25 lutego 2004

Nowe przepisy prawne

I 14 listopada 2003 r. weszło w życie zarządzenie ministra zdrowia z dnia 11 września 2003 r. w sprawie powołania zespołu do przygotowania działań wprowadzających rozwiązania prawne i systemowe w celu restrukturyzacji zadłużenia i przekształceń zakładów opieki zdrowotnej, opublikowane w Dzienniku Urzędowym Ministra Zdrowia nr 11, poz. 93.
Do zadań zespołu należy w szczególności:
1) zebranie danych i przygotowanie materiałów do uzasadnienia projektów ustaw wraz z oceną skutków regulacji, ze szczególnym uwzględnieniem oceny skutków finansowych dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego,
2) określenie koniecznych działań podejmowanych przez wojewodów i organy założycielskie w celu przekształcenia SPZOZ w spółki użyteczności publicznej,
3) przedstawianie co najmniej raz w miesiącu sprawozdania ze stanu przygotowań do wdrożenia ustawy o pomocy publicznej i restrukturyzacji samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej i nowelizacji ustawy o zakładach opieki zdrowotnej Międzyresortowemu Zespołowi ds. Opracowania Rozwiązań Prawnych i Systemowych Umożliwiających Restrukturyzację Zadłużenia Zakładów Opieki Zdrowotnej pod kierownictwem wiceprezesa Rady Ministrów J. Hausnera,
4) opracowanie materiałów informacyjnych dotyczących szczegółowych zasad restrukturyzacji,
5) przygotowanie instrukcji dla SPZOZ, zawierającej normy/wytyczne do opracowania programów restrukturyzacyjnych,
6) przygotowanie informacji dotyczącej kryteriów oceny programów restrukturyzacyjnych,
7) opracowanie materiałów dotyczących praktycznej realizacji przyjętych rozwiązań ustawowych dotyczących restrukturyzacji SPZOZ.

II 14 listopada 2003 r. weszło w życie zarządzenie ministra zdrowia z dnia 16 września 2003 r. w sprawie powołania zespołu do spraw opracowania kryteriów kwalifikacji do badania metodą pozytronowej tomografii emisyjnej (PET), opublikowane w Dzienniku Urzędowym Ministra Zdrowia nr 11, poz. 96.

III 14 listopada 2003 r. weszło w życie zarządzenie ministra zdrowia z dnia 3 października 2003 r. w sprawie powołania zespołu koordynacyjnego do spraw przygotowania Narodowego Planu Zdrowotnego, opublikowane w Dzienniku Urzędowym Ministra Zdrowia nr 11, poz. 100.
Do zadań zespołu należy w szczególności:
1) ustalenie harmonogramu prac nad narodowym planem,
2) koordynowanie, monitorowanie i kontrola realizacji harmonogramu prac nad narodowym planem,
3) określenie struktury narodowego planu,
4) dokonanie diagnozy stanu zdrowia społeczeństwa polskiego, zawierającej co najmniej analizę: a) długookresowych trendów epidemiologicznych, b) wskaźników zdrowotnych, c) zmian czynników mających wpływ na stan zdrowotny obywateli,
5) opracowanie priorytetowych i szczegółowych celów polityki zdrowotnej oraz wytycznych dot. ich osiągnięcia na lata objęte narodowym planem,
6) ocena wojewódzkich planów zdrowotnych i planu zdrowotnego służb mundurowych pod względem ich przydatności dla tworzenia narodowego planu,
7) opracowanie postulatów dotyczących dalszych prac nad narodowym planem.

IV 14 listopada 2003 r. weszło w życie zarządzenie ministra zdrowia z dnia 13 października 2003 r. zmieniające zarządzenie w sprawie planu finansowego Narodowego Funduszu Zdrowia na 2004 rok, opublikowane w Dzienniku Urzędowym Ministra Zdrowia nr 11, poz. 101.

V 1 grudnia 2003 r. weszło w życie obwieszczenie ministra zdrowia z dnia 13 listopada 2003 r. w sprawie ogłoszenia marż hurtowych i detalicznych przyjętych do ustalenia urzędowych cen hurtowych i detalicznych leków i wyrobów medycznych, opublikowane w Dzienniku Urzędowym Ministra Zdrowia nr 11, poz. 108.

VI 1 grudnia 2003 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 12 listopada 2003 r. w sprawie ustalenia urzędowych cen hurtowych i detalicznych na produkty lecznicze i wyroby medyczne, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 195, poz. 1911.

VII 1 grudnia 2003 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 29 października 2003 r. w sprawie wykazu niektórych chorób oraz wykazu leków i wyrobów medycznych, które ze względu na te choroby są przepisywane bezpłatnie, za opłatą ryczałtową lub za częściową odpłatnością, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 195, poz. 1908.
Leki i wyroby medyczne przepisuje się bezpłatnie, za opłatą ryczałtową lub za częściową odpłatnością, osobom chorującym na choroby zakaźne lub psychiczne oraz upośledzonym umysłowo, a także chorującym na następujące choroby przewlekłe, wrodzone lub nabyte:
1) nowotwory złośliwe, w tym również: a) raka piersi i raka trzonu macicy, raka piersi w II rzucie hormonoterapii; b) raka prostaty; c) neuropenię w chorobach nowotworowych; d) przerzuty osteolityczne w chorobach nowotworowych; 2) schizofrenię oporną na leczenie; 3) choroby psychiczne lub upośledzenie umysłowe; 4) chorobę Alzheimera; 5) padaczkę, w tym również padaczkę oporną na leczenie; 6) chorobę i zespół Parkinsona; 7) miastenię; 8) stwardnienie zanikowe boczne; 9) stwardnienie rozsiane; 10) astmę, przewlekłe zespoły oskrzelowo-płucne; 11) cukrzycę; 12) mukowiscydozę; 13) fenyloketonurię; 14) zespoły wrodzonych defektów metabolicznych, alergie pokarmowe i biegunki przewlekłe; 15) akromegalię; 16) moczówkę prostą przysadkową; 17) gruźlicę, w tym również gruźlicę wielolekooporną i inne mykobakteriozy; 18) osteoporozę; 19) niedoczynność tarczycy; 20) jaskrę; 21) przewlekłe owrzodzenia.
Załącznik nr 1 zawiera wykaz leków i wyrobów medycznych wydawanych pacjentom bezpłatnie w leczeniu chorób wym. w rozporządzeniu.
Załącznik nr 2 zawiera wykaz leków i wyrobów medycznych wym. w rozporządzeniu, wydawanych po wniesieniu opłaty ryczałtowej – chorym w leczeniu.
Załącznik nr 3 zawiera wykaz leków i wyrobów medycznych wymienionych w rozporządzeniu, wydawanych po wniesieniu opłaty w wysokości 30% ceny leku -chorym w leczeniu.
Załącznik nr 4 zawiera wykaz leków i wyrobów medycznych wym. w rozporządzeniu, wydawanych po wniesieniu opłaty w wysokości 50% ceny leku – chorym w leczeniu.

VIII 1 grudnia 2003 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 29 października 2003 r. w sprawie wykazu leków podstawowych i uzupełniających oraz wysokości odpłatności za leki uzupełniające, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 195, poz. 1909.

IX 1 grudnia 2003 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 29 października 2003 r. w sprawie ustalenia limitów cen leków i wyrobów medycznych wydawanych ubezpieczonym bezpłatnie, za opłatą ryczałtową lub częściową odpłatnością, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 195, poz. 1910.
Ustala się limity cen:
– leków wymienionych w wykazach leków podstawowych i uzupełniających, mających tę samą nazwę międzynarodową oraz o różnych nazwach międzynarodowych, ale o podobnym działaniu terapeutycznym,
– leków i wyrobów medycznych, które chorym na choroby zakaźne lub psychiczne oraz upośledzonym umysłowo, a także chorującym na niektóre choroby przewlekłe, wrodzone lub nabyte, są przepisywane bezpłatnie, za opłatą ryczałtową lub za częściową odpłatnością.

X 3 grudnia 2003 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 27 listopada 2003 r., zmieniające rozporządzenie w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy stomatologów, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 205, poz. 1992.

XI 4 grudnia 2003 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 3 listopada 2003 r. w sprawie minimalnych wymagań w dziedzinie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w celu zapewnienia wyższego poziomu leczenia na jednostkach pływających, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 194, poz. 1904.

XII 9 grudnia 2003 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 5 listopada 2003 r. w sprawie warunków zdrowotnych wymaganych od osób wykonujących pracę na statkach żeglugi śródlądowej, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 199, poz. 1949.

XIII 17 grudnia 2003 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 12 listopada 2003 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie recept lekarskich, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 204, poz. 1988.
Termin wykorzystania dotychczasowych druków recept został przedłużony z 31 grudnia 2003 r. do 30 czerwca 2004 r.

XIV 17 grudnia 2003 r. weszło w życie rozporządzenie ministra sprawiedliwości z dnia 31 października 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad, zakresu i trybu udzielania świadczeń zdrowotnych osobom pozbawionym wolności przez zakłady opieki zdrowotnej dla osób pozbawionych wolności, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 204, poz. 1985.

XV 23 grudnia 2003 r. weszła w życie ustawa z dnia 29 października 2003 r. o zmianie ustawy o zawodzie felczera, opublikowana w Dzienniku Ustaw nr 208, poz. 2017.

XVI 24 grudnia 2003 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 12 listopada 2003 r., zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia wysokości częściowej odpłatności za koszty wyżywienia i zakwaterowania w sanatorium uzdrowiskowym, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 209, poz. 2034.
Częściowa odpłatność za koszty wyżywienia i zakwaterowania w sanatorium uzdrowiskowym za jeden dzień pobytu ubezpieczonego wynosi w I sezonie rozliczeniowym od 16,90 zł w pokoju 1-osobowym z pełnym węzłem higieniczno-sanitarnym do 6,50 zł w pokoju wieloosobowym bez pełnego węzła higieniczno-sanitarnego i w II sezonie rozliczeniowym odpowiednio od 23,30 zł do 8,50 zł.
Wysokość częściowej odpłatności pomniejsza się w przypadku skrócenia pobytu w sanatorium uzdrowiskowym:
– z przyczyn leżących po stronie sanatorium, do którego ubezpieczony został skierowany na leczenie uzdrowiskowe,
– z przyczyn niezależnych od ubezpieczonego, w tym choroby ubezpieczonego albo śmierci jego bliskich.
Ubezpieczeni, którzy przebywają na leczeniu uzdrowiskowym w dniu wejścia w życie rozporządzenia, ponoszą częściową odpłatność za pobyt, ustaloną na podstawie dotychczasowych przepisów.

XVII 25 grudnia 2003 r. weszła w życie ustawa z dnia 17 października 2003 r. o zmianie ustawy o służbie medycyny pracy oraz niektórych innych ustaw, opublikowana w Dzienniku Ustaw nr 199, poz. 1938.
Zadania służby medycyny pracy wykonują: lekarze, pielęgniarki, psycholodzy i inne osoby o kwalifikacjach zawodowych niezbędnych do wykonywania wielodyscyplinarnych zadań tej służby.
Jednostkami służby medycyny pracy są:
1. jednostki podstawowe:
– zakłady opieki zdrowotnej tworzone i utrzymywane w celu sprawowania profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi,
– jednostki organizacyjne zakładów opieki zdrowotnej wydzielone w celu realizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi,
– lekarze wykonujący indywidualną praktykę lekarską, indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską lub wykonujący zawód w formie grupowej praktyki lekarskiej,
2. wojewódzkie ośrodki medycyny pracy.
Zadania służby medycyny pracy realizują, w zakresie i na zasadach określonych w ustawie:
– pielęgniarki wykonujące indywidualną praktykę pielęgniarską, indywidualną specjalistyczną praktykę pielęgniarską, grupową praktykę pielęgniarską,
– psycholodzy oraz osoby o odpowiednich kwalifikacjach, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Zadania służby medycyny pracy realizują, w zakresie i na zasadach określonych w ustawie, także jednostki badawczo-rozwojowe i jednostki organizacyjne uczelni medycznych, prowadzące działalność w dziedzinie medycyny pracy.
Służba medycyny pracy, wykonując swoje zadania, współdziała z:
– pracodawcami i ich organizacjami,
– pracownikami i ich przedstawicielami, a zwłaszcza ze związkami zawodowymi,
– lekarzami udzielającymi pracującym świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej,
– Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, Kasą Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i Pełnomocnikiem Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, zespołami ds. orzekania o niepełnosprawności oraz Narodowym Funduszem Zdrowia,
– Państwową Inspekcją Pracy, Państwową Inspekcją Sanitarną oraz innymi organami nadzoru i kontroli warunków pracy,
– jednostkami badawczo-rozwojowymi, szkołami wyższymi oraz innymi organizacjami i instytucjami, których działalność służy ochronie zdrowia pracujących.
Podstawowa jednostka służby medycyny pracy może zlecić, na podstawie umowy, wykonywanie niektórych świadczeń, w szczególności badań diagnostycznych i specjalistycznych konsultacji lekarskich, zakładom opieki zdrowotnej lub podmiotom uprawnionym do wykonywania tych świadczeń na podstawie odrębnych przepisów.
Do zadań wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy należy w szczególności:
– udzielanie konsultacji podstawowym jednostkom służby medycyny pracy,
– wykonywanie kontroli podstawowych jednostek służby medycyny pracy i osób realizujących zadania tej służby poza zakładami opieki zdrowotnej, w zakresie i w sposób określony w ustawie,
– prowadzenie podyplomowego kształcenia z zakresu medycyny pracy, z wyjątkiem tych form, które z mocy odrębnych przepisów są zastrzeżone do kompetencji innych jednostek,
– prowadzenie działalności diagnostycznej i orzeczniczej w zakresie chorób zawodowych,
– rozpatrywanie odwołań od orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy,
– programowanie i realizacja działań z zakresu profilaktyki i promocji zdrowia,
– udzielanie konsultacji i opiniowanie spraw dotyczących organizacji i funkcjonowania opieki zdrowotnej nad pracującymi oraz innych spraw związanych z ochroną zdrowia pracujących,
– prowadzenie rejestrów zgłoszeń,
– udzielanie świadczeń zdrowotnych do prowadzenia specjalizacji z medycyny pracy,
– udzielanie świadczeń zdrowotnych na zlecenie jednostek podstawowych służby medycyny,
– przyjmowanie, gromadzenie, przechowywanie i przetwarzanie dokumentacji służby medycyny pracy, przekazanej w związku z likwidacją jednostek organizacyjnych tej służby,
– gromadzenie, przechowywanie i przetwarzanie informacji zawartych w rejestrach oraz dokumentacji z kontroli jednostek podstawowych służby medycyny pracy zarejestrowanych na terenie województwa,
– okresowe badania lekarskie realizowane w trybie art. 229 § 5 Kodeksu pracy, w przypadku gdy podmiot, który zatrudniał pracownika, uległ likwidacji.
Wprowadzone zostały również zmiany do ustawy z dnia 6 września 2001 r. o chorobach zakaźnych i zakażeniach (Dz.U. nr 126, poz. 1384 ze zm.).
Badania do celów sanitarno-epidemiologicznych to lekarskie i laboratoryjne badania wykonywane w celu identyfikacji zakażenia lub rozpoznania choroby.
Badania laboratoryjne do celów sanitarno-epidemiologicznych przeprowadzają stacje sanitarno-epidemiologiczne.
Obowiązkiem przedsiębiorcy jest skierowanie osób wykonujących prace, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia na inne osoby, na badania sanitarno-epidemiologiczne i pokrycie kosztów tych badań.
Orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań bądź o czasowym lub trwałym przeciwwskazaniu do wykonywania prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia na inne osoby, lekarz przekazuje osobie badanej i przedsiębiorcy oraz wpisuje do karty badań do celów sanitarno-epidemiologicznych.
W przypadku stwierdzenia, w wyniku powyższych badań, przeciwwskazań do wykonywania prac określonych w wykazie prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia na inne osoby, przedsiębiorca jest zobowiązany, z zachowaniem poufności, niezwłocznie odsunąć pracownika od takich prac, a przedsiębiorca wykonujący osobiście takie prace jest zobowiązany zaprzestać ich wykonywania.
Szczepienia ochronne wykonują lekarze, felczerzy, pielęgniarki, położne i higienistki szkolne, mające kwalifikacje określone w rozporządzeniu ministra zdrowia z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wykazu obowiązkowych szczepień ochronnych oraz zasad przeprowadzania i dokumentacji szczepień (Dz.U. nr 237 poz. 2018).
Uchylony został załącznik nr 3 zawierający wykaz obowiązujących szczepień ochronnych.

XVIII 1 stycznia 2004 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 3 listopada 2003 r. w sprawie wykazu stanów chorobowych i zaburzeń funkcjonowania psychicznego, wykluczających możliwość wydania pozwolenia na broń i rejestracji broni, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 194, poz. 1905.
Wykaz stanów chorobowych i zaburzeń funkcjonowania psychicznego, wykluczających możliwość wydania pozwolenia na broń i rejestracji broni:
1. organiczne zaburzenia psychiczne włącznie z zespołami objawowymi,
2. zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem substancji psychoaktywnych, z wyłączeniem palenia tytoniu,
3. schizofrenia, zaburzenia typu schizofrenii (schizotypowe) i urojeniowe,
4. zaburzenia nastroju (afektywne),
5. zaburzenia nerwicowe, związane ze stresem i pod postacią somatyczną,
6. zespoły behawioralne związane z zaburzeniami fizjologicznymi i czynnikami fizycznymi,
7. zaburzenia osobowości i zachowania dorosłych,
8. upośledzenie umysłowe.

XIX 1 stycznia 2004 r. weszło w życie zarządzenie ministra zdrowia z dnia 11 lipca 2003 r. w sprawie powołania Krajowego Centrum Bankowania Tkanek i Komórek, opublikowane w Dzienniku Urzędowym Ministra Zdrowia nr 11, poz. 91.
Celem działalności Krajowego Centrum Bankowania Tkanek i Komórek jest organizowanie współdziałania innych krajowych i regionalnych banków tkanek i komórek, pełnienie funkcji referencyjnych i konsultacyjnych oraz sprawowanie nadzoru pod względem fachowo-medycznym.

mec. Beata Kozyra-Łukasiak
Autorka jest radcą prawnym Dolnośląskiej Izby Lekarskiej

Archiwum

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie im. prof. Jana Nielubowicza