28 czerwca 2015

Powtórka z Kodeksu Etyki Lekarskiej

Konstanty Radziwiłł

Podstawa kodeksu: art. 10.
Lekarz winien zabiegać o wykonywanie swego zawodu w warunkach, które zapewniają odpowiednią jakość opieki nad pacjentem.

Nakaz ten wynika oczywiście bezpośrednio z podstawowej zasady etyki lekarskiej, którą jest „Salus aegroti suprema lex esto”. Warunki, w jakich lekarz udziela pomocy pacjentowi, wpływają przecież na wiarygodność badań diagnostycznych, skuteczność i bezpieczeństwo leczenia, a także samopoczucie chorego.
Warunki wykonywania zawodu przez lekarza zależą od niego samego wtedy, gdy pracuje w ramach indywidualnej lub grupowej praktyki lekarskiej albo we własnej placówce opieki zdrowotnej. W takich miejscach organizacja pracy (własnej i personelu), ustawiczne doskonalenie zawodowe, warunki sanitarne (w tym porządek i czystość), odpowiednie wyposażenie i sprzęt, dokumentacja medyczna itp. pozostają w zakresie odpowiedzialności lekarza.
Kodeks nie zwalnia jednak lekarza z obowiązku zabiegania o odpowiednie warunki pracy także wówczas, gdy jest zatrudniony w placówce zarządzanej przez innych. To niełatwe zadanie, gdyż nie pozwala lekarzowi na akceptowanie warunków pracy, które negatywnie wpływałyby na jakość opieki nad pacjentami i ich bezpieczeństwo.
Kodeks nie określa kryteriów „odpowiedniości” tych warunków, pozostawiając ocenę lekarzowi. Nie ulega jednak wątpliwości, że granicą powinno być wykonywanie pracy w warunkach, które umożliwiają udzielanie pomocy w zgodzie z aktualną wiedzą medyczną. Z tego powodu każdy lekarz indywidualnie, ale także organizacje lekarskie (m.in. samorząd) muszą nieustannie domagać się, aby zarówno warunki, w jakich udziela się pomocy lekarskiej konkretnemu pacjentowi, jak i cały system ochrony zdrowia gwarantowały pacjentom należną opiekę.
Przepis ten jest oczywiście adresowany do lekarzy. Stanowi jednak rodzaj tarczy dla lekarzy, którzy stają wobec różnego rodzaju trudności z powodu domagania się zmian mających poprawić jakość udzielanych świadczeń zdrowotnych w placówkach, w których pracują. Tych, którzy w jakikolwiek sposób takich lekarzy represjonują, należy przywołać do porządku, pokazując przepis, który zgodnie z prawem jest wiążący dla każdego lekarza.

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza