16 maja 2010

W Polsce nie ma banków mleka kobiecego

The Academy of Breastfeeding Medicine wybrała Polskę (Toruń) na miejsce swojej trzeciej, europejskiej konferencji. Było to niezwykłe wydarzenie naukowe, które w dniach 20-21.03.2010 r. zgromadziło uczestników z 26 krajów Europy, USA a także z Japonii i Kuwejtu. To założone w 1993 r. w USA stowarzyszenie lekarzy, mające swoją siedzibę w Nowym Jorku, jako główny cel obrało sobie ogólnoświatową promocję karmienia piersią i prowadzenie badań naukowych nad właściwościami mleka kobiecego. Konferencję zorganizowała dr Urszula Bernatowicz-Łojko, neonatolog pracująca w Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w Toruniu, członek The Academy of Breastfeeding Medicine. Do Torunia przyjechali położnicy, neonatolodzy, pediatrzy, epidemiolodzy, psycholodzy, logopedzi, fizjoterapeuci, pielęgniarki, położne i konsultanci laktacyjni, eksperci WHO, znakomici amerykańscy i europejscy naukowcy, którzy problemem karmienia piersią zajmują się na co dzień. Wszystkie przedstawione na konferencji wystąpienia dotyczyły unikalnych zalet i właściwości pokarmu naturalnego. Mówiono więc (prof. Lars A. Hanson-Szwecja, prof. Gilbert Martin-USA), o immunologicznych aspektach mleka kobiecego, o mikroflorze jelitowej noworodka i unikalnym znaczeniu siary ludzkiej w zmniejszeniu zachorowalności niemowląt. Przedstawiono (dr Gro Nylander-Norwegia) organizacyjny model opieki nad matką i noworodkiem umożliwiający od pierwszych minut po urodzeniu kontakt „skóra-do skóry”, połączony z karmieniem piersią. Wybitny neonatolog amerykański prof. David Adamkin z Uniwersytetu Louisville (USA) przedstawił naukowe dowody wskazujące na zmniejszenie częstości występowania chorób cywilizacyjnych wieku dorosłego u dzieci karmionych od pierwszych godzin życia mlekiem matki lub, w przypadku wcześniaków, dodatkowo mlekiem dawczyń pozyskiwanym z banków pokarmu kobiecego. „Wierzę, że niedługo w Polsce powstanie nowoczesny bank mleka kobiecego”.Tymi słowami profesor zakończył swoje wystąpienie.
O bankach mleka kobiecego na konferencji mówiono dużo. W Europie jest ich 148, w USA kilkanaście. Stają się coraz bardziej popularne w Ameryce Południowej (Brazylia) i w Australii. Są to bardzo nowoczesne laboratoria przygotowane do przyjmowania, przechowywania i badania mleka dawczyń. Mleko w bankach poddawane jest badaniom mikrobiologicznym i biochemicznym oraz pasteryzacji. Podczas tej obróbki, część właściwości immunologicznych mleka ludzkiego ulega zniszczeniu, ale i tak zachowywana jest stale duża wartość odżywcza pokarmu. WHO i wszystkie towarzystwa naukowe zrzeszające położne, neonatologów, pediatrów i położników podkreślają znaczenie karmienia piersią przez matkę, stawiając je na pierwszym miejscu. W drugiej kolejności wymieniają mleko przebadanych dawczyń z banku mleka kobiecego, a dopiero jako ostateczność – mieszanki modyfikowane. Taki schemat żywienia jest szczególnie istotny dla noworodków urodzonych przedwcześnie, zwłaszcza tych z małą i ekstremalnie małą masą ciała.
W Polsce, mimo świetnych tradycji (jedno z pierwszych na świecie laktariów utworzone w 1910 r.), nie ma obecnie funkcjonującego banku mleka kobiecego a propagowanie karmienia piersią jest niedostateczne. W wielu polskich szpitalach położniczych nie ma warunków do odciągania i przechowywania mleka od matek, nie ma poradni laktacyjnych a placówki w których takie poradnie istnieją oferują kobietom porady odpłatnie ponieważ NFZ ich nie refunduje. W Warszawie z inicjatywy rodziców powstało Stowarzyszenie na Rzecz Banku Mleka Kobiecego kierowane przez dr n. biol. Aleksandrę Wesołowską, wspierane przez powstałą w 2009 r. Fundację Mleko Mamy, głównego organizatora toruńskiej konferencji. Obie organizacje chcą poprawić warunki umożliwiające kobietom karmienie dzieci piersią, własnym mlekiem lub jeśli to nie jest możliwe, korzystanie z banku mleka kobiecego. Jak dotychczas liczne inicjatywy, apele lekarzy i naukowców nie znalazły poparcia ani w gremiach decydujących o przyznaniu dotacji na te cele ze środków unijnych, ani w Ministerstwie Zdrowia. A szkoda, bo zwiększenie liczby dzieci, szczególnie wcześniaków, karmionych mlekiem kobiecym zmniejszyłoby istotnie nakłady finansowe na opiekę zdrowotną, leczenie tej grupy pacjentów i poprawę zdrowia całego społeczeństwa.

Maria K. Kornacka
Kierownik Kliniki Neonatologii
i Intensywnej Terapii Noworodka WUM,
Konsultant Województwa
Mazowieckiego ds. Neonatologii,
Uczestnik i Wykładowca
III Europejskiej Konferencji
The Academy of Breastfeeding
Medicine w Toruniu

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza