22 lutego 2012

Humanizacja medycyny

Podczas konferencji bioetycznej, zorganizowanej 11 grudnia 2011 r. w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym w Radomiu-Józefowie przez Koło Ziemi Radomskiej Katolickiego Stowarzyszenia Lekarzy Polskich, Okręgową Izbę Lekarską w Warszawie oraz Wydział Teologiczny Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, zaprezentowano książkę pod redakcją duszpasterza radomskich lekarzy, ks. dr. Dariusza Patera z UKSW pt. „Skąd przychodzi pomoc? Modlitwy i teksty w cierpieniu. Przewodnik duchowy dla służby zdrowia”. Patronat nad konferencją i publikacją objął marszałek województwa mazowieckiego. W promocji książki uczestniczyło ok. 150 osób reprezentujących różne środowiska medyczne z Mazowsza.

Lekarze wielu specjalizacji przypominają, że uszanowanie podmiotowości pacjentów, szczególnie w leczeniu chorób nieuleczalnych, np. nowotworów, sprzyja sukcesom w terapii, gdyż ich stan zdrowia zależy od sposobu, w jaki patrzą na swoje życie. A tu bardzo cenny jest wymiar religijny.
Bioetyka, będąca częścią etyki, bada działanie człowieka w dziedzinach dotyczących ludzkiego życia. Podobnie teologia – jako jedno z podstawowych zadań podejmuje refleksję nad osobą ludzką. Interdyscyplinarność bioetyki zakłada współpracę ze specjalistami i naukowcami z wielu dziedzin, także z teologami.
Mimo że wielu medyków uważa teologię za kiepskiego partnera w dyskusji bioetycznej, trzeba mieć świadomość, iż teolodzy jako pierwsi podejmowali tego typu tematy. Wkład myśli chrześcijańskiej był znaczący w pierwszych etapach powstawania bioetyki. Nauczanie Kościoła katolickiego nie przekreśla dyskusji na temat poszukiwania kryteriów, według których formułuje się normy posiadające racjonalne uzasadnienie. Wielu lekarzy i innych pracowników służby zdrowia to przecież katolicy uznający przydatność refleksji teologicznej w życiu osobistym i w pracy zawodowej.
W 1987 r. w Rzymie, pod auspicjami Papieskiej Komisji do spraw Duszpasterstwa Służby Zdrowia, została zorganizowana konferencja pod hasłem „Humanizacja medycyny”. Na jej zakończenie Jan Paweł II powiedział: „(…) humanizacja medycyny łączy się z wysiłkiem budowania świata, w którym każdy człowiek będzie miał zapewnione niezbędne środki i szacunek dla swego życia, które posiada w Bogu miłującym życie, w którym jest jego początek i ostateczne spełnienie”. To w sercu ludzkim dokonuje się humanizacja medycyny i jest ona owocem mądrości serca i rozumu.
„Przewodnik duchowy dla służby zdrowia” pod redakcją ks. Dariusza Patera zawiera rozważania, które mogą pomóc czytelnikowi zrozumieć, iż człowiek cierpiący bierze udział w cierpieniu samego Chrystusa, a przez to ludzkie cierpienie nabiera wyjątkowej godności. Kryje się w nim siła i szczególna łaska, która przybliża człowieka do Jezusa Chrystusa. Chrześcijanie nie widzą w chorobie bezsensownego losu, ale – łącząc ją z odkupieńczym cierpieniem Chrystusa na Krzyżu – na płaszczyźnie wiary odkrywają w niej dar, ofiarę i zadośćuczynienie.
„Przewodnik” zawiera modlitwy, które pomogą pracownikom medycznym wzbogacić swoje życie duchowe. Są wśród nich rozważania Drogi Krzyżowej, które skłaniają do refleksji nad tajemnicą miłości Boga do człowieka, a także rozmyślania różańcowe, które pomagają zgłębić tajemnice ewangelicznych wydarzeń zbawczych. Z kolei „Rachunek sumienia dla pracowników służby zdrowia” pozwala dobrze przygotować się do sakramentu pokuty i prześledzić nasze zaangażowanie w służbie cierpiącemu człowiekowi. Dopełnieniem „Przewodnika” są refleksje lekarzy światowej sławy, m.in. prof. Henryka Skarżyńskiego, śp. prof. Marka Dąbrowskiego i innych pracowników opieki zdrowotnej, dotyczące problemów egzystencjalnych i dylematów bioetycznych, ujęte w ramy poetyckie, oraz zbiór modlitw i rozważań na temat życia i cierpienia człowieka innych autorów (np. bł. Jana Pawła II, Pasterzy Kościoła, Karola de Foucauld, Dietricha Bonhoeffera, Pascala).
Umiejętność łączenia aktywności zewnętrznej z życiem duchowym, powiązanie pracy z modlitwą przyczynia się do pełnego rozwoju człowieka. Zachęcam Państwa do sięgnięcia po tę ciekawą pozycję i życzę wszystkim tym, którzy rozumieją, jak ważne jest łączenie aktywności fizycznej czy umysłowej z głębokim życiem duchowym, by doczekali się dojrzałych i trwałych owoców swojej pracy w służbie człowieka.

Mieczysław Szatanek

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza