8 listopada 2013

Stanowisko Okręgowej Rady Lekarskiej w Warszawie z 20 września 2013 r.

Okręgowa Rada Lekarska w Warszawie wyraża poparcie dla działań marszałka województwa mazowieckiego, zarządu województwa oraz Sejmiku Województwa Mazowieckiego zmierzających do zmiany niesprawiedliwych dla Mazowsza zasad podziału środków finansowych, które mają ogromny wpływ na bezpieczeństwo i dostępność usług publicznych, w tym świadczeń zdrowotnych dla mieszkańców Mazowsza, tj.:

  • zmiany zasad naliczania lub zlikwidowania tzw. janosikowego,
  • zmiany algorytmu podziału środków finansowych pomiędzy centralę i oddziały Narodowego Funduszu Zdrowia.

Województwo mazowieckie w kolejnych latach apeluje o zmianę algorytmów skutkujących stałym pogłębianiem się złej sytuacji finansowej Mazowsza i mazowieckiej ochrony zdrowia.
Z danych publikowanych przez Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego wynika, że tzw. janosikowe niezmiennie wynosi 661 mln zł rocznie. Oznacza to, że w tym roku co druga złotówka, która trafia do budżetu od mazowieckich przedsiębiorców, jest przekazywana innym województwom. Niezbędne jest jak najszybsze podjęcie prac nad zmianami w ustawie przez Ministerstwo Finansów i parlament.
Szczególnym obszarem, którego sprawne funkcjonowanie ma zasadnicze znaczenie dla bezpieczeństwa mieszkańców województwa, jest obszar ochrony zdrowia. Na złą sytuację finansów województwa mazowieckiego dodatkowo nakładają się skutki innego krzywdzącego dla Mazowsza algorytmu, a mianowicie algorytmu podziału środków finansowych pochodzących ze składki zdrowotnej pomiędzy centralę i oddziały wojewódzkie Narodowego Funduszu Zdrowia.
Dodatkowym niekorzystnym czynnikiem dla Mazowsza będzie podział środków z nowej perspektywy wsparcia z Unii Europejskiej na lata 2014-2020, które ulegną zmniejszeniu w stosunku do sum otrzymywanych do roku 2014. Zmniejszy to w sposób oczywisty możliwości rozwoju i inwestycji dla Mazowsza, w tym w sektorze ochrony zdrowia.
Okręgowa Rada Lekarska w trosce o dobro pacjentów apeluje do rządu RP oraz parlamentarzystów o podjęcie natychmiastowych działań naprawczych w ochronie zdrowia, a także o pilną zmianę algorytmu podziału środków pochodzących ze składki obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego.

Uzasadnienie
Województwo mazowieckie w związku z drastycznym brakiem środków finansowych w budżecie województwa jest w dramatycznie trudnej sytuacji. W roku 2013 wpływy z CIT są o 30 proc. niższe niż planowane, a o 20 proc. niższe niż w roku ubiegłym. Już dziś wiadomo, że w 2014 r. tzw. janosikowe wyniesie 649 mln zł. Jeśli dochody z tytułu CIT utrzymają się na tegorocznym poziomie, w przyszłorocznym budżecie województwa mazowieckiego zabraknie 300 mln zł.
Brak środków finansowych w budżecie samorządu województwa mazowieckiego ma niebagatelne znaczenie dla dalszego rozwoju Mazowsza, wyrównywania szans w naszym zróżnicowanym regionie, ma wpływ na wszystkie sfery życia społeczności mazowieckiej, w tym na funkcjonowanie placówek ochrony zdrowia w województwie, możliwości wsparcia procesów inwestycyjnych w placówkach ochrony zdrowia i powiązanych z ochroną zdrowia funkcjonujących na rzecz osób niepełnosprawnych czy wymagających usług opiekuńczo-terapeutycznych, wsparcie działalności organizacji pozarządowych działających w obszarze szeroko rozumianej polityki społecznej.
Z danych pochodzących z Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego obejmujących zobowiązania samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej prowadzących działalność szpitalną, dla których podmiotem tworzącym są jednostki samorządu terytorialnego, wynika, że zadłużenie ogółem wszystkich podmiotów leczniczych prowadzonych w formie SPZOZ na 30 czerwca 2013 r. wyniosło 997,7 mln zł, w tym zobowiązania wymagalne 364,19 mln zł. W tej kwocie:

  • szpitale marszałkowskie – 35 proc. zobowiązań wymagalnych w ogólnej wysokości zobowiązań na koniec II kwartału 2013 r.
  • szpitale powiatowe – 28,3 proc. zobowiązań wymagalnych w ogólnej wysokości zobowiązań na koniec II kwartału 2013 r.
  • szpitale m. st. Warszawy – 52,8 proc. zobowiązań wymagalnych w ogólnej wysokości zobowiązań na koniec II kwartału 2013 r.

Wprowadzona w 2009 r. zmiana algorytmu podziału środków finansowych ze składki zdrowotnej pomiędzy Centralę i oddziały Narodowego Funduszu Zdrowia spowodowała stały spadek możliwości finansowych Mazowieckiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ. Od roku 2009 wycena punktu w lecznictwie szpitalnym wzrosła nieznacznie, wycena lecznictwa psychiatrycznego na Mazowszu praktycznie nie uległa zmianie, nie dokonano istotnej zmiany wyceny procedur pediatrycznych, nie są również finansowane w pełnym zakresie świadczenia wykonane ponad limit określony umową z NFZ, a w szczególności te świadczenia, które zostały zrealizowane planowo.
Ustawa z 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (DzU nr 112, poz. 654) nakłada wiele obowiązków nie tylko na podmioty lecznicze, ale również na podmioty tworzące, zwłaszcza w zakresie dalszego funkcjonowania podmiotów leczniczych w formie samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji finansowej.
Działalność podmiotów leczniczych w systemie ochrony zdrowia nieustannie podlega zmianom wynikającym z wprowadzania reform w ochronie zdrowia, zmian finansowania, wprowadzenia nowych uregulowań prawnych nakładających na podmioty lecznicze szereg restrykcyjnych wymagań dotyczących zasobów kadrowych, norm zatrudnienia, wyposażenia w sprzęt i aparaturę medyczną, dostosowania pomieszczeń, w których udzielane są świadczenia opieki zdrowotnej, ale również wysokiej innowacyjności, wzrostu poziomu oczekiwań świadczeniobiorców i zwiększenia odpowiedzialności świadczeniodawców za zdarzenia niepożądane w procesie udzielania świadczeń zdrowotnych.
Podmioty lecznicze, a w szczególności podmioty publiczne, funkcjonują w zmieniającym się otoczeniu prawnym w innych obszarach, takich jak: system finansów, prawo zamówień publicznych, prawo pracy, dyrektywy unijne, system ubezpieczenia społecznego, prawo podatkowe, ochrona środowiska i szereg innych regulujących funkcjonowanie każdego przedsiębiorcy.
Te wszystkie czynniki wpływające na wzrost kosztów funkcjonowania przy niedostatecznym finansowaniu świadczeń opieki zdrowotnej sprawiają, iż wiele placówek nie bilansuje się, traci płynność finansową, co powoduje narastanie zadłużenia. Dotyczy to w szczególności szpitali, które są zobowiązane do całodobowej gotowości do udzielania świadczeń medycznych, a pacjentom hospitalizowanym muszą zapewnić całodobową opiekę i leczenie.
Rok 2014 jest kolejnym rokiem zmniejszenia środków finansowych na świadczenia opieki zdrowotnej dla Mazowieckiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ. W stosunku do obowiązującego planu na rok 2013 zaproponowany plan na 2014 był mniejszy o 256 mln 134 tys. Pomimo iż ostatecznie został zwiększony o ww. kwotę ze środków pochodzących z funduszu zapasowego, w wielu rodzajach koszty świadczeń są niższe niż w roku ubiegłym.

  1. Ambulatoryjna opieka specjalistyczna – mniej o 1 mln 697 tys.
  2. Leczenie szpitalne – mniej o 96 mln 106 tys. w tym: programy terapeutyczne (lekowe) – mniej o 4 mln 558 tys.
  3. Chemioterapia – mniej o 62 mln 397 tys.
  4. Leki stosowane w chemioterapii – mniej o 72 mln 830 tys.
  5. Rehabilitacja lecznicza – mniej o 1 mln 540 tys.
  6. Opieka paliatywna i hospicyjna – mniej o 282 tys.
  7. Leczenie stomatologiczne – mniej o 8 mln 556 tys.
  8. Koszty profilaktycznych programów zdrowotnych finansowanych ze środków własnych NFZ – mniej o 805 tys.
  9. Koszty świadczeń zdrowotnych z lat ubiegłych – mniej o 4 mln 951 tys.

Powyższa sytuacja ograniczy w sposób istotny dostępność świadczeń opieki zdrowotnej w mazowieckich placówkach ochrony zdrowia.

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza