24 kwietnia 2019

Zachęcać do kolonoskopii

– Rak jelita grubego to jeden z najważniejszych problemów w onkologii – podkreśla prof. Maciej Krzakowski, konsultant krajowy w dziedzinie onkologii klinicznej i przewodniczący Krajowej Rady ds. Onkologii. – To także drugi po względem częstotliwości występowania nowotwór złośliwy u kobiet (po raku piersi), a trzeci u mężczyzn (po raku gruczołu krokowego i płuca). 

W Europie co roku raka jelita grubego wykrywa się  u ponad 400 tys. osób, a w Polsce taką diagnozę słyszy ponad 19 tys. pacjentów, ponad 12 tys. umiera.
Z wiekiem ryzyko rozwoju nowotworu wzrasta. Choroba częściej występuje po 45.–50. roku życia, najwyższy wskaźnik zachorowań notuje się u pacjentów, którzy przekroczyli 65 lat. Eksperci szacują, że w związku ze starzeniem się społeczeństwa za mniej więcej dziesięć lat liczba zachorowań na raka jelita grubego w Polsce sięgnie 28 tys. rocznie.

Orężem medycyny w profilaktyce tego nowotworu jest kolonoskopia. Polacy poddają się jej niechętnie, mimo że badanie, jak podkreślają specjaliści, służy nie tylko diagnostyce, ale i leczeniu nowotworu we wczesnych fazach.

W Polsce realizowane są trzy programy badań przesiewowych wczesnego wykrywania raka jelita grubego. Od 2000 r. osoby w wieku 50–65 lat mogą zgłaszać się do ośrodków wykonujących kolonoskopię bezpośrednio lub ze skierowaniem od lekarza POZ. Od 2012 r. działa również program obejmujący osoby w wieku 55–64 lata, oparty na imiennych zaproszeniach na wyznaczone w konkretnym terminie badanie. Ponadto od 2016 r. powadzony jest program finansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego, a w jego ramach badania wykonuje się na obszarach nieobjętych wcześniejszymi działaniami.

Niestety, blisko 70 proc. adresatów, do których kierowane są imienne zaproszenia, nie reaguje na otrzymany list i nie zgłasza się na badanie. Przyczyną tego stanu są m.in. błędy adresowe, ale również podejmowane przez zaproszonych decyzje o odłożeniu badania „na później”, a także strach przed badaniem i jego wynikiem.

– Dzięki badaniom przesiewowym blisko 10 tys. Polaków uniknęło raka jelita grubego – argumentuje potrzebę edukacji społeczeństwa w zakresie profilaktyki onkologicznej prof. dr hab. n. med. Jarosław Reguła, konsultant krajowy w dziedzinie gastroenterologii, kierownik Kliniki Gastroenterologii, Hepatologii i Onkologii Klinicznej CMKP. Przypomina, że przez 15 lat w ramach programu wykonano 450 tys. kolonoskopii. – Nie powinno się jednak straszyć rakiem, trzeba znajdować hasła pozytywne, które zachęcą do działania.

– Do poddania się kolonoskopii powinien przekonać pacjenta lekarz rodzinny. Wyjaśnić, na czym ona polega, jak się ją przeprowadza – tłumaczy dr n. med. Mariola Kosowicz, psychoonkolog z Centrum Onkologii – Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie. – Należy rozwiać wątpliwości pacjenta związane ze wstydem i obawą przed bólem.

– Wokół kolonoskopii narosło wiele mitów. W konsekwencji większość społeczeństwa ma własne, często mylne wyobrażenie o przebiegu tego badania.
Jako lekarze przypominamy: profilaktyczna kolonoskopia może zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka jelita grubego nawet o 60–90 proc. W moim odczuciu strach czy wstyd nie mają racji bytu, gdy uświadomię sobie, że kolonoskopia może mnie uchronić przed zachorowaniem na raka – przekonuje prof. Jarosław Reguła.

„Kolonoskopia jest super” to hasło kampanii profilaktyczno-edukacyjnej, której celem jest zwrócenie uwagi na znaczenie profilaktyki onkologicznej, a także przełamanie społecznego oporu i lęku przed badaniem. 

ach

Forum dyskusyjne - napisz komentarz

Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza