Obowiązki lekarza wynikające z ustawy o odpadach
Zgodnie z ustawą z dnia 14 grudnia 2012 r o odpadach (Dz. U. z 2016 r. poz. 1987) zwana dalej ustawą o odpadach, odpadami medycznymi są odpady powstające w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych oraz prowadzeniem badań i doświadczeń naukowych w zakresie medycyny. Odpady medyczne są jednym z rodzajów odpadów niebezpiecznych. Z przedmiotowego aktu normatywnego wynikają co do zasady następujące obowiązki lekarzy prowadzących praktyki zawodowe, wytwarzających odpady medyczne,:
- Prowadzenie ewidencji odpadów – ewidencja taka musi być prowadzona na bieżąco oraz musi dotyczyć ilościowej i jakościowej ewidencji tych odpadów,
- Składanie zbiorczych zestawień danych o rodzajach i ilości odpadów oraz o sposobach gospodarowania nimi,
- Przechowywanie dokumentów potwierdzających unieszkodliwianie zakaźnych odpadów medycznych – dokumenty te powinny być przechowywane na bieżąco, w formie elektronicznej lub papierowej[1] (obowiązek ten został wprowadzony Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 13 stycznia 2014 r. w sprawie dokumentu potwierdzającego unieszkodliwienie zakaźnych odpadów medycznych lub zakaźnych odpadów weterynaryjnych (U. 2014, poz. 107).
W dniu 22 lutego 2014 r. weszło w życie Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 stycznia 2014 r. w sprawie dokumentu potwierdzającego unieszkodliwienie zakaźnych odpadów medycznych lub zakaźnych odpadów weterynaryjnych (Dz. U. poz. 107). Rozporządzenie w sprawie dokumentu potwierdzającego unieszkodliwienie zakaźnych odpadów medycznych lub zakaźnych odpadów weterynaryjnych nie wprowadza wprost nowego obowiązku dla wytwórców zakaźnych odpadów medycznych. Określa wzór dokumentu, który posiadacz odpadów medycznych jest obowiązany przekazać wytwórcom tych odpadów, jak również wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska właściwemu ze względu na miejsce wytwarzania zakaźnych odpadów medycznych.
Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie dokumentu potwierdzającego unieszkodliwienie zakaźnych odpadów medycznych lub zakaźnych odpadów weterynaryjnych, przekazanie dokumentu powinno nastąpić nie później niż po upływie 14 dni od końca miesiąca kalendarzowego, którego przedmiotowy dokument dotyczy. Obowiązek zatem ciąży, co do zasady, na posiadaczu odpadów medycznych, jednakże dokument ten jest potwierdzeniem przejścia odpowiedzialności za gospodarowanie zakaźnymi odpadami wytwórcy odpadów na posiadacza odpadów. Zgodnie z ustawą o odpadach, wytwórca zakaźnych odpadów medycznych jest zwolniony z odpowiedzialności za zbieranie lub przetwarzanie tych odpadów z chwilą dokonania unieszkodliwienia odpadów przez następnego ich posiadacza przez termiczne przekształcenie zakaźnych odpadów medycznych w spalarni odpadów niebezpiecznych. Biorąc pod uwagę powyższe aby potwierdzić przejście odpowiedzialności za gospodarowanie zakaźnymi odpadami, wytwórca powinien wnioskować o wydanie dokumentu potwierdzającego unieszkodliwienie zakaźnych odpadów medycznych oraz przechowywać egzemplarz tego dokumentu. Ustawa o odpadach stanowi, iż dokument ten powinien być przez wytwórcę odpadów przechowywany przez okres 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym go sporządzono. Sankcją za niewykonanie powyższego obowiązku jest kara aresztu lub grzywny. Przepisy nie wprowadzają powinności każdorazowego wnioskowania przez wytwórcę do posiadacza odpadów medycznych o przekazanie omawianego dokumentu. Wskazane jest, aby wniosek taki został zawarty w umowie zawieranej przez wytwórcę z podmiotem utylizującym odpady, celem zabezpieczenia wytwórcy przed ewentualną odpowiedzialnością za nieposiadanie przedmiotowego dokumentu.
[1] Obowiązek ten nie wynika wprost z Rozporządzenia a jest wynikiem interpretacji zapisów rozporządzenia oraz normom wynikających z Ustawy o odpadach.
