Jak odpowiednio ustawić wysokość stołu operacyjnego, by jak najmniej się schylać? I gdzie najlepiej ustawić monitor, by nie przekrzywiać głowy? M.in. te kwestie omawiane są w ogólnodostępnym szkoleniu online, skierowanym głównie do ortopedów wykonujących zabiegi małoinwazyjne.
Bezpłatny kurs – dostępny m.in. w jęz. polskim – jest efektem trzyletniego międzynarodowego projektu, sfinansowanego w całości ze środków unijnych. Polskim reprezentantem jest Politechnika Śląska w Gliwicach.
Jak tłumaczyła PAP dr inż. Joanna Bartnicka z Wydziału Organizacji i Zarządzania Politechniki Śląskiej, celem zakończonego niedawno przedsięwzięcia było zwrócenie uwagi na potrzebę doszkolenia – głównie chirurgów ortopedów oraz pielęgniarek operacyjnych – w zakresie kształtowania ergonomicznych, czyli odpowiednich warunków pracy.
„Dla lekarzy to pacjent jest na pierwszym miejscu, dlatego niewielu z nich zajmuje się problemem dotykającym ich samych, np. obciążeniem układu narządu ruchu podczas wykonywania zabiegów” – powiedziała Bartnicka. Dodała, że operujący lekarze często wykonują zabieg przez godzinę, dwie, czasem więcej. „W tym czasie, zwłaszcza w przypadku zabiegów małoinwazyjnych, muszą oni przyjmować pozycję statyczną, nie ruszają się, a to bardzo obciąża układ narządu ruchu. Później odbija to się na bólach pleców, ramion, nóg” – mówiła. W ocenie Bartnickiej problemów związanych z ergonomią, warunkami pracy, jest sporo. „Dlatego chcemy uczyć chirurgów ortopedów, w jaki sposób dobierać sobie narzędzia, w jaki sposób kształtować przestrzeń pracy, jak dobierać odpowiednią wysokość stołu operacyjnego, żeby jak najmniej się pochylać nad pacjentem, gdzie ustawiać monitory w przypadku zabiegów małoinwazyjnych, bo nie przekrzywiać głowy itd.” – wskazała Bartnicka.
Wszystkie te wymienione kwestie poruszone są w internetowym kursie, opracowanym przez grupę naukowców z kilku krajów. Zawiera on tekst, materiały multimedialne, grafiki, zdjęcia. Oprócz kursu dostępny jest też darmowy e-book. Materiały do kursu zostały przygotowane na podstawie badań przeprowadzonych przez naukowców z pomocą samych lekarzy.
„Podczas tych badań posługiwaliśmy się nowoczesnymi technologiami np. technologią przechwytywania ruchu – chirurg miał zakładane czujniki na skórę rąk i pleców mierzące w sposób ciągły kąty w stawach. Dzięki takim pomiarom otrzymaliśmy obszerną bazę danych zawierającą m.in. wartości kątów w nadgarstku podczas operowania narzędziami chirurgicznymi. Na podstawie analiz statystycznych byliśmy w stanie zidentyfikować krytyczne pozycje rąk stanowiące główny czynnik ryzyka obciążenia posturalnego w tej części ciała” – tłumaczyła Bartnicka.
Naukowcy chodzili również na zabiegi i filmowali chirurgów podczas pracy. „Posługując się odpowiednim oprogramowaniem, mieliśmy możliwość dokonywania analiz synchronicznych, czyli powiązania sekwencji wideo z otrzymanymi wartościami kątów w stawach oraz innymi czynnikami kształtującymi warunki pracy w sali operacyjnej, jak np. rodzaj narzędzia, ustawienie monitora, czynności wykonywane przez chirurga operatora i innych członków zespołu chirurgicznego, wydawane komunikaty” – tłumaczyła.
„Dzięki takim analizom znaleźliśmy przyczyny przyjmowania krytycznych pozycji, które wiązały się nie tylko z określonym kształtem narzędzia chirurgicznego, ale również z czynnikami organizacyjnymi panującymi podczas zabiegu” – dodała.
Bartnicka przekonywała więc, że kurs stanowi „przekrojową analizą warunków pracy”. „Opracowaliśmy materiały szkoleniowe, które bazują na realnych problemach, a nie tych książkowych czy wynikających tylko z rozmów” – podkreśliła.
Bezpłatny kurs jest już dostępny w czterech językach: angielskim, polskim, niemieckim i hiszpańskim. Szczegóły można znaleźć na stronie: http://train4orthomis.eu/index.php.
Jak podała Bartnicka, w ciągu kilku miesięcy naukowcy z Politechniki Śląskiej chcą umieścić ten kurs również na stronie swojej uczelni, dzięki czemu osobom zainteresowanym z Polski łatwiej będzie go znaleźć.
Ogólnodostępny e-book w jęz. angielskim można z kolei znaleźć na stronie: https://read.bookcreator.com/CI8WxOiHh0N34Y7k6dNVgNWKJCi2/X8ZoyF4ITh-qFsHuGUPlmg
Bartnicka podała, że całkowity koszt projektu trwającego w latach 2014-2017 wyniósł nieco ponad 1,4 mln zł i w całości został sfinansowany ze środków unijnych w ramach Programu Erasmus+.
Prace koordynowane były przez Instituto de Biomecánica de Valencia z Hiszpanii, a Politechnika Śląska pełniła rolę partnera. W badania włączyli się również naukowcy z Centro de Cirugia de Mínima Invasión (Hiszpania), Berufsgenossenschaftliche Unfallklinik Murnau (Niemcy) oraz Instytutu Techniki Górniczej KOMAG (Polska).(PAP)
Tagi: kurs on-line
