29 marca 2014

Polska – Ukraina, dziesięć lat współpracy pneumonologicznej

Już od dziesięciu lat polscy pneumonolodzy ściśle współpracują z kolegami z Ukrainy. Z inicjatywy prof. Janusza Kowalskiego i prof. Tatiany Serebrowskiej powstała Polsko-Ukraińska Grupa Robocza Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc, którą obecnie kieruje doc. Piotr Gutkowski. Każdego roku wspólnie organizowana jest konferencja, której gospodarzem są na przemian Polska i Ukraina. Ostatnie spotkanie, w październiku 2013 r., miało miejsce w Kijowie, kolejne odbędzie się w Jachrance w maju 2014 r. Polskie i ukraińskie ośrodki pneumonologiczne prowadzą też wspólnie badania naukowe. Nie mniej ważna jest możliwość odbywania przez młodych ukraińskich lekarzy staży naukowych w polskich placówkach.
Niedawno wprowadzona została nowa forma współdziałania. Uniwersytet Medyczny im. M. Gorkiego w Doniecku zaprosił polskich pneumonologów do udziału w medycznym kształceniu przed- i podyplomowym. Polscy lekarze prowadzili zajęcia ze studentami ukraińskimi i obcokrajowcami z wydziału angielskojęzycznego w czterech donieckich szpitalach uniwersyteckich. Wykładowcami byli: doc. Piotr Gutkowski z Centrum Zdrowia Dziecka, dr Szczepan Cofta z Kliniki Pulmonologii, Alergologii i Onkologii Pulmonologicznej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, dr Tadeusz Przybyłowski z Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych, Pneumonologii i Alergologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, dr Tadeusz M. Zielonka z Katedry i Zakładu Medycyny Rodzinnej WUM. Wśród obcokrajowców dominowali studenci z Ghany, Jordanii i Palestyny. Wszyscy znali język rosyjski w stopniu umożliwiającym zbieranie wywiadu od chorych. Studenci kształceni w Polsce na wydziałach angielskojęzycznych, z wyjątkiem osób polskiego pochodzenia, nie są w stanie samodzielnie zebrać wywiadu od chorego.

A trudno nauczyć się medycyny, nie wykorzystując w praktyce klinicznej tak ważnego elementu. Z polską delegacją spotkał się też prorektor Uniwersytetu Medycznego w Doniecku prof. Borys Ivniew.
Po zajęciach ze studentami codziennie miały miejsce polsko-ukraińskie sesje edukacyjne przeznaczone dla nauczycieli akademickich. Słuchaczami byli lekarze pracujący w szpitalach uniwersyteckich, w których przeprowadzano zajęcia ze studentami. W każdej sesji występowali również profesorowie z Doniecka: A. Dorofiejew, T. Parchomienko, N. Rudenko i O. Tomasz. Wygłosili wykłady na temat POChP, zaostrzeń tej choroby, ogólnoustrojowego jej charakteru, niedoboru alfa1antytrypsyny i bólu w klatce piersiowej.
Trzecią formą kształcenia były wieczorne sesje edukacyjne dla lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej w Doniecku i Mariupolu nad Morzem Azowskim, na które przybyło łącznie kilkuset lekarzy. Sesje składały się z wykładów na temat epidemiologii chorób układu oddechowego, diagnostyki różnicowej astmy i POChP, ogólnoustrojowego charakteru POChP oraz zaostrzeń astmy. Wykładowcami byli zarówno polscy, jak i ukraińscy eksperci. Zajęcia prowadzono w języku angielskim, niekiedy w tłumaczeniu na rosyjski. W pojedynczych przypadkach polscy wykładowcy zdecydowali się na wykład w języku rosyjskim, aby ułatwić jego zrozumienie lekarzom POZ.
Trzeba podkreślić, że był to pobyt znakomicie zorganizowany przez stronę ukraińską, a równoczesne działania kilku osób w różnych ośrodkach idealnie wręcz skoordynowane.
Na zakończenie gospodarze zaprosili polskich gości na przeszło godzinne zwiedzanie największej atrakcji Doniecka, jaką bez wątpienia jest piłkarski stadion wybudowany na polsko-ukraińskie mistrzostwa Europy w piłce nożnej. Stadion Szachtaru Donieck to niezwykła budowla, której nie powstydziłaby się żadna europejska metropolia. Donieck, choć jest przemysłową aglomeracją powstałą w końcu XIX w. dzięki zasobom węgla i produkcji stali, budzi podziw rozmachem przestrzennym, szerokimi alejami, rozległymi placami, zielonymi terenami i zadbanymi budynkami. Choć trudno się tam doszukać zabytkowej starówki, miasto sprawia dobre i przyjazne wrażenie. W drodze powrotnej polska delegacja zatrzymała się na krótko w Kijowie w dniu rozpoczęcia unijnego szczytu w Wilnie w sprawie stowarzyszenia krajów Europy Wschodniej z Unią Europejską. Słynny z czasów pomarańczowej rewolucji Majdan zapełniał się demonstrantami i policjantami. Czuło się już atmosferę niepokoju nadciągającą nad Ukrainę. Miejmy nadzieję, że przyszłość okaże się szczęśliwa dla naszych ukraińskich przyjaciół.

Tadeusz Maria Zielonka
Katedra i Zakład Medycyny Rodzinnej WUM,
przewodniczący Warszawsko-Otwockiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza