28 czerwca 2003

Nasza Akademia

Cykl artykułów prezentujących dorobek i obecną sytuację Akademii Medycznej w Warszawie rozpoczęliśmy wywiadem z jej rektorem, prof. dr. hab. med. Januszem Piekarczykiem („Puls” nr 2/94 z lutego br.). W kolejnych numerach chcemy przybliżyć Czytelnikom poszczególne kliniki akademickie. Rozpoczynamy od Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych, Pneumonologii i Alergologii, kierowanej przez prof. dr hab. med. Ryszardę Chazan.

Klinika, usytuowana w Centralnym Szpitalu Klinicznym przy ul. Banacha, dysponuje 68 łóżkami, w tym 64 – ruchomymi, 4 – na oddziale intensywnej terapii, przeznaczonymi na leczenie chorych w ciężkich stanach astmatycznych, oraz 2 łóżkami na oddziale dziennym – służą one do diagnostyki chorych z zaburzeniami oddychania w czasie snu. (Łóżka te najczęściej zajęte są jedynie w godzinach wieczornych i nocnych, gdyż wtedy przeprowadza się badania.) W ubiegłym roku klinika obchodziła 20-lecie swojej działalności. Początkowo była Kliniką Chorób Wewnętrznych i Pneumonologii, potem rozszerzyła swój profil również o alergologię.
Kadra naukowa placówki to 15 pracowników na etatach: akademickich i 10 na etatach szpitala klinicznego. Pracuje tu obecnie 6 doktorantów (ale nie jest to liczba stała) oraz 3 lekarzy na etatach rezydenckich, specjalizujących się w dziedzinie chorób wewnętrznych. Ich praktyka specjalizacyjna obejmuje oczywiście również pracę w innych klinikach szpitala, ale tu jest podstawowe miejsce ich pracy. Ponadto w klinice, pod kierunkiem adiunktów, kształcą się lekarze w zakresie alergologii i chorób płuc.
Profil naukowy kliniki obejmuje trzy główne zagadnienia. Pierwszy – astma i przewlekła obturacyjna choroba płuc. W tym zakresie klinika ma pełne możliwości diagnostyczne, zarówno od strony immunologicznej, jak i badań czynnościowych. Prowadzi badania stosunkowo rzadko spotykaną techniką testów ergospirometrycznych, a także inwazyjną diagnostykę w wybranych przypadkach do różnicowania POChP oraz płukanie pęcherzykowo-oskrzelowe w bronchoskopii.
Drugim zagadnieniem, nad którym zakład prowadzi badania naukowe, są choroby śródmiąższowe płuc. Ze względu na wzrastającą częstotliwość zachorowań na nie – możliwości pełnej diagnostyki z opracowaniem immunologicznym, zastosowaniem technik inwazyjnych, jakimi dysponuje klinika, są ogromnie ważne.
Trzecią dziedziną, na której koncentruje się uwaga pracowników kliniki, jest rak płuc, zarówno diagnozowany, jak i leczony tutaj. Zapadalność na tę chorobę jest ogromna. W leczeniu raka płuc jednostka współpracuje z dwoma oddziałami, zlokalizowanymi również w szpitalu przy Banacha: torakochirurgią i onkologią. Na torakochirurgii wykonuje się operacje, w przypadkach niezakwalifikowanych do operacji pacjenci kierowani są na chemioterapię.
Ostatnim „dzieckiem” kliniki jest pracownia zaburzeń oddychania w czasie snu. Jest to jedna z nielicznych tego typu placówek w kraju i kolejka oczekujących na badania liczy ok. 600 osób.
– Prowadzimy badania skriningowe metodą Poly MEZAM, przy której są dość ograniczone możliwości badania. Dysponujemy także 12 stanowiskami do badania pełnego – polisomnograficznego – mówi prof. Ryszarda Chazan. – Prace nad tą chorobą, rozpoznaną stosunkowo niedawno, rozszerzają profil naukowy naszej kliniki, badamy jej różne aspekty.
Do osiągnięć naukowych ostatnich lat należy zaliczyć pracę doktorską dr hab. Hanny Grubek-Jaworskiej: „Oddziaływanie manostruktur węglowych na układ oddechowy w warunkach in vivo” obronioną w ub.r. W bieżącym roku planowana jest obrona kolejnych czterech doktoratów. Były one finansowane z grantów KBN.
Ponadto KBN przyznał duży grant na pracę naukową całej kliniki na temat: „Mikrobiologiczna diagnostyka mykobakterioz z zastosowaniem techniki HPNC do identyfikacji gatunków mykobakterii”. Przyznanie go stanowi powód do dumy kliniki.
– Zagadnieniem tym zajmuje się wiele ośrodków – mówi prof. Chazan. – A do prowadzenia badań wybrano nasz. Mykobakteriozy to cały szereg schorzeń płuc powodowanych przez prątki atypowe. Szybko rozpoznajemy gruźlicę, inne choroby znacznie trudniej. Stąd mykobakteriozy są problemem niedoszacowanym. Chcemy oszacować liczbę pacjentów z tymi schorzeniami, a także zidentyfikować gatunki prątków występujących najczęściej, na razie w skali województwa mazowieckiego, potem być może w całym kraju.
W ramach zadań dydaktycznych klinika kształci studentów obu wydziałów lekarskich, na których program przewiduje zajęcia z chorób wewnętrznych, a więc: zajęcia z diagnostyki chorób wewnętrznych dla III roku, z diagnostyki chorób płuc i alergologii dla V roku – pierwszego wydziału oraz dla studentów VI roku – drugiego wydziału.
Placówka prowadzi także szkolenia podyplomowe w zakresie obowiązkowych kursów z alergologii dla lekarzy specjalizujących się w zakresie chorób wewnętrznych. Kursy te, po 100 osób każdy, odbywają się 2 razy w roku. Podobne kursy, ale wąskotematyczne, związane z astmą oskrzelową, prowadzone są dla przyszłych alergologów.
Wyposażenie zakładu w wysokospecjalistyczną aparaturę jest zadowalające, a to dzięki dawnej współpracy z dużymi zakładami pracy, np. płocką Petrochemią. Za badania profilaktyczne ich pracowników klinika otrzymywała sprzęt medyczny. Także warunki bytowe pacjentów są dobre, hospitalizowani są w 2- i 3-osobowych salach.
Informacje ważne dla lekarzy poz i specjalistów pneumonologów:
Działalność lecznicza kliniki obejmuje pełny zakres pneumonologii – wszystkie choroby związane z układem oddechowym. Pacjenci są przyjmowani ze skierowaniem od lekarza podstawowej opieki zdrowotnej albo od specjalisty. Na niektóre badania trafiają tu także chorzy z innych ośrodków specjalistycznych. W przychodni przyklinicznej pracuje kilkunastu lekarzy w ramach etatów szpitalnych. Każdy z nich zajmuje się jedną wybraną jednostką chorobową, prowadzi pacjentów w okresie poszpitalnym i konsultuje osoby ze skierowaniami. Dostęp do świadczeń poradni jest łatwy, poradnia przyjmuje ok. 600 pacjentów miesięcznie, choć kontrakt z kasą chorych zawarty jest jedynie na 3 tys. porad rocznie.
Nieco lepszy jest kontrakt na hospitalizacje, opiewa na 2400 pacjentów, w klinice rocznie leczy się ok. 4 tys.

(ms)

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza