4 października 2010

Nasza okładka

Urodził się 11 września 1876 r. w Petersburgu. Tam ukończył gimnazjum z językiem wykładowym niemieckim. Następnie wstąpił do Cesarskiej Wojskowej Akademii Medycznej, którą ukończył w 1901 r. Już w czasie studiów wstąpił do konspiracyjnej Polskiej Partii Socjalistycznej. Działalność konspiracyjną prowadził w Częstochowie, jednocześnie sprawując opiekę lekarską w hucie Handkego. Za działalność konspiracyjną został przez władze carskie skazany na 2-letnią banicję. W tym czasie poznał funkcjonowanie wiodących klinik pediatrycznych Wiednia, Bonn, Strasbourga i Paryża. Po powrocie, w 1909 roku, obronił pracę doktorską na uniwersytecie w Petersburgu. Od 1912 r. zamieszkał we Lwowie, pracując w klinice prof. Raczyńskiego. Podczas I wojny światowej został zmobilizowany do armii austriackiej i przydzielony do szpitali wojskowych w Krakowie i Ołomuńcu na Morawach.
W grudniu 1918 r. zamieszkał w Warszawie i został ordynatorem Oddziału Chorób Wewnętrznych Szpitala Ujazdowskiego. W maju 1920 r. otrzymał nominację na profesora nadzwyczajnego UW, a 2 lata później został dziekanem Wydziału Lekarskiego. W 1930 r. objął stanowisko rektora UW. Prowadził także zorganizowaną przez siebie Klinikę Pediatryczną przy ul. Litewskiej, w której odbywało się kształcenie podyplomowe lekarzy pediatrów. Jako pierwszy zastosował szczepionkę BCG w kilku zakładach położniczych i tym samym stał się pionierem w walce z gruźlicą.
Przewodniczył Polsko-Amerykańskiemu Komitetowi Opieki nad Matką i Dzieckiem. Organizował poradnie lekarskie dla matek i dzieci, akcje „Kropla mleka” i kolonie letnie. Jako senator II Rzeczypospolitej angażował się w sprawy związane z poprawą poziomu szpitalnictwa, walką z chorobami społecznymi oraz podniesieniem uposażeń lekarzy. Znamienna wypowiedź prof. M. Michałowicza: „Fundamentem, na którym spoczywa szczęście narodu, jest zdrowie publiczne, a troska o nie jest pierwszym obowiązkiem męża stanu” była wielokrotnie cytowana.
W 1937 r. prof. Michałowicz stworzył Klub Demokratyczny, przekształcony następnie w Stronnictwo Demokratyczne oraz Polski Komitet Niesienia Pomocy Prześladowanym przez Hitlerowców Intelektualistom Niemieckim. W 1942 r. podczas masowych aresztowań prof. Michałowicz został uwięziony na Pawiaku, a następnie w obozach koncentracyjnych: w Majdanku, Gross-Rosen i Litomierzycach. W 1945 r. powrócił do Warszawy i kierował odbudową szpitala klinicznego przy ul. Litewskiej, noszącego dziś jego imię. Był również przewodniczącym Rady Naczelnej Stronnictwa Demokratycznego, prezesem Naczelnej Izby Lekarskiej, członkiem korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności i rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk. W uznaniu zasług otrzymał godność doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz członka honorowego wielu towarzystw polskich i zagranicznych. Prof. M. Michałowicz zmarł 22 listopada 1965 r.

Aleksander Tulczyński,
dyrektor Głównej Biblioteki Lekarskiej

(Na podstawie: Witold Lisowski – Prekursorzy Medycyny Polskiej, tom 2 wyd. Bellona s. 237-245).

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza