6 września 2006

Najważniejsze zmiany w ustawie o ZOZ-ach

Dz. U. nr 143, poz.1032

1) Zmiany zmierzające do ograniczenia nadużywania określeń „klinika”, „kliniczny”, „uniwersytecki” w nazwach zakładów opieki zdrowotnej.

Tylko szpitale kliniczne będą mogły używać w nazwie zakładu określeń „klinika”, „kliniczny”, „uniwersytecki”; oraz tylko jednostki badawczo-rozwojowe prowadzące zakład opieki zdrowotnej – nazw „klinika”, „kliniczny”. Zakłady opieki zdrowotnej mają obowiązek dostosowania swoich nazw do tego wymogu w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.

2) Wprowadzenie przepisów umożliwiających Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie wykonywanie uprawnień i obowiązków podmiotu, który utworzył zakład opieki zdrowotnej.

Ustawa określa zasady i skutki prawne wstąpienia przez CMKP w prawa
i obowiązki podmiotu, który utworzył zakład, a także szereg zmian dostosowujących w tym zakresie przepisy ustawy o zakładach opieki zdrowotnej (m.in. rejestr, tworzenie, przekształcanie, likwidacja, zarządzanie, rada społeczna).

3) Wprowadzenie nowych regulacji dotyczących dokumentacji medycznej w zakładach opieki zdrowotnej – w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego.

Stosownie do postanowień Trybunału Konstytucyjnego, w ustawie uregulowane zostały w sposób pełny i wyczerpujący zagadnienia, które dotychczas zawarte były w rozporządzeniu ministra zdrowia, tzn.

  • definicja dokumentacji medycznej oraz określenie jej minimalnej zawartości,
  • sposoby udostępniania dokumentacji medycznej (do wglądu, przez sporządzenie kopii, wyciągu lub odpisu, bądź w wyjątkowych przypadkach wydanie oryginału),
  • zasada odpłatnego udostępniania dokumentacji medycznej oraz wyjątki od tej zasady,
  • maksymalna wysokość opłaty za udostępnienie dokumentacji medycznej, zróżnicowana w zależności od sposobu udostępnienia (kopia, wyciąg lub odpis),
  • okresy przechowywania dokumentacji medycznej.

    4) Wprowadzenie przepisów umożliwiających połączenie samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej bez przeprowadzania procedury ich likwidacji.

    Ustawa przewiduje dwa sposoby połączenia samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, tzn.

  • przez przeniesienie mienia jednego zakładu na inny,
  • przez utworzenie nowego zakładu
    z co najmniej dwóch łączących się zakładów.

    Ustawa określa szczegółowo tryb łączenia zakładów opieki zdrowotnej, skutki prawne połączenia, odpowiedzialność za zobowiązania, zasady przejęcia należności i mienia.

    5) Zmiana przepisów dotyczących gospodarowania majątkiem samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, w związku z opublikowaniem ustawy
    z dnia 14 maja 2004 r. o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej.

    4 czerwca 2006 r. weszła w życie ustawa z dnia 14 maja 2004 r., która dokonuje zmiany przepisów dotyczących gospodarowania mieniem samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej. Z uwagi na okres, jaki minął od uchwalenia ustawy do jej wejścia w życie, konieczna jest zmiana niektórych przepisów, z uwzględnieniem nowych okoliczności.

    Najważniejsze zmiany w stosunku do ustawy z dnia 14 maja 2004 r.

  • odstąpienie od przepisu przyznającego Skarbowi Państwa oraz jednostce samorządu terytorialnego prawo pierwokupu zbywanego majątku,
  • doprecyzowanie, iż zasady zbywania (także dzierżawienia, najmu, użytkowania, użyczenia) aktywów trwałych SPZOZ mogą polegać na wymogu uzyskania zgody podmiotu, który utworzył zakład,
  • umowy zbycia, dzierżawy, najmu, użytkowania, użyczenia aktywów trwałych, zawarte z naruszeniem ustawy – są nieważne z mocy prawa (wg ustawy z 14 maja 2004 r. umowy takie rozwiązują się z mocy prawa w razie stwierdzenia takiego naruszenia).
    6) Zmiana przepisów dot. finansowania samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, umożliwiająca uzyskiwanie środków na realizację programów współfinansowanych z budżetu Unii Europejskiej.

    7) Zmiana przepisów dotyczących dotacji budżetowych dla samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej.

    W ustawie rozszerzony został zakres celów, na jakie samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej może uzyskać dotację – dodano remonty oraz zakup aparatury i sprzętu medycznego (w dotychczasowej ustawie tylko wysokospecjalistycznej aparatury i sprzętu). Ponadto, dotacje dla samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej przyznawać mogą – oprócz podmiotu, który utworzył zakład opieki zdrowotnej – jednostka samorządu terytorialnego oraz minister zdrowia (na cele określone
    w ustawie).

    8) Zmiana w art. 58 spowoduje, iż środki finansowe otrzymywane przez samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej w postaci dotacji budżetowych, będą ujmowane jako przychody, zgodnie z postanowieniami ustawy o rachunkowości. Nie dotyczy to dotacji zwiększających fundusz założycielski zakładu, o których mowa w art. 57.

    Art. 58 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej jest przepisem szczególnym, regulującym pewne zagadnienia z zakresu rachunkowości samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej. Zgodnie z nim, dotacje budżetowe zwiększają fundusz zakładu, co powoduje, iż zakłady te wykazują straty finansowe, wynikające ze sposobu księgowania, nie zaś z negatywnego sposobu zarządzania. W konsekwencji ogranicza się możliwość uzyskiwania przez samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej kredytu, leasingu sprzętu oraz środków pomocowych z Unii Europejskiej. Jednocześnie, w celu dostosowania terminologii ustawy o zakładach opieki zdrowotnej do ustawy o rachunkowości, zmienione zostały przepisy art. 53 ust. 2 i art. 57
    i 58, poprzez zastąpienie wyrazów „majątek trwały” wyrazami „aktywa trwałe” oraz wyrazów „zysk bilansowy” i „strata bilansowa” – odpowiednio wyrazami „zysk netto” i „strata netto” (art. 58). Ü

    Opr. na podst.:
    http://www.mz.gov.pl

    Archiwum

    Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza