22 maja 2006

Zespół wypalenia zawodowego lekarzy

Raport z realizacji projektu badawczego

Wraz z grudniowym numerem „Pulsu” (12/2005), w którym został zamieszczony artykuł nt. badania zespołu wypalenia zawodowego, do 500 lekarzy zamieszkałych w województwie mazowieckim – wybranych losowo – zostały rozesłane ankiety wraz z listem oraz zaadresowaną kopertą zwrotną.

Do końca stycznia 2006 r. odesłano 39 ankiet. W związku z niezbyt licznymi odpowiedziami na apel oraz niewielką liczbą wypełnionych i odesłanych kwestionariuszy – w lutym br. przeprowadzono sondaż telefoniczny wśród losowo wybranych osób. Jednocześnie nadesłane ankiety – anonimowe – zostały przekazane do analizy psychologowi.
Przeprowadzono 281 rozmów telefonicznych z lekarzami nt. przyczyn braku odpowiedzi. W grupie objętej sondażem telefonicznym 68% stanowiły kobiety; 45% osób miało zgłoszoną praktykę lekarską; średnia wieku respondentów wynosiła 52 lata.

Wymiernym efektem rozmów było nadesłanie w lutym br. 13 ankiet; od 189 osób uzyskano deklarację wypełnienia i odesłania ankiety; 81 osób poprosiło o ponowne wysłanie kwestionariuszy, a 89 zdecydowanie odmówiło udziału w badaniu.

Większość deklarowała zainteresowanie udziałem w badaniu. 19% ogółu badanych nie wypełniło i nie odesłało ankiety z powodu braku czasu; 12% zapomniało; 14% respondentów stwierdziło, że problem wypalenia zawodowego ich nie interesuje lub nie dotyczy. 154 osoby (105 kobiet i 48 mężczyzn) nie wypełniły ankiet, podając: inne powody (np.: Nie odczuwa wypalenia zawodowego; Jest doszczętnie wypalony/a; W Polsce lekarze mają prawo czuć się wyjątkowo wypaleni; Nie uznaje pojęcia: wypalenie zawodowe; Niezainteresowany/a tematyką; Uważał/a, że wypełnienie ankiety jest mało istotne; W tym kraju są ważniejsze problemy).

Wnioski wynikające z analizy sondażu telefonicznego

  1. Badany problem spotkał się z akceptacją większości środowiska lekarskiego, jednakże liczba dotychczas wypełnionych ankiet wskazuje na „bierne zainteresowanie’’.
  2. Proponowano formę bezpośredniej dystrybucji ankiet.
  3. Brak odpowiedzi w opinii badaczy jest równie ważny i wynikać może z charakteru zjawiska wypalenia.
  4. Dla zapewnienia pełnej anonimowości należałoby ew. zrezygnować z nr. kodowego badanych.
  5. Proponowano ograniczenie zakresu ankiety.
  6. Proponowano przeprowadzenie ankiety w wybranych losowo placówkach ochrony zdrowia.
  7. Do osób, które zadeklarowały wypełnienie ankiety, zostanie ona wysłana ponownie (pocztą wraz z kopertą zwrotną).

Grupa badawcza: dr med. Anita Gębska-Kuczerowska,
Magdalena Rachunek, lek. dent. Tomasz Sygnowski,
lek. Mirosława Półgrabia, dr med. Anna Nitka

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza