Należyta staranność jako podstawa podejmowanych przez lekarza działań
Podstawowym obowiązkiem lekarza przy wykonywaniu zawodu[1] jest obowiązek starannego działania oznacza to że działania lekarza nie są i nie powinny być oceniane w kategoriach osiągniętego rezultatu. Tym samym oceniając prace lekarza bierzemy za miernik podjęte przez lekarza działania (czy zmierzały do osiągnięcia celu najlepszego dla pacjenta) a nie czy sam efekt został osiągnięty.
W wyroku z dnia 3 marca 1998 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie[2] orzekł, iż wymagania wysokiej staranności, jakiej oczekuje się od lekarzy, nie mogą przekładać się na przypisywanie im obowiązków praktycznie niemożliwych do wykonania. Z pewnego rodzaju czynnościami medycznymi nieodłącznie wiąże się bowiem zwiększone ryzyko powstania szkody, którego niejednokrotnie nie da się wyłączyć ani uniknąć, nawet przy zachowaniu maksymalnej staranności.
Jednocześnie jednak trzeba pamiętać, iż zachowanie należytej staranności obejmuje cały zakres czynności podejmowanych przez lekarza (zarówno na etapie przeprowadzania badań diagnostycznych jak i leczenia).
Wymóg zachowania staranności w działaniu dotyczy także szeroko rozumianego obowiązku zapewnienia pacjentowi bezpieczeństwa i higieny w czasie pobytu w podmiocie leczniczym.
Określając należytą staranność należy wskazać na profesjonalny (fachowy) charakter działań lekarza. Tym samym staranność ta powinna być szczególnie wysoka. (standard profesjonalisty – art. 355 § 2 Kodeksu cywilnego).
W wyroku z dnia 29 października 2003 r.[3] Sąd Najwyższy stwierdził, że lekarz powinien przeprowadzać zabiegi operacyjne zgodnie ze sztuką i nauką lekarską oraz najwyższą starannością wymaganą od profesjonalisty.
[1] Niezależnie od prawnych podstaw świadczenia usług medycznych i charakteru relacji lekarz – pacjent (odpłatna wizyta w gabinecie lekarskim, korzystanie ze świadczeń dostępnych nieodpłatnie w szpitalu lub przychodni)
[2] I ACa 14/98, Wokanda 1998/10
[3] Sygn. akt III CK34/02, Orzecznictwo Sądów Powszechnych 2005/4, poz. 54
