8 listopada 2017

Ubezpieczenia wzajemne szpitali – alternatywa ubezpieczeń komercyjnych

Artykuł Sponsorowany

U podstaw funkcjonowania towarzystw ubezpieczeń wzajemnych tkwi zasada wzajemności, która zachęca szpitale do ubezpieczania i tym samym minimalizowania ryzyka prowadzonej działalności. – Dzięki popytowi na takie ubezpieczenie nie następuje wzrost stawek OC – ocenia Rafał Kiliński, prezes Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych Polskiego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych (TUW PZUW).

Stawki ubezpieczeń OC dla szpitali rosną razem ze stopniem oszacowanego ryzyka. Jakie czynniki wpływają na jego zwiększenie?

Przede wszystkim ryzyko związane z działalnością medyczną szpitala. W 2004 r. składka na ubezpieczenie OC średniego szpitala wynosiła od 4,5 do 8 tys. zł, kilka lat później już ponad 40 tys. zł, obecnie rzadko jest niższa niż 100 tys. zł. Na amerykańskim rynku zaś środki przeznaczane na składkę ubezpieczeniową dochodzą nawet do 15 proc. budżetu rocznego szpitala.

Szpitale oraz samorządy wojewódzkie próbowały kilka lat temu tworzyć towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, licząc, że obniżą w ten sposób stawki. Nie dały rady. Dlaczego?

Przede wszystkim z powodów finansowych – choć wówczas łatwiej było utworzyć TUW w Polsce niż dzisiaj. Obowiązywały przepisy unijne regulujące funkcjonowanie zakładów ubezpieczeń, zawarte w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady – Solvency 1. Od 1 stycznia 2016 r. zaimplementowano system Solvency 2, który nakłada na podmioty tworzące firmy ubezpieczeniowe liczne obowiązki w zakresie monitorowania przepływu kapitału, a także duże obciążenia finansowe. Dyrektorzy szpitali w końcu zdecydowali, że bezpieczniej będzie opłacać składkę u tradycyjnego ubezpieczyciela. Cieszy nas, że coraz częściej, zwłaszcza w ostatnim roku, wybierają oni TUW PZUW. TUW PZUW, jako podmiot wchodzący w skład Grupy PZU SA – największej obecnie grupy finansowej w Polsce i jednej z największych w naszej części Europy – ma zapewnione silne zaplecze
kapitałowe oraz know-how.

Pomysł ubezpieczeń wzajemnych odżył na rynku. Kiedy PZU utworzyło TUW PZUW, w ciągu roku prawie 50 szpitali złożyło akces członkowski. Co powoduje, że ubezpieczenia wzajemne są jednak nadal rozważane przez dyrekcje szpitali jedynie jako alternatywa ubezpieczeń komercyjnych?

Ryzykiem można się podzielić z członkami TUW. Łatwiej się ubezpieczyć w TUW niż w firmach stricte komercyjnych. Ubezpieczyciel komercyjny bowiem zawsze zakłada najgorsze scenariusze związane z działalnością klienta i na podstawie oceny ryzyka ustala wysokość składki. A to oznacza, że z założenia jest drożej. TUW PZUW tworzy zaś grupy ubezpieczanych szpitali o podobnej skali ryzyka, które wspólnie pracują nad jego ograniczaniem, dzięki czemu składki są niższe. Ubezpieczenia wzajemne pozwalają grupie ubezpieczonych szpitali bardziej identyfikować się ze wspólnym celem, jakim jest minimalizowanie ryzyka i strat finansowych. TUW statutowo nie generuje zysku. Suma składek, gdy przewyższa sumę kosztów i wypłat, tworzy nadwyżkę rozliczaną między członków towarzystwa. Nie przekazuje się jej akcjonariuszom jako zysku, jak robią ubezpieczyciele komercyjni. Może być zwrócona członkom, zaliczona na poczet przyszłych składek lub (taką zasadę stosujemy na początku działalności TUW PZUW, tj. w okresie moratorium na dopłaty do składki) całość nadwyżki przeznacza się na kapitał zapasowy, zwiększający możliwość ubezpieczania największych ryzyk.

Szpitale rozważające wstąpienie do TUW obawiają się jednak możliwości dopłat, ponoszonych gdyby któryś z podmiotów wchodzących w skład grupy wykazał dużą szkodę.

W docelowym modelu działania faktycznie w przypadku kumulacji szkód, które spowodują stratę na wyniku związku, ubezpieczyciel może (ale nie musi) zwrócić się o dopłatę do związku (grupy) szpitali. Obowiązuje wtedy limit: dopłata nałożona na daną grupę za rok ubezpieczenia może wynieść maksymalnie do 50 proc. składki przypisanej tej grupie. Reszta kwoty to problem, który ubezpieczyciel bierze na siebie. Stosowane są rozmaite mechanizmy osłonowe, związane głównie z reasekuracją ubezpieczenia. Chcąc oswoić naszych członków z ewentualnością dopłat, zobowiązaliśmy się, że TUW PZUW nie będzie o nie występował do członków do 2018 r.

Jakich działań od szpitali oczekuje TUW PZUW w zakresie ograniczenia ryzyka?

Wspólnej pracy nad poprawą ryzyka, systematycznego zwiększania bezpieczeństwa diagnozowanych i leczonych pacjentów, uczestnictwa w podnoszeniu kwalifikacji personelu medycznego. Wdrażamy zasady dobrych praktyk oparte na doświadczeniach zdobytych przez dyrektorów szpitali. Dyrektorzy, którzy wyciągnęli wnioski ze swoich błędów, mogą uczyć innych. Wymiana informacji to kolejny aspekt współpracy. Realizujemy także program, pod honorowym patronatem ministra zdrowia, mający na celu zmniejszenie ryzyka medycznego w szpitalach należących do TUW, oraz wspieramy inicjatywę kształcenia risk managerów na studiach podyplomowych prowadzonych przez CKP WUM. Grupa PZU razem z Warszawskim Uniwersytetem Medycznym uruchamia projekt pod nazwą „Bezpieczny poród”. Sfinansowaliśmy już zakup najnowocześniejszego symulatora do przeprowadzania szkoleń w zakresie ginekologii i położnictwa.

Jak wspólne myślenie o ryzyku przekłada się na wysokość stawek? Czy rzeczywiście w TUW mogą być niższe niż u ubezpieczycieli komercyjnych?

TUW PZUW ma nieco inną strukturę kosztów administracyjnych, wynikającą z mniejszej nadbudowy. Obsługujemy klientów korporacyjnych, nie musimy tworzyć sieci sprzedaży, więc narzut na cenę polisy jest mniejszy niż w zakładzie komercyjnym. W skrócie powiedziałbym, że nasze składki są adekwatne do ryzyka, ale ze względu na specyfikę naszego modelu biznesowego są konkurencyjne.

Ubezpieczyciele analizują zgłaszane błędy medyczne lub możliwość ich zaistnienia w szpitalu. Jak tę kwestię uwzględnia TUW PZUW przy obliczaniu wysokości stawek?

Przy określonej liczbie procedur medycznych realizowanych w placówce zawsze dochodzi do zdarzeń niepożądanych, takie są statystyki. Jeśli owe zdarzenia nie są rejestrowane, świadczy to o nieprzywiązywaniu wagi do ryzyka. Szpital zgłaszający błędy udowadnia, że panuje nad sytuacją. Najgorzej, gdy zdarzenia niepożądane są ukrywane, a potem wybuchają konflikty z pacjentami, gdy już narosły ich zdrowotne komplikacje. Cena przywrócenia zdrowia jest wysoka. Do tego dochodzą znaczne koszty zadośćuczynienia i obsługi prawnej.  Szpital wykazujący w swoich statystykach wymienione elementy będzie zawsze postrzegany przez ubezpieczyciela jako wiarygodniejszy i bardziej skłonny do wdrażania elementów poprawy jakości opieki medycznej. Ma to kolosalny wpływ na optymalizację składki ubezpieczeniowej – więc odpowiedź  jest pozytywna – tak, uwzględniamy te kwestie i w mogą one w sposób znaczący wpływać na wysokość składki.

Dyrektor ds. medycznych Piotr Daniluk omawia działania prewencyjne poprawiające bezpieczeństwo pacjentów diagnozowanych i leczonych w szpitalach ubezpieczanych przez TUW PZUW:

Program pod honorowym patronatem ministra zdrowia RP wspierający poprawę jakości w ochronie zdrowia i zmniejszający ryzyko medyczne hospitalizowanych pacjentów, który obejmuje:

– system szkoleń dla zarządzających szpitalem, lekarzy, pielęgniarek,

– omówienie sytuacji zagrażających bezpieczeństwu pacjentów, wskazanie metod minimalizacji ryzyka.

Tematyka:       – Odpowiedzialność w ubezpieczeniach OC,

– Zarządzanie ryzykiem wystąpienia zdarzeń niepożądanych podczas diagnostyki i leczenia,

– Dokumentacja medyczna – zabezpieczenie przed skutecznymi roszczeniami pacjentów,

– Redukcja ryzyka wystąpienia zakażeń szpitalnych,

– Prawidłowa komunikacja interpersonalna.

Szkolenia prowadzą eksperci medyczni TUW PZUW, lekarze z doświadczeniem medyczno-ubezpieczeniowym oraz specjaliści z zakresu komunikacji interpersonalnej.

Studia podyplomowe prowadzone przez CKP WUM: Bezpieczeństwo i zarządzanie ryzykiem działalności leczniczej.

Uzyskanie umiejętności risk managera w zakresie oceny i minimalizacji ryzyka medycznego oraz metod współpracy z ubezpieczycielami podmiotów leczniczych.

Kierownictwo naukowe: Stowarzyszenie Higieny Lecznictwa i Polskie Towarzystwo Medycyny Ubezpieczeniowej.

Więcej informacji: http://ckp.wum.edu.pl/

Forum dyskusyjne - napisz komentarz

Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza