7 listopada 2019

Zaszczep się wiedzą: szczepienie przeciwko HPV

Łukasz Durajski, przewodniczący Zespołu ds. Szczepień OIL w Warszawie

Szczepienie przeciwko HPV należy do szczepień ostatnio wprowadzonych w Europie,
wykonuje się je od 2006 r. Szczepionka jest wyjątkowa, bo jako pierwsza zapobiega chorobie nowotworowej.

Fakty:

96 krajów szczepi bezpłatnie przeciwko HPV

25 krajów szczepi bezpłatnie przeciwko HPV chłopców

700 kobiet na całym świecie umiera każdego dnia
z powodu raka szyjki macicy

HPV (human papilloma virus)

 Praktycznie każda osoba, która uprawia seks, zakaża się HPV przynajmniej raz w życiu.

 Okres wylęgania: najczęściej od 3 do 4 miesięcy (średnio od 1 miesiąca do nawet 2 lat).

 W ponad 90 proc. przypadków dochodzi do samoistnego wyleczenia w ciągu 1–2 lat.

 Przechorowanie nie daje odporności.

 Skuteczność szczepionki wynosi ponad 90 proc.

 Szczepionka chroni przez stanem przedrakowym
szyjki macicy, pochwy i sromu oraz kłykcin u kobiet, ale również przed stanem przedrakowym prącia,
odbytu i kłykcin u mężczyzn.

HPV odpowiada za następujące nowotwory:

 szyjki macicy

 sromu

 pochwy

 prącia

 odbytu

 głowy i szyi

Dostępne szczepionki:

 1. HPV-2, dwuwalentna, stosowana przeciwko najczęstszym wirusom brodawczaka ludzkiego typu HPV 16 i 18 [Cervarix], schemat szczepienia: 0-1-6 mies.

 2. HPV-4, czterowalentna, zawiera antygeny wirusów HPV 16, 18 oraz 6 i 11 [Gardasil, dawniej Silgard], schemat szczepienia: 0-2-6 mies.

 3. HPV-9, dziewięciowalentna, przeciwko wirusom HPV 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 i 58 [Gardasil 9], schemat szczepienia: 0-2-6 mies.

Wszystkie zarejestrowane szczepionki zalecane są dla pacjentów w wieku 9 lat i starszych.

Szczepienie ochronne przeciwko HPV jest skuteczną metodą zapobiegania zakażeniom wywołanym przez najważniejsze genitalne typy wirusa odpowiedzialne za większość przypadków raka szyjki macicy i brodawek płciowych. Szczepienie należy wykonać przed rozpoczęciem aktywności seksualnej, najlepiej między 11. a 12. rokiem życia.

Ważne pytania i odpowiedzi

Czy szczepionki są bezpieczne?

Podano ponad 270 mln dawek szczepionki. Działań niepożądanych notuje się niewiele, może pojawić się ból w miejscu wstrzyknięcia, zaczerwienienie, świąd, obrzęk, zmęczenie, ból głowy i mięśni.

Wykonuję regularnie cytologię, więc po co mam się szczepić?

Szczepienie nie zastępuje cytologii i odwrotnie. Cytologia pozwala na wczesne wykrycie zmian, które da się leczyć, a szczepienie zapobiega rozwojowi nowotworu.

Czy szczepienie może powodować bezpłodność?

Wręcz przeciwnie – przewlekła infekcja wirusem HPV obniża płodność. Badania naukowe jasno pokazują, że szczepienie HPV nie powoduje zaburzeń prokreacji.

Szczepionka jest tylko dla dziewczynek, które nie rozpoczęły współżycia?

Przede wszystkim szczepionka jest skuteczna, bezpieczna i zalecana zarówno dla dziewczynek, jak i dla chłopców. Amerykański Komitet Doradczy ds. Szczepień Ochronnych (ACIP) w czerwcu 2019 r. wyznaczył górną granicę wieku szczepienia: w przypadku kobiet – 26 lat, mężczyzn – 21 lat. Niemniej jednak zalecił również, aby pacjenci w wieku 27–45 lat rozważyli przyjęcie szczepionki, gdy po konsultacji z lekarzem uznani zostaną za zagrożonych zakażeniem. Nie zaleca się szczepienia po 45. roku życia.

Komu nie zaleca się szczepionki przeciwko HPV?

Szczepienia nie powinny być przeprowadzane u dziewczynek poniżej 9 lat, kobiet w ciąży i osób z uczuleniem na któryś ze składników szczepionki.

Kto powinien zostać zaszczepiony przeciwko HPV?

Ginekologiczne towarzystwa naukowe zalecają szczepienie przeciw HPV:

 dziewcząt w wieku 11–12 lat

 dziewcząt w wieku 13–18 lat, które nie zostały wcześniej zaszczepione

 chłopców w wieku powyżej 12 lat

 młodych mężczyzn utrzymujących kontakty homoseksualne, którzy nie zostali wcześniej zaszczepieni

 nosicieli wirusa HIV obydwu płci w wieku 9–26 lat, którzy nie zostali wcześniej zaszczepieni.

Jakie choroby może wywoływać szczepienie HPV?

W licznych badaniach naukowych nie wykazano związku szczepień z:

– migreną

– omdleniami

– niepłodnością

– powikłaniami zakrzepowo-zatorowymi

– chorobami autoimmunologicznymi

– zespołem Guillaina-Barrégo (ZGB)

– toczniem układowym (SLE)

– reumatoidalnym zapaleniem stawów (RZS)

– młodzieńczym idiopatycznym zapaleniem stawów (MIZS)

– cukrzycą typu I

– stwardnieniem rozsianym (SM)

– pierwotną małopłytkowością (ITP)

– chorobą Hashimoto

Od kiedy wykonywane są szczepienia przeciwko HPV na świecie?

2006 – zarejestrowanie pierwszej czterowalentnej szczepionki przeciw HPV w Stanach Zjednoczonych i w Europie

2007 – zarejestrowanie dwuwalentnej szczepionki
przeciw HPV w Europie

2009 – zarejestrowanie dwuwalentnej szczepionki
przeciw HPV w Stanach Zjednoczonych

2015 – zarejestrowanie dziewięciowalentnej szczepionki przeciw HPV w Europie 

Bibliografia:

http://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/hpv/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28190705
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24108159
https://www.skepticalraptor.com/skepticalraptorblog.php/hpv-vaccine-affects-fertility-another-myth/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28881394
http://zaszczepsiewiedza.pl/aktualnosci/hpv-tylko-fakty-i-badania-naukowe/
http://www.rynekzdrowia.pl/Serwis-Szczepienia/Szczepionka-przeciwko-HPV-moze-poprawiac-plodnosc-niektorych-kobiet,176906,1018.html
https://www.nature.com/articles/bjc2011185
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23027469/
http://ptwakc.org.pl/2019/07/02/amerykanski-komitet-doradczy-ds-szczepien-ochronnych-acip-rozszerza-wskazania-dotyczace-szczepionki-przeciwko-wirusowi-hpv-pozostawiajac-decyzje-pacjentom-i-ich-lekarzom/

Forum dyskusyjne - napisz komentarz

Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza