22 marca 2024

Więzi, które leczą. O roli relacji rodzic – dziecko w zdrowiu

W dzisiejszych czasach, gdy medycyna stylu życia zyskuje na znaczeniu jako kluczowy element profilaktyki i leczenia, coraz więcej uwagi poświęcamy nie tylko temu, co jemy czy jak często ćwiczymy, ale również jakości naszych związków z bliskimi. Szczególnie relacje między rodzicami a dziećmi mają głęboki wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne, zarówno w dzieciństwie, jak i w wieku dorosłym. Dowodów na to dostarczają nam badania naukowe, a szczególnie dojmująco potrafią to zilustrować historie zaczerpnięte z literatury i kinematografii. 

 

autor: OLGA ROSTKOWSKA, wiceprezes ORL w Warszawie

Jedną z publikacji, która w niezwykle czuły sposób przybliża ten temat, jest książka pt. „Porozmawiajmy o czymś przyjemniejszym” (oryg. „Can’t we talk about something more pleasant?”) autorstwa Roz Chast. W tej graficznej autobiografii Chast z humorem i wrażliwością opowiada o wyzwaniach opieki nad starzejącymi się rodzicami, a także odwróceniu się ról w rodzinie, kiedy dorosłe dzieci stają się opiekunami. Książka ukazuje rzeczywistość osób stawiających czoła starzeniu się bliskich, demencji, chorobom oraz śmierci, poruszając przy tym ważne tematy, takie jak miłość, strata, poczucie winy i akceptacja. Autorka dzieli się nie tylko osobistymi przeżyciami, ale również refleksjami na temat trudności w komunikacji między pokoleniami, obawami związanymi ze śmiercią oraz zmaganiami z systemem opieki zdrowotnej i domami opieki. 

 

Z kolei filmem, który skłania do refleksji nad znaczeniem relacji rodzic – dziecko, jest „Kapitan Fantastyczny” (oryg. „Captain Fantastic”) w reżyserii Matta Rossa. To historia Bena (w tej roli Viggo Mortensen), który wychowuje sześcioro swoich dzieci w izolacji od współczesnego społeczeństwa, ucząc je survivalu, filozofii i krytycznego myślenia, ale również miłości i bliskości. Gdy rodzina musi opuścić swoje leśne schronienie i skonfrontować się ze światem zewnętrznym, ujawnia się rozdźwięk między wartościami wyznawanymi przez Bena a przyjętymi przez społeczeństwo, ale jednocześnie głęboka więź łącząca rodzinę. 

 

Zarówno „Porozmawiajmy o czymś przyjemniejszym” Chast, jak i „Kapitan Fantastyczny” Rossa, choć zupełnie różne pod względem formy i rozłożenia akcentów, mają wspólny mianownik – podkreślenie fundamentalnego dla funkcjonowania człowieka znaczenia stosunków rodzic – dziecko. W obu utworach poruszany jest również temat, którego istotę trafnie wyraża afrykańskie przysłowie: „Żeby wychować dziecko [człowieka], potrzebna jest cała wioska”. 

 

W kontekście lifestyle medicine relacje uznajemy za jeden z fundamentalnych składników zdrowego życia, równie ważny jak sen, dieta, ruch czy unikanie używek. W końcu to w rodzinie kształtują się nasze pierwsze nawyki, przekonania, sposób radzenia sobie ze stresem. Dlatego jako lekarze i promotorzy zdrowia powinniśmy nie tylko kierować uwagę pacjentów na znaczenie optymalnego odżywiania i regularnego ruchu, ale również na jakość więzi z najbliższymi. Dzisiaj coraz lepiej wiemy, że wychowanie innych (i kształtowanie siebie) w atmosferze miłości, zrozumienia oraz wsparcia jest najlepszą inwestycją w zdrowie na resztę życia.

Forum dyskusyjne - napisz komentarz

Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza