz. 271) w razie uzasadnionego podejrzenia, że produkt leczniczy nie odpowiada ustalonym dla niego wymaganiom, wojewódzki inspektor farmaceutyczny wydaje decyzję o wstrzymaniu na terenie swojego działania obrotu określonych serii produktu leczniczego. O podjętej decyzji wojewódzki inspektor farmaceutyczny powiadamia niezwłocznie głównego inspektora farmaceutycznego.
Decyzję o wstrzymaniu obrotu produktem na obszarze całego kraju podejmuje główny inspektor farmaceutyczny.
W razie uzasadnionego podejrzenia, że wyrób medyczny nie odpowiada ustalonym dla niego wymaganiom, wojewódzki inspektor farmaceutyczny niezwłocznie powiadamia o tym prezesa Urzędu i głównego inspektora farmaceutycznego oraz dokonuje zabezpieczenia wyrobu medycznego przed dalszym wprowadzaniem do obrotu i do używania na zasadach określonych dla produktów leczniczych.
Decyzje, o których mowa wyżej, mogą być opatrzone klauzulą natychmiastowej wykonywalności.
Podejrzenie, że produkt leczniczy nie odpowiada ustalonym dla niego wymaganiom jakościowym, zgłasza się do wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego.
Zgłoszenie podejrzenia przez:

– kierownika zakładu opieki zdrowotnej, lekarza lub lekarza dentystę zatrudnionego w zakładzie opieki zdrowotnej,
– kierownika zakładu leczniczego dla zwierząt – z wyłączeniem zgłoszenia dotyczącego produktu leczniczego weterynaryjnego,
– kierownika apteki lub punktu aptecznego,
– podmiot uprawniony do obrotu produktami leczniczymi,
– podmiot odpowiedzialny, wytwórcę lub importera,
– lekarza prowadzącego indywidualną praktykę lekarską, indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską lub grupową praktykę lekarską,
– pielęgniarkę i położną udzielającą świadczeń w ramach indywidualnej praktyki pielęgniarek i położnych, indywidualnej specjalistycznej praktyki pielęgniarek i położnych lub grupowej praktyki pielęgniarek i położnych,
– felczera, ratownika medycznego oraz inne osoby wykonujące zawód medyczny uprawnione do podawania pacjentowi produktów leczniczych
– następuje w formie pisemnej na formularzu, którego wzór stanowi załącznik nr 1 do rozporządzenia.

Zgłaszający zabezpiecza produkt leczniczy, co do którego zachodzi podejrzenie, że nie odpowiada ustalonym dla niego wymaganiom jakościowym, w ten sposób, że umieszcza produkt leczniczy lub jego pozostałości, w tym opakowania, w trwale zamkniętym opakowaniu z napisem: „Produkt leczniczy zabezpieczony – podejrzenie braku spełnienia wymagań jakościowych”. W przypadku gdy produkt leczniczy nie znajduje się
w posiadaniu zgłaszającego, składa on pisemne oświadczenie o przyczynach braku posiadania produktu leczniczego lub jego pozostałości, w tym opakowania.
Po otrzymaniu zgłoszenia, że zachodzi podejrzenie, że dany produkt leczniczy nie odpowiada ustalonym dla niego wymaganiom jakościowym, wojewódzki inspektor niezwłocznie:
– zabezpiecza produkt leczniczy będący przedmiotem zgłoszenia lub jego pozostałości, w tym opakowania,
– powiadamia inspektora do spraw wytwarzania, głównego inspektora farmaceutycznego, właściwego dla miejsca wytwarzania lub importu danego produktu leczniczego, że zachodzi podejrzenie, że dany produkt leczniczy nie odpowiada ustalonym dla niego wymaganiom jakościowym, w przypadku produktu leczniczego wytwarzanego lub importowanego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
– przeprowadza postępowanie wyjaśniające.

Jeżeli z treści zgłoszenia wynika, że w opisanym przypadku może zaistnieć bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia, wojewódzki inspektor niezwłocznie po otrzymaniu zgłoszenia wydaje decyzję o wstrzymaniu na terenie swojego działania obrotu określonych serii produktu leczniczego; wydanie decyzji nie wstrzymuje wszczęcia postępowania wyjaśniającego.
Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego wojewódzki inspektor może wydać decyzję o skierowaniu produktu leczniczego do badań w jednostkach zajmujących się badaniami produktów leczniczych, określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 22 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne.
W przypadku gdy postępowanie wyjaśniające i badania, o których mowa wyżej, potwierdzą, że produkt leczniczy nie odpowiada ustalonym dla niego wymaganiom jakościowym, wojewódzki inspektor niezwłocznie po zakończeniu postępowania wyjaśniającego i otrzymaniu wyników badań wydaje decyzję
o wycofaniu na obszarze jego działania produktu leczniczego
z obrotu.
O wydaniu powyższych decyzji wojewódzki inspektor niezwłocznie zawiadamia głównego inspektora farmaceutycznego, a główny inspektor farmaceutyczny – ministra zdrowia, który może poinformować opinię publiczną o wstrzymaniu obrotu lub wycofaniu z obrotu produktu leczniczego.
Ponadto rozporządzenie określa procedury postępowania
w przypadku, gdy wojewódzki inspektor poweźmie uzasadnione podejrzenie lub otrzyma zgłoszenie o podejrzeniu, że dany wyrób medyczny nie odpowiada ustalonym dla niego wymaganiom określonym w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o wyrobach medycznych.

X. 23 kwietnia 2008 r. weszła w życie ustawa z dnia 12 marca 2008 r. o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, opublikowana w Dzienniku Ustaw nr 58, poz. 351.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 okręgowa rada lekarska przyznaje prawo wykonywania zawodu lekarza albo prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty osobie, która:
1) jest obywatelem polskim lub obywatelem innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
2) ma:
a) dyplom lekarza lub lekarza dentysty wydany przez polską szkołę wyższą lub
b) dokument potwierdzający formalne kwalifikacje lekarza lub lekarza dentysty, odpowiadające minimalnym wymogom kształcenia określonym w przepisach prawa Unii Europejskiej, wydany przez inne niż Rzeczpospolita Polska państwo członkowskie Unii Europejskiej, wymieniony w wykazie ogłoszonym przez ministra zdrowia i, towarzyszące mu, odpowiednie świadectwo wymienione w tym wykazie, lub
c) dyplom lekarza lub lekarza dentysty wydany przez inne państwo niż państwo członkowskie Unii Europejskiej, pod warunkiem że dyplom został uznany w Rzeczypospolitej Polskiej za równorzędny zgodnie z odrębnymi przepisami oraz że spełnia minimalne wymogi kształcenia określone w przepisach prawa Unii Europejskiej,
3) ma pełną zdolność do czynności prawnych,
4) jej stan zdrowia pozwala na wykonywanie zawodu lekarza lub lekarza dentysty,
5) wykazuje nienaganną postawę etyczną.

Okręgowa rada lekarska przyznaje prawo wykonywania zawodu lekarza albo prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty osobie spełniającej powyższe warunki, jeżeli włada ona językiem polskim w mowie i piśmie w zakresie niezbędnym do wykonywania zawodu lekarza lub lekarza dentysty. Wymóg ten nie dotyczy osoby, która ukończyła studia medyczne w języku polskim.
Osobie, która spełnia warunki określone w ust. 1 pkt 1, pkt 2 lit. a lub c oraz pkt 3-5, okręgowa rada lekarska przyznaje prawo wykonywania zawodu lekarza albo prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty, jeżeli ponadto:

– odbyła staż podyplomowy lub uzyskała uznanie stażu podyplomowego odbytego poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej za równoważny ze stażem podyplomowym odbytym
w Rzeczypospolitej Polskiej oraz
– złożyła z wynikiem pozytywnym Lekarski Egzamin Państwowy lub Lekarsko-Dentystyczny Egzamin Państwowy w języku polskim lub w języku, w jakim były prowadzone w polskich uczelniach medycznych studia na kierunku lekarskim i lekarsko-dentystycznym, jeżeli ukończyła studia w tym języku.

Powyższy wymóg dotyczy także osoby spełniającej warunki określone w ust. 1 pkt 1 i 3-5 oraz w ust. 2, mającej dokument potwierdzający formalne kwalifikacje lekarza lub lekarza dentysty, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lit. b, ale nie ma towarzyszącego mu świadectwa, wymienionego w wykazie ogłoszonym przez ministra zdrowia.
W celu odbycia stażu podyplomowego i złożenia Lekarskiego Egzaminu Państwowego lub Lekarsko-Dentystycznego Egzaminu Państwowego okręgowa rada lekarska przyznaje ograniczone prawo wykonywania zawodu lekarza albo ograniczone prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty, na okres nie dłuższy niż 5 lat.

Okręgowa rada lekarska, na wniosek lekarza lub lekarza dentysty, wydaje:

1) zaświadczenie stwierdzające, że lekarz lub lekarz dentysta ma kwalifikacje zgodne z wymaganiami wynikającymi z przepisów prawa Unii Europejskiej oraz że posiadany dyplom, świadectwo lub inny dokument potwierdzający posiadanie formalnych kwalifikacji odpowiada dokumentom potwierdzającym formalne kwalifikacje lekarza lub lekarza dentysty wynikające
z przepisów prawa Unii Europejskiej,
2) zaświadczenie potwierdzające posiadanie przez lekarza, lekarza dentystę specjalizacji równorzędnej ze specjalizacją wymienioną w przepisach obowiązujących w Unii Europejskiej
w odniesieniu do Rzeczypospolitej Polskiej,
3) zaświadczenie potwierdzające, że lekarz, lekarz dentysta ma prawo wykonywania zawodu, którego nie został pozbawiony ani które nie zostało zawieszone, oraz że nie został ukarany przez sąd lekarski, nie toczy się przeciwko niemu postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej albo wszczęte przez okręgową radę lekarską mogące skutkować zawieszeniem prawa wykonywania zawodu ani ograniczeniem w wykonywaniu określonych czynności medycznych,
4) zaświadczenie o przebiegu pracy zawodowej,
5) inne zaświadczenia wymagane przez właściwe organy innych niż Rzeczpospolita Polska państw członkowskich Unii Europejskiej zgodnie z przepisami prawa Unii Europejskiej.

Zgodnie z art. 7 cudzoziemcowi niebędącemu obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej okręgowa rada lekarska właściwa ze względu na zamierzone miejsce wykonywania zawodu przyznaje prawo wykonywania zawodu lekarza albo prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty na stałe albo na czas określony, jeżeli spełnia on następujące warunki:

1) ma dyplom lekarza lub lekarza dentysty wydany:

a) przez polską szkołę wyższą lub
b) w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej, lub
c) w innym państwie niż państwo członkowskie Unii Europejskiej, pod warunkiem że dyplom został uznany w Rzeczypospolitej Polskiej za równoważny zgodnie z odrębnymi przepisami oraz że spełnia minimalne wymogi kształcenia określone w przepisach Unii Europejskiej,

2) ma pełną zdolność do czynności prawnych,
3) jego stan zdrowia pozwala na wykonywanie zawodu lekarza lub lekarza dentysty,
4) wykazuje on nienaganną postawę etyczną,
5) wykazuje znajomość języka polskiego,
6) odbył staż podyplomowy,
7) złożył z wynikiem pozytywnym Lekarski Egzamin Państwowy lub Lekarsko-Dentystyczny Egzamin Państwowy,
8) uzyskał prawo pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z odrębnymi przepisami.

Cudzoziemcowi, o którym mowa wyżej, zamierzającemu wykonywać zawód na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wyłącznie w celu odbycia kształcenia podyplomowego w określonej formie lub odbycia studiów w celu uzyskania stopnia naukowego albo uczestniczenia w badaniach naukowych i pracach rozwojowych, przyznaje się prawo wykonywania zawodu na czas określony, jeżeli spełnia wymienione wyżej warunki oraz uzyska na podstawie odrębnych przepisów zgodę ministra zdrowia na odbycie określonej formy kształcenia lub studiów.
Prawo wykonywania zawodu przyznaje się wyłącznie na okres szkolenia zawodowego lub trwania studiów, lub prowadzenia badań naukowych i prac rozwojowych we wskazanym miejscu szkolenia, studiów lub prowadzenia badań.
Przepis art. 9 stanowi, że lekarz o odpowiednio wysokich kwalifikacjach, niemający prawa wykonywania zawodu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ale mający to prawo w innym państwie, może prowadzić teoretyczne i praktyczne nauczanie zawodu lekarza lub brać udział w konsyliach lekarskich i wykonywać zabiegi, których potrzeba wynika z tego konsylium lub programu nauczania, jeżeli:

1) został zaproszony przez lekarza mającego prawo wykonywania zawodu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, każdorazowo po uzyskaniu zgody właściwej okręgowej rady lekarskiej, lub
2) został zaproszony przez lekarza wykonującego zawód w zakładzie opieki zdrowotnej, każdorazowo po uzyskaniu zgody kierownika tego zakładu i właściwej okręgowej rady lekarskiej, lub
3) został zaproszony przez szpital kliniczny lub medyczną jednostkę naukową, która informuje o tym właściwą okręgową radę lekarską.

Lekarz, lekarz dentysta będący obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, który ma prawo do wykonywania zawodu lekarza lub lekarza dentysty w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej, może czasowo i okazjonalnie wykonywać zawód lekarza, lekarza dentysty bez konieczności uzyskania prawa wykonywania zawodu lekarza albo prawa wykonywania zawodu lekarza dentysty albo bez konieczności uzyskania wpisu do rejestru indywidualnych praktyk lekarskich lub rejestru indywidualnych specjalistycznych praktyk lekarskich, jeżeli złoży w okręgowej izbie lekarskiej właściwej ze względu na miejsce zamierzonego wykonywania zawodu:

1) pisemne oświadczenie o zamiarze tymczasowego i okazjonalnego wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty, z podaniem miejsca i, o ile to możliwe, czasu jego wykonywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz
2) dokument potwierdzający obywatelstwo, oraz
3) zaświadczenie wydane przez właściwe organy państwa członkowskiego Unii Europejskiej, stwierdzające, że ma w tym państwie prawo do wykonywania zawodu lekarza lub lekarza dentysty, które w czasie składania oświadczenia nie jest zawieszone lub ograniczone, i że wykonuje zawód lekarza, oraz
4) dokument potwierdzający kwalifikacje formalne lekarza lub lekarza dentysty.

Lekarz, lekarz dentysta z chwilą złożenia oświadczenia oraz wymienionych dokumentów zostaje wpisany do rejestru lekarzy tymczasowo i okazjonalnie wykonujących zawód, prowadzonym przez właściwą okręgową radę lekarską.
Okręgowa rada lekarska dokonuje wpisu lekarza, lekarza dentysty do rejestru oraz wydaje lekarzowi, lekarzowi dentyście zaświadczenie o spełnieniu przez niego obowiązku złożenia zaświadczenia oraz dokumentów. Wpis do rejestru oraz wydanie zaświadczenia nie może powodować opóźnień lub utrudnień w tymczasowym i okazjonalnym wykonywaniu zawodu.
Okręgowa rada lekarska, każdorazowo, w okresie, kiedy lekarz lub lekarz dentysta tymczasowo i okazjonalnie wykonuje zawód na terenie jej działania, może zwracać się do właściwych organów państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym lekarz ten ma prawo do wykonywania zawodu, o przekazanie informacji potwierdzających, że wykonuje on zawód w tym państwie zgodnie z prawem i że nie był karany w związku z wykonywaniem zawodu.
Lekarz, lekarz dentysta składa oświadczenie, że pomieszczenia, urządzenia i sprzęt medyczny, jeżeli je posiada, spełniają wymagania określone w przepisach wykonawczych do ustawy
o zawodach lekarza i lekarza dentysty.
Do lekarza, lekarza dentysty, o których mowa wyżej, stosuje się odpowiednio przepisy art. 54 i 56 dot. nadzoru prowadzonego przez izbę lekarską oraz dot. zasad ogłaszania się lekarzy.
Okręgowa rada lekarska każdorazowo może ocenić tymczasowy i okazjonalny charakter wykonywania zawodu, uwzględniając jego okres, częstotliwość, regularność i ciągłość.
Lekarz jest zwolniony z obowiązku rejestracji w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych w celu dokonania rozliczeń związanych
z tymczasowym i okazjonalnym wykonywaniem zawodu lekarza. W takim przypadku lekarz informuje o tymczasowym i okazjonalnym wykonywaniu zawodu na piśmie właściwy ze względu na miejsce wykonywania zawodu oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych albo, przed rozpoczęciem wykonywania czynności zawodowych, albo, w nagłych wypadkach, po ich wykonaniu.
Do lekarza stosuje się odpowiednio przepisy art. 29 i 40 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o izbach lekarskich (Dz. U. nr 30, poz. 158 ze zm.) dot. prowadzenia przez rzecznika postępowania w sprawach odpowiedzialności zawodowej lekarzy.
W przypadkach, w których lekarz lub lekarz dentysta tymczasowo i okazjonalnie wykonuje zawód na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na zasadach, o których mowa w art. 9, okręgowa rada lekarska lub Naczelna Rada Lekarska mogą wymagać od lekarza lub lekarza dentysty przekazania pacjentom wszystkich lub niektórych spośród następujących informacji:

1) w przypadku gdy lekarz, lekarz dentysta jest wpisany do rejestru przedsiębiorców lub podobnego rejestru publicznego – wskazania tego rejestru, numeru, pod jakim występuje w rejestrze, lub innych zawartych w tym rejestrze danych pozwalających na identyfikację lekarza, lekarza dentysty,
2) nazwy i adresu właściwego organu udzielającego zezwolenia na wykonywanie zawodu w państwie członkowskim siedziby,
3) wskazania stowarzyszenia zawodowego, w którym lekarz, lekarz dentysta jest zarejestrowany,
4) tytułu zawodowego,
5) w przypadku gdy lekarz, lekarz dentysta prowadzi działalność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT – numeru identyfikacji podatkowej VAT,
6) szczegółów dotyczących polisy ubezpieczeniowej lub innych środków indywidualnego lub zbiorowego zabezpieczenia w odniesieniu do odpowiedzialności zawodowej.

Zgodnie z przepisem art. 16 ust. 1a lekarz może odbywać specjalizację na podstawie umowy o pracę, w pełnym wymiarze czasu pracy, zawartej z jednostką organizacyjną prowadzącą specjalizację na czas określony, w celu doskonalenia zawodowego, obejmującego realizację programu specjalizacji.
Lekarz może również odbywać specjalizację w ramach:

1) umowy o pracę, zawartej na czas nieokreślony lub określony okresem trwania specjalizacji z jednostką organizacyjną prowadzącą specjalizację,
2) płatnego urlopu szkoleniowego udzielanego pracownikowi na czas trwania określonej specjalizacji na podstawie odrębnych przepisów,
3) poszerzenia zajęć programowych dziennych studiów doktoranckich o program specjalizacji zgodny z kierunkiem tych studiów i udzielonego urlopu szkoleniowego lub urlopu bezpłatnego, a po ukończeniu tych studiów – w trybie określonym
w pkt 1, 2, 4 lub 5,
4) umowy o pracę, zawartej na czas nieokreślony z jednostką organizacyjną inną niż określoną w art. 19 ust. 1, zapewniającą realizację części programu specjalizacji w zakresie samokształcenia, szkolenia oraz wykonanie ustalonej liczby określonych zabiegów lub procedur medycznych, pełnienie dyżurów medycznych, które lekarz jest obowiązany pełnić w czasie realizacji programu odpowiedniej specjalizacji, w liczbie określonej
w tym programie, nie mniej niż 3 dyżury w miesiącu, i w ramach płatnych urlopów szkoleniowych udzielanych pracownikowi na czas niezbędny do zrealizowania pozostałej części programu specjalizacji w jednostce organizacyjnej prowadzącej specjalizację lub staż kierunkowy,
5) umowy cywilnoprawnej o szkolenie specjalizacyjne, zawartej z jednostką organizacyjną prowadzącą specjalizację (jednostka organizacyjna prowadząca specjalizację nie pobiera od lekarza opłat za to szkolenie).

Rezydentury są finansowane z budżetu państwa, z części, której dysponentem jest minister zdrowia.
Lekarz w czasie trwania danej specjalizacji może odbywać tylko jedną specjalizację.
Lekarz, który odbywa specjalizację w ramach rezydentury, otrzymuje zasadnicze wynagrodzenie miesięczne ustalane corocznie przez ministra zdrowia do dnia 30 marca roku poprzedzającego rok, w którym lekarz rozpoczyna lub odbywa specjalizację, na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku za ubiegły rok, ogłaszanego przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, w drodze obwieszczenia, do dnia 15 stycznia każdego roku, w wysokości nie mniejszej niż 70% tego wynagrodzenia.
Lekarz cudzoziemiec zamierzający wykonywać lub wykonujący zawód na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wyłącznie w celu odbycia szkolenia podyplomowego lub uzyskania stopnia naukowego, mający wizę pobytową lub zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony, po uzyskaniu zgody ministra zdrowia, może odbywać specjalizację na zasadach określonych
w przepisach o odbywaniu studiów i uczestniczeniu w badaniach naukowych i szkoleniach przez osoby niebędące obywatelami polskimi oraz o zasadach odpłatności za te studia i szkolenia.
Lekarz, obywatel państwa innego niż Rzeczpospolita Polska, mający prawo wykonywania zawodu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przystępuje do postępowania kwalifikacyjnego do specjalizacji lekarskich na zasadach obowiązujących obywateli polskich.
Lekarz, lekarz dentysta będący obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej ma prawo posługiwać się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oryginalnym tytułem określającym wykształcenie, uzyskanym w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub jego skrótem.
Zgodnie z art. 41 lekarz ma obowiązek prowadzenia indywidualnej dokumentacji medycznej pacjenta. Sposób prowadzenia i udostępniania dokumentacji medycznej przez lekarza wykonującego zawód w zakładzie opieki zdrowotnej określają odrębne przepisy. Lekarz udostępnia dokumentację medyczną:

– pacjentowi lub jego przedstawicielowi ustawowemu bądź osobie upoważnionej przez pacjenta, a w razie śmierci pacjenta – osobie upoważnionej przez pacjenta do uzyskiwania dokumentacji w przypadku jego zgonu,
– innemu lekarzowi lub uprawnionym osobom uczestniczącym w udzielaniu świadczeń zdrowotnych,
– podmiotom i organom uprawnionym na podstawie odrębnych przepisów.
Dokumentacja medyczna jest udostępniana:
– do wglądu,
– w formie wypisów, odpisów lub kopii,
– w szczególnie uzasadnionych przypadkach, przez wydanie oryginału za pokwitowaniem odbioru i z zastrzeżeniem zwrotu po wykorzystaniu, jeżeli uprawniony podmiot lub organ żąda udostępnienia oryginałów dokumentacji.

Za udostępnienie dokumentacji medycznej w formie wypisów, odpisów lub kopii lekarz może pobierać opłatę, z zastrzeżeniem art. 121 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U.
z 2004 r. nr 39, poz. 353 ze zm.). Wysokość nie może przekraczać 0,0015 przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim kwartale ogłoszonego przez prezesa GUS.
Dokumentację medyczną przechowuje się przez okres 20 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym sporządzono ostatni wpis o udzielonych świadczeniach zdrowotnych, z wyjątkiem dokumentacji medycznej w przypadku zgonu pacjenta na skutek uszkodzenia ciała lub zatrucia, którą przechowuje się przez okres 30 lat, licząc od końca roku kalendarzowego,
w którym nastąpił zgon.
Po upływie wymienionych okresów dokumentację medyczną niszczy się w sposób uniemożliwiający identyfikację pacjenta, którego dotyczyła.
Przepis art. 50 ust. 1 stanowi, że lekarz może wykonywać indywidualną praktykę lekarską, indywidualną praktykę lekarską wyłącznie w miejscu wezwania, indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską lub indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską wyłącznie w miejscu wezwania – po uzyskaniu wpisu odpowiednio do rejestru indywidualnych praktyk lekarskich, indywidualnych specjalistycznych praktyk lekarskich, prowadzonego przez okręgową radę lekarską właściwą ze względu na miejsce wykonywania praktyki.
Uchyla się ust. 3 w brzmieniu „lekarz dentysta nie może wykonywać indywidualnej praktyki lekarskiej albo indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej wyłącznie w miejscu wezwania”.


mec. Beata KOZYRA-ŁUKASIAK
Autorka jest radcą prawnym
Dolnośląskiej Izby Lekarskiej

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza