Rzecznik Praw Lekarza OIL w Warszawie otrzymał zgłoszenie, w którym jest mowa, iż w jednym z mazowieckich szpitali na oddziałach: ginekologiczno-położniczym, neonatologicznym oraz chorób wewnętrznych, dochodzi do łamania praw pracowniczych lekarzy rezydentów. RPL poprosił o kontrolę organ Państwowej Inspekcji Pracy, który wykazał szereg uchybień, m.in. w kwestiach nieprawidłowego rozliczania czasu pracy i klauzul opt-out. Wobec placówki medycznej podjęte zostały środki prawne.
Zgłoszenie, które wpłynęło do Rzecznika Praw Lekarza Okręgowej Izby Lekarskiej w Warszawie im. Jana Nielubowicza od jednego z zatrudnionych w szpitalu lekarzy dotyczy, m.in.
- nieprawidłowego rozliczania czasu pracy, „zejść po dyżurze”, a także potrącania wynagrodzeń za owe zejścia;
- podpisywania – po wykonaniu świadczenia, a nie przed – zgód na pracę przekraczającą 48 godzin tygodniowo (klauzule opt-out).
Z przekazanych RPL informacji wynika, że w placówce obowiązuje równoważny system pracy. Oddział ginekologii i położnictwa pracuje w godz. 8:00-15:35; 8:00-20:00; 20:00-8:00 lub 8:00-8:00. W przypadku pracy w godz. 8:00-20:00 pierwsze 7 godz. 35 min jest liczone jako etat, kolejne 4 godz. 25 min jako dyżur, zaś w przypadku pracy w godz. 20:00-8:00 – liczy się 12 godz. etatu. Natomiast w dni powszednie, soboty, niedziele i święta w godz. 8:00-8:00 pierwsze 12 godz. traktowane jest jako etat, a dyżur liczony jest powyżej wspomnianych 12 godz.
W związku z powyższym RPL OIL w Warszawie zwrócił się do Okręgowego Inspektoratu Pracy w Warszawie o wszczęcie postępowania kontrolnego w ww. podmiocie leczniczym.
Efekty działań okręgowego inspektoratu pracy
Inspektorzy sprawdzili dokumentację losowo wybranych pracowników zatrudnionych na stanowiskach: lekarz – młodszy asystent, rezydent – w mazowieckiej placówce medycznej i wzięli pod lupę, poza wspomnianymi oddziałami, także inne: chorób wewnętrznych i nefrologii, chirurgii urazowej i ortopedycznej, anestezjologii i intensywnej terapii, chirurgii ogólnej oraz – okulistyczny.
W zakresie czasu pracy stwierdzono następujące nieprawidłowości:
- planowanie pracy i praca w wymiarze przekraczającym przeciętnie 48 godzin na tydzień w przyjętym okresie rozliczeniowym, bez pisemnej zgody pracownika (brak klauzuli opt- out);
- oświadczenia pracowników będące zgodą na pracę w wymiarze przekraczającym przeciętnie 48 godzin na tydzień (klauzule opt-out) swym zakresem obejmowały okres przypadający przed datą złożenia oświadczenia;
- niezapewnienie pracownikowi co najmniej raz na 4 tygodnie niedzieli wolnej od pracy;
- przypadki niewłaściwego rozliczania dyżurów medycznych, tj. zaniżenie liczby godzin dyżuru, za które przysługiwał dodatek w wysokości 100 proc.
Organ PIP zadeklarował, że w związku ze stwierdzonymi uchybieniami zostaną do pracodawcy skierowane środki prawne przewidziane w ustawie z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz.U. z 2024 r. poz. 97), mające na celu wyeliminowanie nieprawidłowości, tj.:
- naliczenie i wypłacenie pracownikom zaniżonych dodatków za dyżury,
- zaprzestanie planowania i zatrudniania pracowników przeciętnie 48 godzin na tydzień w przyjętym okresie rozliczeniowym bez pisemnej zgody pracownika.
Ponadto Okręgowy Inspektorat Pracy w Warszawie zobowiązał się, że wydane zostaną środki prawne wnioskujące o przestrzeganie przepisów prawa pracy w zakresie czasu pracy, dotyczące zapewniania pracownikom korzystania co najmniej raz na cztery tygodnie z niedzieli wolnej od pracy.
